انتقاد اصولگرایان و حمایت دولت احمدی نژاد از فیلم پنج میلیارد تومانی
اسدالله نیک نژاد قرار است کارگردانی فیلم پنج میلیارد تومانی «لاله» را بر عهده گیرد
تلاش برای ساخت فیلمی با عنوان «لاله» در ایران که قرار است یک فیلمساز ایرانی مقیم آمریکا آن را کارگردانی کند با جنجال وسیعی در محافل سینمایی و رسانه ای روبرو شده و انتقادهای زیادی برانگیخته است.
به رغم انتقادهای وسیع به سابقه کارگردان این فیلم، بودجه تعیین شده برای تولید آن و سوژه فیلم «لاله»، مسوولان سینمایی دولت محمود احمدی نژاد اظهارات منتقدان را رد کرده و به حمایت از این پروژه سینمایی پرداخته اند.
پروژه ای پنج میلیارد تومانی، بی سابقه در تاریخ سینمای ایران
جنجال رسانه ای پیرامون فیلم «لاله» زمانی آغاز شد که جواد شمقدری، معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، روز ۱۸ تیرماه در یک نشست خبری اعلام کرد که قرار است مرگز گسترش سینمای مستند و تجربی فیلمی با این عنوان و با پنج میلیارد تومان بودجه را تهیه کند.
بر اساس گزارش های منتشر شده، سناریوی این فیلم با محوریت زندگی لاله صدیق، قهرمان اتوموبیلرانی ایران توسط اسدالله نیک نژاد، کارگردان ایرانی مقیم کالیفرنیا، نوشته شده و خود او نیز کارگردانی آن را برعهده خواهد گرفت.
آن گونه که جمال شورجه، عضو شورای عالی سینما، اعلام کرده است اسدالله نیک نژاد در جریان سفرهای محمود احمدی نژاد به نیویورک و دیدارهای وی با ایرانیان مقیم آمریکا موافقت رییس جمهوری اسلامی ایران با این پروژه را جلب کرده است.
آقای شورجه افزوده است: «نیکنژاد به نوعی در این سفرها نقش مدیر هنری برنامههای رییس جمهوری را ایفا می کرد و میزگردهایی را که احمدی نژاد در آن حضور داشت، به لحاظ دکور، نورپردازی و فیلمبرداری مدیریت کرد و در نهایت به یکی از اعضای اصلی تیم همراه احمدی نژاد تبدیل شد.»
انتشار این خبر و افشای بودجه هنگفتی که برای ساخت فیلم «لاله» اختصاص داده شده است موجی از واکنش سینماگران و رسانه های نزدیک به اصولگرایان را به دنبال داشت.
سه روز پس از مصاحبه معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، روزنامه کیهان در یادداشتی به قلم «سعید مستغاثی» با عنوان «رالی با یک فیلمساز بدنام» این پروژه را به شدت زیر سوال برد و اسدالله نیک نژاد را کارگردانی معرفی کرد که «سال هاست در استودیوهای درجه ۳ و ۴ هالیوود به تولید آثار مستهجن و پورنو اشتغال دارد»، و در بین فیلم های تهیه شده یا کارگردانی شده توسط او «عناوینی دیده می شود که شهرت خود را مدیون بی پردگی و صحنه های مستهجن هستند، فیلم هایی که به هدف اغوای تماشاگر ساخته شدند.»
لاله افتخاری، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، نیز به سایت «فرارو» گفت: «ما نمی توانیم دختر ایرانی را توسط کسی که نگاه آلوده ای به زن دارد به دنیا نشان دهیم. لذا نمی توان امیدی به نتیجه چنین فیلم هایی داشت.»
یک تهیه کننده سینما به نام جواد نوروزبیگی نیز از وزارت ارشاد انتقاد کرده و به خبرگزاری مهر گفته است: «این فیلم چه پیامی دارد که قبل از آماده شدن فیلمنامه پروانه ساخت آن صادر میشود. کمال تبریزی یک سال است منتظر گرفتن مجوز ساخت است. با تمام تعهداتی هم که میگیرند بازهم پروانه نمیدهند. آیا تبریزی باید در این کشور کار کند یا نیکنژاد؟ من کاری به سابقه ایشان ندارم اما در این سی سال در ایران نبودند و با سختیها زندگی نکردهاند. حالا آمدهاند تا پول بگیرند فیلم بسازند؟»
«پنج میلیارد تومان پولی نیست»
به رغم این انتقادها، مسوولان سینمایی ایران همچنان به دفاع از این پروژه می پردازند تا جایی که شفیع آقا محمدیان مدیر مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی گفته است: «هزینه پنج میلیاردی در مقیاس با استانداردهای تولید در سینمای جهان رقم ناچیزی است و فیلم "لاله" حداقل هفت میلیارد تومان هزینه لازم دارد.»
جمال شورجه نیز گفته است: «رقم پنج میلیارد تومان برای تولید یک پروژه ملی چون فیلم سینمایی "لاله" عدد قابل توجهی نیست.»
