بررسی روزنامه های صبح تهران؛ شنبه ۲۸ مرداد
روزنامه های امروز صبح تهران که بیشترشان در بین التعطیلین منتشر نشده اند در صفحات اول خود با چاپ عکس های بزرگی از راه پیمائی های روز قدس، مانند سال های گذشته این مراسم را جهانی و بی نظیر توصیف کرده اند. به نوشته این روزنامه ها، روز قدس امسال مساله سوریه هم در کنار فلسطین موضوع اعتراض مسلمان روزه دار بوده است.
گمانه زنی درباره اجلاس آینده غیرمتعهدها، گزارش هائی از عملیات بازسازی مناطق زلزله زده، بورس ارز به عنوان حربه ای برای دور زدن تحریم ها، از دیگر مطالب پنج روزنامه ای است که امروز منتشر شده اند.
روز قدس، اتحاد در جهان، ناسزا به هاشمی
عکس و تیتر اول اعتماد
کیهان در سرمقاله ای بدون اشاره به علت حضور احمدی نژاد در اجلاس مکه اظهار عقیده کرده که اینکه در اجلاس مکه، تعلیق عضویت سوریه در بیانیه پایانی مورد تصریح قرار می گیرد ناشی از حضور و مشارکت همان کشورهای به اصطلاح اسلامی است که همواره در معادلات جهان اسلام ماموریت آمریکایی دارند و نقش خود را در این راستا ایفا می نمایند.
بنابراین اکنون در موضوع سوریه نیز باید با استفاده از ظرفیت ملت ها و دیپلماسی عمومی این خط را سوزاند و بی شک نقش جمهوری اسلامی ایران در این عرصه حساس و خطیر و بی بدیل است.
به گمان این روزنامه اجلاس بزرگ جنبش عدم تعهد ظرفیت مناسبی باشد تا با یک دیپلماسی هوشمند، طراحی و سناریوهای دشمن در موضوع سوریه و جدا کردن آن از جبهه مقاومت را ناکام گذاشت.
کیهان در عین حال نوشته دیروز روز قدس یک تفاوت ویژه و بارز با تمامی سال های گذشته داشت و آن گره خوردن موضوع سوریه با آرمان فلسطین است.
مجتبی حسینی در اعتماد در گزارشی پیرامون روز قدس اشاره کرده که هاشمی رفسنجانی با گام‌هایی کوتاه از خیابان استاد نجات‌اللهی وارد خیابان انقلاب می‌شود تا شانه‌به‌شانه راهپیمایان روز قدس حضورش را اعلام کند. لبخند بر لبانش جاری است. با لحن همیشگی‌اش با اطرافیان سلام و علیکی می‌کند که به ناگهان جمعی با شعار «مرگ بر ضد ولایت فقیه» به استقبال آیت‌الله می‌روند. گویی از قبل می‌دانستند هاشمی‌رفسنجانی از کدام خیابان وارد خیابان انقلاب می‌شود. آیت‌الله تسبیحش را از جیب درمی‌آورد و به جمعی که او را ضدولایت می‌خوانند، نگاهی می‌کند. همچنان لبخند بر لبانش جاری است. محافظان رییس مجمع از او می‌خواهند قدم زدن در خیابان انقلاب را تمام کند. اما هاشمی مخالفت می‌کند و به مسیر خود ادامه می‌دهد، شعارها تند‌تر می‌شود تا به ادعای خبرگزاری فارس، هاشمی‌رفسنجانی «با شعارهای مردم بدرقه و از مسیر راهپیمایی خارج می‌شود».
گزارشگر اعتماد خبر می دهد همزمان محمود احمدی‌نژاد از خیابان ۱۲ فروردین وارد خیابان انقلاب شد و به سمت دانشگاه تهران حرکت کرد. احمدی‌نژاد نیز می‌خندید و دستانش را همچون همیشه به نشانه پیروزی بالا گرفته بود. در مسیر قدم زدن احمدی‌نژاد نه‌تنها خبری از شعار مرگ بر ضد ولایت فقیه نبود که جماعتی با شعارهای «صل‌علی محمد، بوی رجایی آمد» به استقبال رییس دولت رفتند.
