اوباما در سازمان ملل: ایران هستهای قابل کنترل نخواهد بود
بحران هستهای ایران، جنگ داخلی در سوریه و کشتار شهروندان سوری، اعتراضات مسلمانان به فیلم «ضد اسلامی» و مساله صلح اسرائیل و فلسطین از جمله موضوعات مهمی بودند که در سخنان باراک اوباما در مجمع عمومی مطرح شدند.
باراک اوباما در سخنان خود در مجمع عمومی سازمان ملل با تمرکز بر سیاست خارجی، به بحران هستهای ایران و پایبندی به دیپلماسی برای حلوفصل آن، تنشهای فزاینده در سوریه و ضرورت کنارهگیری بشار اسد از قدرت و نیز خشونتهای برآمده از انتشار فیلم «معصومیت مسلمانان» در کشورهای اسلامی اشاره کرد.
آقای اوباما سخنان روز سهشنبه (۵ مهر، ۲۴ سپتامبر) خود را با ذکر نام کریس استیونز، سفیر آمریکا در لیبی که هفته گذشته در سن ۵۲ سالگی توسط اسلامگرایان در بنغازی کشته شد، آغاز کرد. به گفته رئیسجمهور آمریکا، آقای استیونز از دوستداران جهان عرب و فرهنگ آن بود، و از حامیان سرسخت دموکراسی در لیبی، که «زندگی و مرگش میتواند تجسم آمریکا و اهدافش باشد: پل زدن میان فرهنگها و حمایت از شان انسانها و آزادی و فرصتهای برابر و حق حاکمیت آنها بر سرنوشت خود.»
رئیسجمهور امریکا تاکید کرد که دولتاش همه تلاش خود را برای اجرای عدالت درباره قاتلان سفیر آمریکا و همکارانش به کار خواهد بست و از تلاشهای رهبران مصر، تونس و یمن در تامین امنیت مراکز دیپلماتیک در هفتههای گذشته تقدیر کرد.
به گفته آقای اوباما حملات نیروهای افراطی به مراکز دیپلماتیک آمریکا، حمله به ارزشهایی است که سازمان ملل بر اساس آن بنا شده: «اینکه دیپلماسی میتواند جای جنگ را بگیرد و اختلافات را میتوان به شیوههای صلحآمیز برطرف کرد.» او گفت که آینده را انسانهایی نظیر کریساستیونز خواهند ساخت، و نه کسانی که او را کشتهاند.
تاکید بر حل دیپلماتیک بحران هستهای ایران
باراک اوباما درباره وضعیت حاکم بر ایران گفت: «در ایران میبینیم که یک ایدئولوژی خشونتگرا و غیرپاسخگو به کجا میرسد. ایرانیان تاریخ تحسینبرانگیزی دارند و بسیاری از آنها حامی صلح و بهروزی و زیستن مسالمتآمیز در کنار همسایگان خود هستند، اما حکومت ایران همچنان از دیکتاتور دمشق و گروههای تروریستی حمایت میکند.»
آقای اوباما با اشاره به بحران هستهای ایران گفت: «ایران نتوانسته از فرصتهایی که در اختیار داشته برای اثبات صلحآمیز بودن برنامه هستهای خود استفاده کند، اما بگذارید تاکید کنم که آمریکا میخواهد مساله ایران را از طریق دیپلماسی حل کند و ما معتقدیم هنوز فضا و زمان برای بهرهگیری از دیپلماسی وجود دارد، اما این زمان نامحدود نیست.»
باراک اوباما بار دیگر گفت که از حق ایران برای در اختیار داشتن تکنولوژی صلحآمیز هستهای دفاع میکند «اما تردیدی نیست که ایران مسلح به تسلیحات هستهای چیزی نیست که بتوان کنترلش کرد. در آن صورت ایران امنیت اسرائیل، کشورهای حوزه خلیج فارس و نیز ثبات اقتصاد جهانی را در معرض خطر قرار میدهد و آمریکا و متحدانش برای ممانعت از دستیابی ایران به تسلیحات هستهای، هر کاری که لازم باشد انجام خواهند داد.»
تاکید بر ضرورت کنارهگیری بشار اسد از قدرت
باراک اوباما در سخنان خود که بارها با تشویق حاضران در مجمع عمومی سازمان ملل همراه شد، همچنین با اشاره به تحولات بنیادین سیاسی در کشورهایی نظیر مصر و تونس و نیز رویدادهایی که به تحقق «بهار عربی» منجر شد، گفت: «آمریکا حامی نیروهای تحولخواه بوده است. ما مشتاقانه از تحول در مصر استقبال کردیم، در لیبی با مداخله نظامی جلوی کشتار غیرنظامیان را گرفتیم و حالا به صراحت میگوییم که حکومت رژیم بشار اسد باید پایان یابد و عصر جدیدی در سوریه آغاز شود. آینده این کشور نباید در دست دیکتاتوری باشد که شهروندان خود را شکنجه میکند و میکشد.»
