بررسی روزنامه‌های صبح تهران؛ سه‌شنبه سیزدهم تیر
روزنامه‌های امروز صبح تهران تیترهای اول خود را به روش‌های مقابله با تحریم‌های نفتی کشور اختصاص داده‌اند. چند روزنامه از رزمایش موشکی به عنوان پاسخ ایران به تهدیدها و تحریم‌ها نوشته‌اند و گروهی از بستن تنگه هرمز سخن رانده‌اند و برخی هم در مقالاتی با همه این کارها مخالفت کرده و از دولت خواسته‌اند از کارهای شعاری خودداری کرده و به امور عقلانی رجوع کند.
گزارش‌های تازه‌ای از گرانی‌ها و گزارش‌هایی درباره اختصاص چهارده میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی برای صنایع نفت از جمله دیگر راه‌های مقابله با تحریم‌های نفتی به حساب آمده است.
شعارهای نفتی و شعار بستن تنگه
تهدیدها در تیتر اول روزنامه کیهان
رضا زندی در مقاله‌ای در شرق با اشاره به شرایط دشوار کنونی نوشته اول جولای سال ۲۰۱۲ را تاریخ ایران اما، به حساب اروپایی‌ها می‌نویسد. این حق نفت ایران نبود. نباید به اینجا می‌رسیدیم. بازی که حساس شود تدبیر دقیق، شرط عقل است. و حاصل نمی‌شود مگر با تدوین اطلاعات صحیح، آنالیز واقع‌بینانه و تصمیم‌گیری کارشناسانه منطبق بر منافع ملی. پرهیز از شعارگونه‌‌ها، همراهی می‌آورد.
نویسنده با اشاره به درخواست وزیر نفت ایران برای برگزاری اجلاس فوق‌العاده اوپک نوشته این تقاضا ۱۵ روز بعد از اجلاس عادی این سازمان، قابل تامل آن جا وقتی وقتی وزرای اوپک در جلسه بسته گرد هم آمدند پیشنهاد شد که مخالفت اوپک با تحریم نفتی کشورهای عضو، در بیانیه ذکر شود. این پیشنهاد مخالف عمده‌ای نداشت الا عربستان. که نگذاشت. با این شرایط به نظر نمی‌رسد درخواست قاسمی برای برگزاری اجلاس فوق‌العاده اوپک، ثمربخش باشد.
به نظر شرق کم کردن یا قطع واردات کالا از کشورهایی که نفت ایران را نمی‌خرند در چنین شرایطی می‌تواند گونه‌ای از تدبیر باشد. هرچند قیمت کالاهای وارداتی را متاثر خواهد کرد. همزمان سلام کردن بر تحریم‌ها شعارگونه است. لابی با کشورها برای بیمه محموله‌های نفتی ایران، به همراه ورود دولت ایران برای بیمه نفتکش‌ها، اقدام مدبرانه‌ای است.
و خلاصه این که در کوتاه‌مدت قیمت نفت کنترل خواهد شد. نیاز نفتی اتحادیه اروپا هم از سوی سایر تولید‌کنندگان تامین خواهد شد. اما واقعیت این است که در میان‌مدت بازار، در سوی دیگر استخر برای نفت ایران باز خواهد شد و قیمت‌ها پایین نمی‌ماند. مگر می‌توان برای همیشه از نفت ایران دست کشید.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در مقاله ای در آرمان از طرح بستن تنگه هرمز نوشته و تاکید کرده "به اعتقاد من در این طرح بیش از احساس نیازمند عقلانیت هستیم. در داخل ایران کسانی که در قبال مسایل بین‌المللی موضع‌گیری کرده و اقدام به طراحی پیشنهاداتی از این دست می‌کنند باید بدانند رفتارهای آنها همواره بازتاب عملی خود را در سیاست دیگر کشورها در قبال ایران نشان می‌دهند. برخی قدرتهای حاضر در منطقه برای افزایش سطح نفوذ خود و پیشبرد سیاستهایشان به دنبال شکل دادن به بحرانهای جدید هستند."