به نوشته اعتماد این روایت، توصیفی است از دو رفتن به یک مسیر؛ حضور شیخ اکبر هاشمی‌رفسنجانی و حضور محمود احمدی‌نژاد. یکی هر چند خود را برادر و رفیق ۵۰ ساله رهبری می‌داند، ضد ولی فقیه می‌خوانند و دیگری را هر چند در مقام اعتراض به حکم رهبری، ۱۱ روز قهر کند، تابع ولی می‌دانند. هاشمی در حالی دیروز به جمع راهپیمایان روز قدس پیوست که تا چهار سال پیش، او سخنران بی‌بدیل روز قدس بود. اما آخرین خطابه‌ها و توصیه‌های او در نماز جمعه ۲۶ تیر ۸۸ باعث شد معتمد بنیانگذار انقلاب در این مراسم جای خود را به محمود احمدی‌نژاد بدهد و در روز قدس، تنها یک راهپیمایی‌کننده باشد حتی اگر روزگاری نه‌چندان دور به علما پیشنهاد داده باشند «کتاب هاشمی درباره فلسطین را بخوانند».
ماجرای فلسطین از دید علیرضا پاکدل، جام جم
آمریکا در باتلاق سوریه و سهم ایران از این بحران
جام جم در سرمقاله خود گمانه زنی کرده که برای دولت اوباما ادامه جنگ نیابتی در سوریه یک خط قرمز دارد و آن زمانی است که ارتش سوریه بتواند بر معارضان پیروز شود و بخصوص کنترل کامل حلب را در دست بگیرد. در صورت شکست معارضان در حلب، ممکن است راهبرد نظامی اوباما در سوریه از جنگ نیابتی به جنگ ضروری تغییر پیدا کند و مداخله آشکار نظامی در سوریه ضرورت یابد.
به اعتقاد این روزنامه دولت اوباما تلاش می‌کند تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا وارد مداخله آشکار نظامی در سوریه نشود از این رو تلاش می‌کند تا معارضان تحلیل‌رفته سوری را با کمک متحدان منطقه‌ای خود و بخصوص ترکیه تقویت کند. تحرکات اخیر دیپلماتیک جبهه‌غربی ـ عربی علیه سوریه را باید در این چارچوب تبیین کرد.
آنها نگران شکست معارضان سوری هستند پس کمک‌های مالی و تسلیحاتی خود را آشکارتر از گذشته نشان می‌دهند و برای مداخله احتمالی نظامی در سوریه برنامه‌ریزی می‌کنند.
وزیر امورخارجه آمریکا در سفر اخیر به ترکیه اعلام کرد دو کشور در حال آماده شدن برای واکنش مناسب در صورت سرنگونی احتمالی دولت بشار اسد در سوریه هستند اما صحنه بازی در سوریه به ما می‌گوید که این دو کشور در واقع در حال آماده شدن برای واکنش مناسب در صورت سرنگونی معارضان هستند به همین دلیل خانم کلینتون در ادامه می‌گوید: هدف اصلی ما سرعت دادن به (روند) پایان خونریزی و رژیم اسد است.
ابتکار هم در سرمقاله خود به بررسی شرایط سوریه پرداخته و نوشته از قرائن و علائم چنین برمی آید قدرت های جهانی بر سیاست سومالیزه کردن سوریه توافق کرده اند، به گونه ای که این کشور به چهل تکه تبدیل گردد و هر تکه آن در دست گروهی از شورشیان و مورد حمایت یکی از قدرت های بزرگ قرار گیرد. اگر این گمانه درست باشد، این خود مقدمه سومالیزه کردن کل منطقه است.
به نوشته این روزنامه اما آنچه مربوط به ایران است اینکه، بحران کنونی سوریه دو جنبه دارد؛ یک روی بحران مربوط به خواست نظام بین‌الملل است که برای جبران تحولات منطقه، سعی دارند با سقوط دولت بشار اسد و حذف سوریه از زنجیر مقاومت، مسیر بیداری را تغییر دهند و در این سناریو، پرونده هسته‌ای ایران با عینک تحولات سوریه دیده و تفسیر می‌شود. طبیعی است که ایران از تمام ابزارهای در اختیار، برای مقابله با هدف مذکور استفاده خواهد برد.
ابتکار در نهایت نوشته روی دیگر بحران، خواست برخی از مردم سوریه است که اکنون درگیر این منازعه می‌باشند و تحت تأثیر تحولات در کنار ارتش آزاد قرار گرفته‌اند و البته نه ریختن خونشان مجاز است و نه خون ریختن آنان مسئله‌ای را حل می‌کند. به هر حال، بحران سوریه اگرچه در بدو امر متعلق به سوریه می‌باشد و بر دیگر مسائل منطقه سایه انداخته اما اکنون زمینه جنگ سرد را فراهم آورده‌است و این احتمال وجود دارد که روند کنونی می‌تواند به یک رویارویی نظامی فرامنطقه‌ای نیز بینجامد.
