سنت ژاپنی اطاعت از مافوق از دلایل فاجعه اتمی فوکوشیما بود

رئیس هیات تحقیق گزارش خود در مورد فاجعه فوکوشیما را به رئیس مجلس ژاپن تحویل داد

هیات تحقیق در مورد فاجعه اتمی فوکوشیما در ژاپن سهل انگاری مدیریتی و فرهنگ کاری ژاپن را مقصر آن حادثه دانسته است.

روز پنجشنبه، ۱۵ تیر (۵ ژوئیه)، هیات تحقیق پارلمان ژاپن برای بررسی عوامل منجر به شکسته شدن بخشی از نیروگاه اتمی فوکوشیما در پی زمین لرزه و سونامی سال گذشته، نتیجه تحقیقات خود را منتشر کرد و اعلام داشت که این فاجعه معلول "یک رشته سهل انگاری و اشتباهات قابل پیشگیری" بوده است.
روز ۱۱ ماه مارس ۲۰۱۱، وقوع زمین لرزه ای شدید در نزدیکی سواحل شرقی ژاپن، سونامی ویرانگری را در پی آورد که علاوه بر تخریب گسترده مناطق مسکونی و تاسیسات شهری، به نیروگاه فوکوشیما دای ایچی آسیب گسترده رساند و باعث نشت مواد رادیو اکتیو به محیط اطراف شد.

این حادثه، که از آن با عنوان بزرگترین فاجعه اتمی جهان پس از انفجار چرنوبیل یاد شده است، باعث تردید جدی در مورد ایمنی نیروگاه های اتمی و تجدید نظر در سیاست استفاده از این نیروگاه ها در بسیاری از کشورهای جهان از جمله در ژاپن شد.

هیات تحقیق پارلمان ژاپن در گزارش خود گفته است که واقعه فوکوشیما را نمی توان صرفا به وقوع سونامی نسبت داد بلکه زمین لرزه ای که پیش از هجوم امواج دریا روی داده بود نیز در آسیب رساندن به این تاسیسات موثر بوده است.

در این گزارش آمده است که "ما نتیجه گرفته ایم که نمی توان با قاطعیت گفت که حتی پیش از وقوع سونامی، این نیروگاه که در معرض زمین لرزه شدید قرار گرفته بود می توانست با ایمنی به کار خود ادامه دهد."

در حالی که منابع دولتی ژاپن احتمال از سرگیری استفاده از نیروگاه های اتمی همراه با اقدامات پیشگیرانه در برابر سونامی های احتمالی را در دست بررسی دارند، با توجه به زلزله خیز بودن ژاپن، این نظر هیات تحقیق با اهمیت تلقی شده است.

به عنوان مثال، کارشناسان معتقدند که نیروگاه هسته ای اوهی، متعلق به شرکت برق کاسانی در غرب ژاپن که پس از چند ماه تعطیلی، از روز سه شنبه کار خود را از سر گرفت، روی یک گسل زلزله ساخته شده است.

کوتاهی مسئولان و فرهنگ ژاپن

یهیات تحقیق گفته است که انتظار می رفت مقامات مسئول ایمنی نیروگاه فوکوشیما پیشاپیش اقدامات لازم را برای ایمن سازی بخش های حساس این تاسیسات در برابر زمین لرزه اتخاذ کرده باشند.

در مورد پیشگیری از حادثه فوکوشیما، در گزارش آمده است که "حادثه نیروگاه اتمی فوکوشیما نتیجه سهل انگاری مسئولان در ادارات دولتی، موسسه ناظر و شرکت عامل این نیروگاه بوده است."

در این گزارش ششصد و چهل و یک صفحه ای آمده است که مسئولان مربوطه نسبت به استفاده از ضوابط بین المللی ایمنی در این نیروگاه کوتاهی ورزیدند در حالیکه استفاده از این ضوابط می توانست به جلوگیری از ذوب شدن رآکتور و نشت مواد پرتوزا کمک کند.

هیات تحقیق گفته است که در کل مجموعه مرتبط با اداره و نظارت بر نیروگاه فوکوشیما شاهد "رواج ناآگاهی و غرور غیرقابل بخشش سازمان ها و افرادی بودیم که با موضوع ایمنی هسته ای مربوط بودند."

هیات تحقیق افزوده است که اعضای این مجموعه "به اعتماد ملت ژاپن در مورد امنیت در برابر این گونه فاجعه ها خیانت کرده اند."

این گزارش نوشته است اشکالاتی که در بخش های مختلف نیروگاه وجود داشت قطعا از نظر کارکنانی که از نزدیک در این قسمت ها کار می کردند مخفی نمانده بود اما این افراد ظاهرا به دلیل اعتماد به مافوق، از پیگیری این مشکلات خودداری کردند.

هیات تحقیق گفته است: "باید با نهایت تاسف اعتراف کنیم که واقعه فوکوشیما یک فاجعه ساخت ژاپن بود" و افزوده است که عادت فرهنگی مردم ژاپن به اطاعت از مافوق و اکراه از لغو دستور مانع از آن شد تا کارکنان رده پائین تر ایرادات ناشی از کوتاهی مافوق را مورد توجه قرار دهند.

در این گزارش، تشکیلات اداری هدف انتقاد شدید قرار گرفته و به غرور و تکبر متهم شده است.