این نماینده پیشین مجلس تاکید کرده در شرایط حاضر باید رابطه ایران با دنیای خارج بهتر شود. طرح این مساله می‌تواند برای نیمی از کشورهایی که نیازمند نفت و انرژی ایران هستند ایجاد آرامش کند. در سه دور مذاکرات هسته‌ای اخیر ایران در قالبهایی کنوانسیونی و قانونی مواضع خود را به روشنی مطرح ساخت و این می‌تواند به عنوان تقویت‌کننده روح دیپلماسی ایرانی باشد. در مقابل اما ۱+۵ در فرآیندی غیرعقلانی و غیراخلاقی اجازه رفتن روند مذاکرات به سمتی سازنده را گرفت. در این شرایط نباید گناه نتیجه‌بخش نبودن مذاکرات به پای ایران نوشته شود.
مقاله آرمان با این توصیه پایان می‌گیرد که: طراحان چنین پیشنهاداتی باید در طرحهای خود به مفاد کارشناسی هم بیشتر توجه کنند و ما باید صداقت ۳۳ ساله خود را در پاسداری از امنیت تنگه هرمز را همچنان حفظ کنیم. نوع برخورد غرب با ایران کاملا ناعادلانه است و غربیها سعی در پایمال کردن حقوق ملت ایران دارند اما برای مقابله با این وضعیت ما باید به روشهایی عقلانی‌تر متوسل شویم.
اصلاح طلبان و انتخابات
روزنامه اعتماد
اعتماد در گزارش اصلی خود نوشته موضوع چگونه عمل کردن در میدان انتخابات ریاست‌جمهوری، آرام‌آرام از سطح گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای و اظهارنظرهای پراکنده فراتر رفته و حالا بزرگان اصلاحات نیز یک به یک از مواضع خود درباره انتخابات سخن می‌گویند. بعد از سخنان عبدالله نوری درباره فضای سیاسی جاری کشور و مقتضیات برگزاری یک انتخابات آزاد و پس از آنکه سید محمد خاتمی هم در آخرین سخنان خود به این موضوع اشاره کرد، این‌بار نوبت به سیدهادی خامنه‌ای رسید تا از بایدها و نباید‌های ورود اصلاح‌طلبان به انتخابات ریاست‌جمهوری سخن بگوید.
به نوشته این روزنامه سیدهادی خامنه‌ای در دیدار با تعدادی از اعضای مجمع نیروهای خط امام (ره)، تصمیم‌گیری اصلاح‌طلبان درباره انتخابات ریاست‌جمهوری آتی را منوط به بحث و گفت‌وگو با نخبگان جامعه و توجه به تحولات فرهنگی و اجتماعی دانست و بر محوریت شورای هماهنگی جبهه اصلاحات تاکید کرد. هادی خامنه‌ای در ادامه این دیدار تصمیم‌گیری درباره نحوه عملکرد اصلاح‌طلبان را منوط به تصمیم‌گیری جمعی دانست.
اعتماد تاکید کرده این سخنان خامنه‌ای در شرایطی بیان شد که او در روزهای اخیر به همراه علی‌اکبر محتشمی‌پور به قم سفر کرده و با مراجع تقلیدی همچون آیات عظام یوسف صانعی، موسوی اردبیلی، نصرالله شاه‌آبادی، اسدالله بیات زنجانی و همچنین اعضای مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم، دیدار و گفت‌وگو کرده است.
اقتصاد نازک نارنجی و مدیران سخت
علی محقق در سرمقاله ابتکار نوشته در کشورهای توسعه‌یافته، شاخص اصلی اقتصاد ارزش سهام در بورس است اما در کشور ما آخرین نشانگری که به محرکهای اقتصادی واکنش نشان می‌دهد، شاخص‌های بورس است که از قضا در اکثر موارد هم گنگ و حتی بر عکس عمل می‌کند. در مقابل، نرخ ارز و قیمت سکه و طلا، قیمت ملک و مسکن و حتی تخم‌مرغ، شیر و گوجه‌فرنگی تابع بی‌واسطه‌ای از همه محرکهای اقتصادی و سیاسی در همه نقاط جهان است.
این روزها از میوه‌فروشی در غرب تهران گرفته تا زرگرهای خیابان کریمخان، از فروشنده لوازم خانگی بازار امین‌حضور تا مشاور املاک انتهای نازی‌آباد و حتی دلال موتورسوار خیابان فردوسی، همگی در قامت تحلیلگر مسائل سیاسی و هسته‌ای گوش به زنگِ مذاکرات مسکو و بغداد و اجلاس سران اتحادیه اروپا یا دیدار پوتین و اوباما می‌نشینند. البته این پیگیری امور، نه از باب آگاهی از مسائل داخلی و خارجی کشور و تحولات جهان که از جنس کسب و کار آنان است. بازاری ایرانی مسائل دیپلماتیک را دنبال می‌کند تا از تغییرات قیمت‌ها در صنف خود عقب نماند.