جنبش عدم تعهد
عیسی محمدی‌نیا در اعتماد نوشته جنبش عدم تعهد در شهریور ماه سال جاری به دنبال شانزدهمین اجلاس خود است. این جنبش مدت‌هاست که بیانیه‌ها و نتایج آن به بزرگی نام و تعداد اعضایش نیست. اگرچه وسعت این جنبش بعد از سازمان ملل قرار دارد، اما تاثیرات آن مدت‌هاست که حتی به بزرگی برخی سازمان‌ها و گروه‌های بسیار کوچکی همچون ۱+۵ هم نیست. امروزه با وجود اعتراض‌های کثیری که علیه بی‌عدالتی و تبعیض نظام‌های سرمایه‌داری در سراسر جهان صورت می‌گیرد دیگر نمی‌توان تاب آورد که اعضای چنین جنبشی با این وسعت مجددا گرد هم آمده و پس از تهیه و تدارک بیانیه‌یی تقریبا بی‌تاثیر به کشورهای خود بازگردند.
با این مقدمه نویسنده ابراز امیدواری کرده حالا که ریاست این جنبش به ایران رسیده که در تحقق بخشیدن و رعایت شعار اصلی این جنبش همواره پیشرو و اسوه بوده است، امید می‌رود با اتخاذ تدابیر اندیشیده شده بعد از سال‌ها به خاموشی و کم‌فروغی این جنبش پایان داده و با همراه کردن اعضا مایه دلگرمی صلح جویان و عدالت‌خواهان شود و پرچم‌دار واقعی حقوق بشر در سرتاسر کره خاکی شود.
نویسنده اعتماد با ادعای این که سران ۱۲۰ کشور در اجلاس تهران شرکت خواهند کرد نوشته برگزاری اجلاسی به این وسعت می‌تواند در تثبیت بیش از پیش وجهه بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران نیز تاثیرگذار باشد چراکه از مدت‌ها قبل قدرت های غربی و اسرائیل شروع به تبلیغات علیه برگزاری این اجلاس در تهران کرده و موانعی را بر سر راه میهمانان این اجلاس به وجود آورده اند.
بورس ارز، در آینده نزدیک
پویا جبل‌عاملی در سرمقاله دنیای اقتصاد نوشته گویی به‌زودی اقتصاد ایران صاحب بورس ارز می‌شود. بورس ارزی که هنوز آنچنان ساز و کارش مشخص نیست، اما بر اساس گفته مقامات می‌توان از هم‌اکنون به چند پرسش اساسی در مورد آن پاسخ گفت. اول این که آیا بورس ارز، جای بازار نقدی فعلی می‌نشیند؟ مقامات در پاسخ به این پرسش نظرات متفاوتی دارند. دیگر این که آیا بورس ارز، ابزار مشتقه را ارائه می‌دهد؟ پاسخ کاملا منفی است. بعد این که آیا قصد آن بوده که بهای بورس ارز جای ارز مرجع بنشیند؟ برای بسیاری از طراحان این پیشنهاد، توضیحات بالا معلوم و مشخص بوده است. آنان می‌دانند که نمی‌توانند این بورس را جای بازار نقدی فعلی بنشانند.
به نوشته این مقاله در شرایط فعلی انتظار از سیاست‌گذاران ارزی بسیار زیاد است. در حالی که آنان بسیار دست بسته هستند، اما انتظار از آنان برای پیدا کردن رهیافت‌های نو بسیار است. باید به آنان گفت شما نه تنها با مشکلات داخلی بازار مواجه هستید، بلکه باید با حاشیه‌های تصمیم‌گیری خود نیز دست و پنجه نرم کنید. از این رو، اگرچه شاید نتوان از منظر اقتصادی توجیهی برای راه اندازی این بورس پیدا کرد، اما در مقیاسی بزرگ تر و دخیل کردن این پیچ و خم‌های سیاست‌گذاری ارزی در ایران شاید بتوان درک کرد که چرا چنین پیشنهادی از سوی کسانی که مشکلات را درک می‌کنند، مطرح شده است.
