ارکستر سمفونیک تهران همچنان در اغما

ارکستر سمفونیک تهران در سکوت فرو رفته است؛ قرارداد اعضای آن هشت ماه پیش به پایان رسیده، مدت‌هاست کنسرتی اجرا نشده و دستمزد نوازندگان پرداخت نشده است. "به اغما رفتن" ارکستر سمفونیک تهران ابعاد تازه‌ای یافته است.
 

خبرگزاری مهر در گزارشی کوتاه خبرداده که ارکستر سمفونیک تهران به خاطر مشکلات مالی به حالت نیمه‌تعطیل درآمده است. "مهر" به نقل از یکی از نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران نوشته که از پایان قرارداد نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران، هشت ماه می‌گذرد و تا به حال قرارداد هیچ‌یک از اعضا تمدید نشده است. اعتراض نوازندگان به عدم پرداخت دستمزد و تمدید نشدن قرارداد‌های‌شان از قرار به جایی نرسیده و کسی پاسخگو نیست.

 
ارکستر سمونیک تهران مانند دیگر نهادهای هنری، آموزشی و فرهنگی از جمله حلقه‌های ظریفی است که در دوره‌های سخت مثل جنگ و تحریم و «اقتصاد مقاومتی» بنیه‌شان را زودتر از همه از دست می‌دهند. بودجه‌ای که برای این حوزه‌ها در نظر گرفته شده مختصر است و اهمیتی که به ‌آن‌ها داده می‌شود ناچیز.
 
خوابی عمیق در آستانه هفتاد سالگی
 
نگاهی به اخبار سال گذشته (۱۳۹۰) نشان می‌دهد که "نیمه‌تعطیل شدن ارکستر سمفونیک تهران" خبر جدیدی نیست. مهرماه گذشته روزنامه "شرق" نوشت که «ارکستر روزهاست که تعطیل است و کسی سر تمرین نمی‌رود، ولی باز نوازندگان ارکستر جسارت مصاحبه مستقیم با هیچ خبرگزاری‌ای را پیدا نکرده‌اند و مشخص است که مسئولان، اگر در رفع و رجوع امور هنری ارکستر موفق نبوده‌اند، در زمینه مسایل به اصطلاح امنیتی و حیثیتی قدم‌های بزرگی برداشته‌اند». 
 
این روزنامه از "اغمای" ارکستر سمفونیک تهران در ‌آستانه هفتادسالگی‌اش خبر داد.
 به نوشته روزنامه شرق، ارکستر سمفونیک تهران با وجود «مشکلات مادی و معنوی زمان جنگ هشت‌ساله» و «صدها مشکل دیگر» به هر شکل حیات خود را حفظ کرد؛ ولی «در دوره‌ای که بیش از همیشه طرفدار دارد و بلیت کنسرت‌ها هم در بالاترین حد خود است، به خاطر سوءمدیریت باید تعطیل شود».

مشکلات مالی و اداری ارکستر سمفونیک تهران تازه‌گی ندارد

 
"شرق" علت را در "اداره نادرست ارکستر سفمونیک تهران" دانسته و از «برقراری تئوری‌های عجیب اقتصادی» برای اداره ارکستر نوشته بود. به گزارش این روزنامه، نوازندگان ارکستر سمفونیک تهران در سال‌های اخیر «از یک سازمان خاص حمایت نمی‌‌شوند و با هر دسته از نوازندگان به شکل خاصی قرارداد نوشته شده است. تفاوت قرارداد نوازندگان کم‌کم چنددستگی در حقوق‌ها را به وجود آورده و یک‌دست بودن سازمان ارکسترسمفونیک را تهدید می‌کرد. بارها از طرف نوازندگان و دلسوزان ارکستر هشدارهایی به مسئولان ارکستر داده شده بود، ولی دریغ از کوچک‌ترین توجهی به این سازمان حساس فرهنگی».
 
کسی به فکر چاره نیست
 
نادر مشایخی، زمانی که هنوز رهبری ارکستر سمفونیک تهران را در دست داشت، به خبرگزاری مهر گفته بود تنها شکایت از این که «پول نیست، وضعیت نابسامان است، شرایط استخدامی موزیسین‌ها نامعلوم است» دردی را دوا نمی‌کند. او از این‌که کسی به فکر ابتکار و چاره‌اندیشی نیست انتقاد کرده بود.
 
مشایخی به عنوان راه‌حل نیمه‌خصوصی شدن ارکستر و قرار گرفتن آن در یک تعاونی زیر پوشش وزارت تعاون را پیشنهاد کرده بود. وی همچنین از ضرورت ایجاد تغییر در وضعیت مالی اعضای ارکستر سمفونیک و کُر آن سخن گفته بود.  
 
چند سال از این مصاحبه می‌گذرد. این که این ایده‌ها تا چه اندازه قابل اجرا بودند و چه میزان از بار مشکلات مالی و سازمانی ارکستر سمفونیک تهران برمی‌داشتند، پرسشی است که پیش از این باید پاسخی به آن داده می‌شد؛ پیش‌از این‌که دیگر نه دستمزدی پرداخت شود، نه قراردادی تمدید گردد و نه کنسرتی اجرا شود. 
 
ارکستر سمفونیک تهران با گذشته‌ای درخشان‌تر از امروز
 
ارکستر سمفونیک تهران روزهای بهتری را به خود دیده است. در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شمسی این ارکستر ابتدا تحت رهبری حشمت سنجری و پس از ‌آن فرهاد مشکات از سازماندهی و بودجه‌ای مناسب برخوردار شد و تا حدی توان عرض‌اندام در عرصه بین‌المللی را یافت.
 
یکی از رهبران مطرح ارکسترسمفونیک تهران پس از انقلاب اسلامی علی رهبری بود که در سال ۱۳۸۴ برای مدتی کوتاه عهده‌دار این وظیفه شد. او از جمله رهبران شناخته‌شده در سطح جهانی بود ولی زمانی که خود را از تغییر وضعیت اداری و مالی ارکستر سمفونیک تهران ناتوان دید، از رهبری آن استفعا داد.
 
پس از علی رهبری نادر مشایخی و منوچهر صهبایی نیز هر کدام برای دوره‌ای رهبری ارکستر سمفونیک تهران را در دست گرفتند. هیچ‌یک از آنان به کار خود در این مقام ادامه ندادند. آن‌چه تدوام یافت و عمیق‌تر شد، مشکلات ارکستر سمفونیک تهران و نوازندگان‌اش بود.