به گفته رئیسجمهور آمریکا «فصل تغییر» در سراسر جهان فرارسیده و حالا مصریها، تونسیها و لیبیاییها پس از چند دهه امکان شرکت در انتخابات معتبر، آزاد و رقابتی را یافتهاند و «شرایط برای گذار سیاسی صلحآمیز فراهم شده است.» به اعتقاد او تحولاتی که در سال گذشته شاهدشان بودیم «نوید یک نظم نوین سیاسی راه میدهد.»
او تاکید کرد که دموکراسی تنها با رای انداختن به صندوقهای رای به دست نمیآید و ایجاد آن مستلزم گذر از مسیری پرچالش است: «همانطور که نلسون ماندلا گفت آزادی فقط گسستن زنجیرها نیست، بلکه زیستن به شیوهای است که آزادی دیگران را هم محترم میشمارد و برای تقویتاش تلاش میکند.»
محکومیت فیلم «معصومیت مسلمانان» در کنار دفاع از آزادی اهانت به مقدسات
باراک اوباما بار دیگر تاکید کرد که دولت آمریکا هیچ نقشی در تولید ویدئوی جنجالبرانگیزی که خشم مسلمانان را برانگیخته نداشته و معتقد است «پیام آن باید توسط همه کسانی که انسانیت را محترم میشمارند، محکوم شود. این نه فقط توهین به مسلمانان، که حتی توهین به آمریکا است.»
آقای اوباما افزود: «ما مقدم همه نژادها و معتقدان به همه مذاهب را به کشورمان گرامی میداریم. ما آزادی مذاهب را محترم میشماریم. اما بسیاری از کسانی که از این ویدئو رنجیدهاند، میگویند چرا ما دسترسی به آن را مسدود نکردهایم؛ پاسخ در قانون اساسی ما است که حق آزادی بیان را تضمین میکند.»
او گفت حتی به او به عنوان رئیسجمهور ایالات متحده هر روز ناسزاهای بسیاری میگویند، اما او از حق دیگران برای بیان عقایدشان همواره دفاع میکند: «آمریکاییها برای به دست آوردن حق بیان عقاید، در سراسر جهان مبارزه کردهاند. اینکه ما اجازه بیان عقاید مخالف را میدهیم نشانه حمایت ما از محتوای نفرتانگیز نیست. ما چنین میکنیم چون هر تلاشی برای محدود کردن آزادی بیان به ابزاری برای سرکوب اقلیتها و خاموش کردن منتقدان بدل خواهد شد. سرکوب پاسخ مناسبی برای محتوای نفرتانگیز نیست.»
رئیسجمهور آمریکا گفت: «من میدانم که همه کشورها این تفسیر ما از آزادی بیان را نمیپذیرند، اما در سال ۲۰۱۲ هرکسی با یک گوشی تلفن میتواند به سادگی محتوایی آزاردهنده تولید و با چند کلیک آن را منتشر کند؛ ایده کنترل جریان اطلاعات، ایدهای منسوخ است.»
«هیچ چیزی نمیتواند خشونت را توجیه کند»
باراک اوباما در ادامه سخنان خود، تصریح کرد که انتشار هیچ عقیدهای «نمیتواند توجیهگر خشونت عاری از تعقل باشد؛ هیچ کلمهای نمیتواند به بهانهای برای کشتار بیگناهان تبدیل شود؛ هیچ ویدئویی نمیتواند حمله به یک سفارت را توجیه کند.»
به گفته آقای اوباما «در این جهان مدرن، با تکنولوژیهای مدرن، بروز چنین واکنشهایی فقط به ایجاد بحران منجر میشود و رشد افراطگرایان را در پی دارد و بیشترین آسیب افراطگرایی متوجه خود مسلمانان خواهد بود؛ افراط گرایان میلی به سازندگی ندارند، آنها فقط میتوانند تخریب کنند.»
رئیسجمهور آمریکا تاکید کرد که کشورش در کنار همه کسانی که خواستار آیندهای بهترند خواهد ایستاد. او همچنین با اشاره به مساله صلح فلسطین و اسرائیل گفت: «راه سختی در پیش است اما مقصد مشخص است: کشوری امن برای یهودیان اسرائیل، و کشوری مستقل و سعادتمند برای ساکنان فلسطین.» آقای اوباما گفت کشورش با هر کسی که به طی این مسیر کمک کند، همکاری خواهد کرد.