سرمقاله دنیای اقتصاد در پاسخ به این سئوال که آیا بورس ارز راهی برای دور زدن تحریم است؟ نوشته به نظر می‌رسد که یکی دیگر از اهداف این بورس، تحریم‌ها باشد. راهی برای رساندن ارز صادراتی به وارداتی بدون نیاز به ورود ارز به داخل کشور. این شاید مهم ترین توجیه اقتصادی برای راه اندازی بورس ارز باشد. بنابراین به نظر می‌رسد که بورس ارز به شکل فعلی، در بستر ضرورت‌های بین‌المللی و پیچیدگی‌های سیاست‌گذاری در ایران معنا می‌یابد تا ابزاری برای پیشبرد اقتصادی کارآتر.
نوسازی بهتر است یا نه؟
همدردی، کارتون هادی رحمتی، اعتماد
مهدی موذن در سرمقاله جهان صنعت نوشته زلزله‌ای که در شمال‌غرب کشور رخ داد خانه‌های روستایی را به تلی از خاک تبدیل کرد، در این خصوص اکثر کارشناسان و مسوولان اعلام کردند که بافت فرسوده این مناطق موجب این ویرانی گسترده بود؛ ساختمانی‌هایی که تاکنون عملیات بازسازی در آنها صورت نگرفته بود اما آیا به راستی نباید این روستاها که در نقاط حادثه‌خیز کشور قرار داشتند زودتر نوسازی می‌شدند؟
نویسنده اضافه کرده درست است که ساکنان این روستاها استقبال چندانی از بازسازی منازل فرسوده‌شان نکردند اما مسوولان دولتی بایددرصدد اولویت‌بندی نقاط حادثه‌خیز برآیند و مناطقی که بیشتر در معرض خطر قرار دارند زودتر نوسازی شوند. باید اولویت تخصیص بودجه به نقاط پرخطر داده شود اما با مشاهده میزان خرابی‌های زلزله اخیر این سوال به وجود می‌آید که چرا روستاهای کشور همچنان فرسوده باقی مانده‌اند.
رییس سازمان نظام کاردانی ساختمان در پایان مقاله جهان صنعت نوشته تهران هم که دیگر نیاز به گفتن ندارد، بارها نسبت به خطری که ساختمان‌ها را تهدید می‌کند هشدار داده شده است، به این جهت باید تمامی سازمان‌ها نسبت به هشدارهای جدی هوشیار باشند. باید از خود بپرسیم در حال حاضر تا چه حد به این زنگ خطرها توجه میکنیم، آیا حاضریم دست در دست هم تنها به مقاوم‌سازی ساختمان‌ها و رفع مشکلات بیندیشیم.
ابتکار در گزارشی خبر داده در سال های گذشته ساختمان بیمارستان شهر ورزقان ساخته شده بود و قرار بود تجهیز و راه اندازی شود اما با تاخیرهای مطابق معمول کارهای عمرانی در کشور، این کار تا روز زلزله انجام نشد تا این شهر در روزهای سخت زلزله جایی برای بستری و مداوای مصدومان شهر و روستاها نداشته باشد.
به نوشته این گزارش حالا خانم وزیر بهداشت خوشحال است که بیمارستان قبل از زلزله تکمیل نشد، چرا که این ساختمان نوساز در جزیان زلزله ترک برداشت و اگر راه اندازی شده بود، خطرناک بود. ساختمان بیمارستان در دست احداث شهر ورزقان در حالی در زلزله ۶ ریشتری روز شنبه ترک برداشت که به طور معمول ساختمان های عمومی مانند مدارس و بیمارستان ها باید در مقابل حتی زلزله های بالای ۷ ریشترهم مقاوم باشند.
ابتکار در پایان نوشته مرضیه وحید دستجردی وزیر بهداشت خوشحال از عدم راه اندازی این بیمارستان، در پاسخ به این پرسش که چرا شهر ورزقان بیمارستان ندارد، توضیح داد: بیمارستان شهر ورزقان در حال ساخت بود و قرار بود قبل از زلزله به وزارت بهداشت تحویل شود. قرار بود در ماههای گذشته پیمانکار، این بیمارستان را به وزارت بهداشت تحویل دهد تا آن را تجهیز و راه اندازی کنیم اما خوشبختانه خدا رحم کرد. چرا که اگر راه اندازی شده بود با توجه به شکاف هایی که برداشت، خطرناک بود.
