ارز چموش!
فرارو- با افزایش 67 هزار تومانی سکه و 130 تومانی دلار در روز های اخیرو کاهش 100 تومانی امروز دلار، گمانه زنی ها درباره شروع موج جدیدی از نوسانات ارزی به راه افتاده است. چرا ارز باری دیگر چون حیوانی چموش بالا و پایین میشود؟ کارشناسان اقتصادی به دلایل متعددی در این باره اشاره می کنند.
به گزارش فرارو، از میان دلایلی که کارشناسان مطرح می کنند می توان به کافی نبودن جو امنیتی در بازار و لزوم تدبیری در این رابطه از سوی دولت و همچنین عدم تمایل دولت به ثبات بازار ارز و سکه به دلیل انتفاع از این امر و نگرانی از شایعه اجرای فاز دوم هدفمندی و دست آخر تداوم اختلاف نظر میان ایران و 1+5 اشاره کرد.
1-آرامش بازار تحت تاثیر جو امنیتی؟
بر اساس گزارشی که یک هفته پیش از سوی معاون اقتصادی وزارت اطلاعات به کمسیون اصل 90 ارائه شد، تعداد 90 نفر در رابطه با اخلال ارزی دستگیر و با 250 نفر هم در همین رابطه برخورد شده است. اما کارشناسان این اقدامات را ناکافی ارزیابی می کنند و خواهان تدبیری اساسی از سوی دولت هستند.
پیش از این رئیس جمهور در واکنش به افزایش بی سابقه ارز عنوان کرده بود که یک عده در بازار صرافی مسبب افزایش قیمت دلار هستند و دولت با برخورد با آنها و همچنین با به راه اندازی مرکز مبادلات ارزی سعی در ایجاد ثبات در بازار ارز خواهد کرد.
با افزایش قیمت ارز و سکه بار دیگر ناکافی بودن جو امنیتی در بازار مود تاکید قرار گرفته است.
2-مرکز مبادلات (فروش) ارز نفت!
دولت با به راه اندازی بازار مبادلات ارز که طرح جایگزین بورس ارز بود سعی کرد تا ارز حاصل از صادرات غیر نفتی را جذب کند و از این طریق ارز مورد نیاز وارد کنندگان را تامین کند. اما با گذشت چند هفته روشن شد که صادرکنندگان تمایلی به فروش ارز خود در این بازار ندارند و تلاش های دولت در این رابطه بی اثر ماند.
از سوی دیگر دولت با اولویت بندی اقلام وارداتی، مقرر کرد که تنها دو اولویت اول حق استفاده از ارز مرجع دارند و مابقی می بایست از ارز مرکز مبادلات استفاده کنند. ضمن اینکه به دو اولویت آخر اصلا هیچ ارزی اختصاص داده نخواهد شد. در همین حال به گفته نمایندگان مجلس بر این اعتقاد هستند که دولت خود دست به کار شده و ارز حاصل فروش نفت را در این مرکز به نرخی بالاتر از مرجع فروخته است. موضوعی که دولت آن را به شدت تکذیب می کند.
به عقیده کارشناسان کسری بودجه هنگفت دولت این گمان را به وجود می آورد که نوسانات پیشین بازار ارز در جهت تامین کسری بودجه دولت صورت گرفته باشد. شائبه ای که با مصوبه مجلس مبنی بر واریز مابه التفاوت فروش ارز به خزانه و اختصاص آن به بوجه قوت گرفت.
بر همین اساس در حال حاضر برخی به دنبال یافتن دست دولت در نوسان اخیر بازار ارز هستند.
3-نگرانی از اجرای فاز دوم هدفمندی
رئیس جمهور در آخرین گفتگوی خبری خود بر لزوم بازگشت مابه التفاوت فروش ارز به مردم از طریق یارانه تاکید کرد. سیاستی که پیش از این با مخالفت مجلس مواجه و با تصویب لایحه ای دست دولت از این کار کوتاه شده بود.
اما تحلیل ها حاکی از آن است که دولت معمولا به راه خود می رود و به نظرات مخالف وقعی نمی گذارد. بنابراین تحلیل، نگرانی از افزایش نرخ تورم در نتیجه افزایش میزان یارانه و نقدینگی در بازار موجب افزایش درخواست برای دلار و سکه شده است که این موضوع به افزایش قیمت این دو کالای سرمایه ای ختم شده است.
4-کاهش ذخایر بانک مرکزی
علیرغم اینکه همواره بانک مرکزی به وجود ذخایر کافی ارز تاکید داشته است اما مسائلی همچون اولویت بندی اقلام وارداتی و تخصیص ارز مرجع تنها به دو اولویت اول و همچنین عدم تخصیص ارز مورد نیاز دارو این شائبه را به وجود می آورد که با کاهش 50 درصدی درآمد های نفتی دولت، میزان ذخایر ارزی بانک مرکزی کاهش یافته باشد. کارشناسان از تاثیر این کاهش بر افزایش چند روز اخیر قیمت ارز و سکه سخن می گویند.
به عقیده این دسته از کارشناسان با تشدید تحریم ها این افزایش شدت بیشتری خواهد داشتو می بایست منتظر نتیجه مذاکرات میان ایران و 1+5 نشست.