تیتر و عکس صفحه اول تهران امروز
ابتکار نوشته آدمی است دیگر! با این حال و روز پرفراز و نشیب نرخ ارز و سکه و مسکن و مرغ و شیر و سایر اقلام، گاهی دلش برای بهمنی و حسینی و غضنفری و دیگر مسئولان اقتصاد کشور می‌سوزد. مدیریت بر این اقتصاد سرگردان و غیر قابل پیش‌بینی کاری شاق است که تحملی طولانی می‌خواهد و حتی بهترین اقتصاددان‌ها هم اگر در میانه چنین آشفته بازاری برای حل مساله ورود کنند، جز مسکن‌هایی که بهمنی و همکارانش تجویز می‌کنند، کاری از دستشان بر نمی‌آید.
بهمن آرمان در سرمقاله جهان صنعت نوشته موجودی صندوق توسعه ملی و اینکه سرنوشت آن مانند حساب ذخیره ارزی نشود به نگرانی عمده‌ای تبدیل شده است.در گذشته عملکرد حساب ذخیره ارزی هر شش ماه یک بار توسط معاونت ارزی بانک مرکزی مبتنی بر آمار و ارقام دقیق تهیه می‌شد. اما در آن زمان نیز دولت حساب ذخیره ارزی را حیاط خلوت خود می‌دانست و اقدام به قانون‌شکنی می‌کرد.
به نوشته این اقتصاددان حدود ۸۲ درصد منابع حساب ذخیره ارزی برای کسری بودجه دولت و به صورت غیرقانونی برداشت شده است.البته منابع صندوق توسعه ملی نیز عملا در اختیار بخش‌خصوصی قرار نمی‌گیرد و امکان پرداخت ارز برای واردات ماشین‌آلات و تکنولوژی وجود ندارد به عبارت دیگر شرایط را به‌گونه‌ای دشوار و پیچیده کردند که بخش‌خصوصی نمی‌تواند از این صندوق استفاده‌ای داشته باشد.در عین حال فرآیند ارایه آمار و اطلاعات صندوق توسعه ملی کاملا متوقف شده و آمارهای گوناگونی درخصوص آن ارایه می‌شود ولی آمار رسمی در مورد عملکرد صندوق وجود ندارد.
نماینده پیشین دولت در صندوق ذخیره ارزی در سرمقاله جهان صنعت تاکید کرده اینکه پول به خودی خود منجر به واردات تکنولوژی به ویژه تکنولوژی پیچیده نفت و پتروشیمی نمی‌شود ضمن اینکه راه‌های دور زدن تحریم‌ها محدود است و در شرایط فعلی اگر هم ۱۴ میلیارد دلار در اختیار وزارت نفت گذاشته شود مشخص نیست که این مبلغ بتواند نقش بسزایی در توسعه صنعت نفت کشور داشته باشد چراکه اجرای پروژه‌های نفتی توسط بخش‌خصوصی با هزینه‌های بسیار سنگینی همراه است.
تجدید نظر در سیاست دولت برادر گرانی
فرشاد مومنی در مقاله ای در شرق نوشته مردادماه پارسال طی چند ارزیابی مکتوب که در رسانه‌های همگانی انتشار یافت، این نکته مطرح شد که همه زمینه‌ها و شواهد حکایت از ناکامی تجربه جدید هدفمندی، حتی در مقایسه با تجربه تعدیل سال‌های نخست دهه ۱۳۷۰ دارد. در آنجا چند نکته علاوه بر ذکر شواهد مطرح شده بود که به سهم خود می‌توانست در صورت جدی گرفته‌شدن، هزینه‌ها و پیامدهای این تجربه اخیر را به حداقل برساند.
به نظر این اقتصاددان چشم‌اندازهای تشدید آثار این سیاست به‌اندازه‌ای است که ارزش آن را دارد تا نظام تصمیم‌گیری کلان کشور یک فضای گفت و شنود جدی میان مجریان و کارشناسان مستقل و دانشگاهیان صاحب صلاحیت برگزار کند و اگر در آن جلسه شواهد و استدلال‌های کارشناسان مبنی بر هزینه این تجربه مورد پذیرش قرار گرفت، بر اساس یک توافق ملی فرمان توقف آن صادر شود.