از سوی دیگر، علیرضا سجادپور، مدیرکل اداره نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی، از صدور مجوز تولید این فیلم سینمایی در هفته آینده خبر داده است.
روزنامه کیهان که در سال های اخیر در عرصه های هنری و سیاسی جریان سازی های فراوان داشته، در شماره روز دوم مردادماه خود بار دیگر یادداشتی این بار به قلم حسین شریعتمداری، مدیر مسوول آن، و با عنوان «خون در دل لعل!» به چاپ رساند.
حسین شریعتمداری در این یادداشت، ساخت فیلم «لاله» را در راستای تبلیغ نمادهایی دانسته است که به گفته او، «آمریکا و متحدانش برای ایران آرزو می کردند و انقلاب اسلامی این آرزو و دهها آرزوی مشابه دیگر نظیر "دختر شایسته" را بر باد داد.»
انتقاد شریعتمداری که همزمان نمایندگی ولی فقیه در موسسه کیهان را بر عهده دارد، واکنش جواد شمقدری را به دنبال داشت و او در جوابیه ای بلند بالا خطاب به مدیر مسوول این روزنامه گفته است که «دعا می کند مدیریت فرهنگی کشور در دست شما و همفکران تان نیفتد که دیگر برای اسلام عزیز دشمنی لازم نیست و نگاه تند و خشن و بی رحمانه شما برای روی گرداندن آحاد مردم از اسلام کافی است.»
معاونت سینمایی وزارت ارشاد، کارنامه اسدالله نیک نژاد را «خوب» توصیف کرده و گفته است که وی «خاطرات صمد» را ساخته است که «با لهجه شیرین آذری اش از مقاومت رزمندگان و مردم خرمشهر در واپسین روزهای قبل از اشغال آن می گوید.»
به گفته وی، «شهید آوینی مجذوب این کار شد و چه بسا بعدها الهام بخش کارهای وی در مجموعه "روایت فتح" شد.»
سریال «پاییز صحرا» ساخته دیگر اسدالله نیک نژاد است که در دهه شصت ساخت شد و به گفته جواد شمقدری، درباره آن نیز جوسازی صورت گرفت.
وی خطاب به حسین شریعتمداری نوشته است: «اتفاقا از طرف تندروها و افراد متعصبی همچون شما به آن اشکال فراوان گرفتند ... تا جایی که مدیریت وقت صدا و سیما نگران موقعیت خود شد و موضوع به حضرت امام کشیده شد و آن رهبر شجاع ...فرمودند که "من در این فیلم اشکال شرعی ندیدم و پخش آن بلامانع است".»
معاون سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به مهاجرت این فیلمساز ایرانی به هالیوود در سال ۱۳۶۴ و مشارکت او در «ساخت بعضی پروژه ها که قطعا مورد تایید نیست» تاکید کرده است: «اما این مشارکت همچون قطعه سازی است که قطعه ای از یک اتوموبیل ساخته و تحویل کارخانه اصلی داده است.»
جواد شمقدری با اشاره به اتهام «پورنو ساز» بودن اسدالله نیک نژاد از سوی روزنامه کیهان گفته است: «آقای نیک نژاد در مقام کارگردان، تهیه کننده، سرمایه گذار و فیلمنامه نویس هیچگاه چنین آثاری نساخته است اما وی و کمپانی وی به بعضی از این سریال ها و فیلم های سینمایی، خدماتی آن هم در مرحله پس از فیلمبرداری ارائه داده است که به زعم بعضی ممکن است جرم تلقی شود.»
اسدالله نیک نژاد که در سال های اخیر بین ایران و آمریکا در رفت و آمد بوده است بهمن ماه سال ۸۹ و پس از اینکه نام وی در فهرست داوران بیست و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر قرار گرفت نیز جنجال ساز شد.
رسانه های "اصولگرا" در آن زمان از این اقدام معاونت سینمایی وزارت ارشاد شدیدا انتقاد کردند که همین موضوع باعث شد تا وی در نامه ای به دبیر جشنواره فیلم فجر از داوری در آن انصراف دهد.
بر اساس اطلاعاتی که درباره سوابق کاری اسدالله نیک نژاد در سایت «Imdb» منتشر شده است وی در سال ۱۹۶۰ متولد شده و در هالیوود با عنوان «اسی نیک نژاد» شناخته می شود. این فیلمساز از سال ۱۹۹۷ وارد جریان فیلمسازی هالیوود شده و نخستین کار او، تهیه کنندگی سریال «خاطرات کفش قرمز» است.
نیک نژاد همچنین فیلم هایی چون «دریای سیاه ۲۱۳»، «جایی با نام حقیقت»، «در دستان خدا» و «زنان شب» را تهیه کرده است و آخرین اثری که در ساخت آن نقش داشته، یک سریال تلویزیونی تولید سال ۲۰۰۳ است.