مقاله شرق در نهایت ابراز امیدواری کرده که امروز به هر دلیل و انگیزه‌ای، مدیریت اقتصادی کشور می‌خواهد به سبک خود، در این سیاست تجدیدنظر کند و در چنین شرایطی همه گروه‌های ذی‌نفع و نهادهای نظارتی باید کمک کنند تا این آگاهی نسبی به ضدخود عمل نکند و راه بر هر نوع سیاست‌های بی‌ثبات‌سازی که به کسری پنهان منتهی می‌شود، به شیوه قانونی بسته شود.
محمدحسین روانبخش در ستون طنز مردم سالاری نوشته گرانی در دوران دولت محمود احمدی‌نژاد همچون یار وفاداری است که هیچ گاه قهرنمی‌کند و به دولت پشت نمی‌کند وجود داشته و از این نظر بعد از برادر اسفندیار رحیم مشایی، صاحب رکورد وفاداری به دولت احمدی‌نژاد است! اما معلوم نیست چرا دولتمردان گهگاه ساز بی‌وفایی سر می‌دهند و وانمود می‌کنند که این یار آشنا، تازه به آنها پیوسته است؟! مثلا همواره دولتمردان از گرانی با عنوان «گرانی‌های اخیر» یاد می‌کنند!
نویسنده با اشاره به توضیحات وزیر کشور که گفته "اقتصاد ما یک اقتصاد چند هزار میلیاردی است که تنها ۶۰ میلیارد آن مربوط به درآمدهای نفتی است" نوشته: احتمالا ظرف روزهای آینده ، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز درباره وضعیت سینما دستوراتی صادر خواهد کرد، رئیس کل بانک مرکزی درباره وضعیت مرزهای کشور راهکار ارائه خواهد داد و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز درباره وضعیت تیمهای ملی ایران در المپیک سخن خواهد گفت؛ شاید با این تداخل کاری گرانی‌های اخیر و اوضاع امنیتی و وضعیت نابسامان فرهنگی اخیر و وضعیت در هم ریخته ورزشی اخیر مملکت حل شود ...
طنزنویس مردم سالاری در پایان نوشته حالا که صحبت به اینجا کشید بد نیست اشاره‌ای به سوالی که از سوی بعضی سایتهای خبری منتشر شده داشته باشیم: چرا احمدی‌نژاد در قبال گرانی این روزها سکوت کرده است و اوقاتش را به نامه‌نگاری‌های دیپلماتیک و تبریک روز استقلال کشورها می‌گذراند؟! اما این سوال خیلی اهمیت ندارد، زیرا مگر دفعه‌های قبل که وی درباره گرانی‌های اخیر! توضیح داد و حرف زد، اتفاقی افتاد که بپرسیم چرا درباره گرانی‌های اخیر سخن نمی‌گوید؟! سکوت، گاهی از هر حرفی بهترتر است.
کاناپه تعطیل است
پوریا عالمی در ستون کاناپه اعتماد با عنوان "فتیله و کرکره و باقی چیزها را پائین می‌کشیم" نوشته یک مدت دیگران را آوردیم روی کاناپه و دراز کردیم، الان پیش از آنکه - به قول شاعر - درازمان کنند، خودمان روی کاناپه دراز می‌شویم و چند روزی کرکره را نصفه‌نیمه می‌کشیم پایین و آب خنک می‌خوریم.
نویسنده تاکید کرده: در این مدتی که کاناپه تعطیل است لطفا به کاناپه‌های جعلی و چینی توی بازار اعتماد نکنید و روی هر کاناپه‌ای دراز نکشید. قبل از استفاده از کاناپه حتما به برچسب وزارت بهداشت دقت کنید تا چیزی‌تان نشود.
طنزنویس اعتماد، به صراحت اعلام نکرده که این ستون ادامه خواهد داشت یا نه، اما نوشته قدیم‌ها یک تابلو توی مغازه‌ها بود: «عاقبت نسیه‌فروش و نقدفروش» یادتان هست؟ الان باید آن را به عاقبت روزنامه‌نگاری تغییر داد تا ملت درس عبرت بگیرند و بروند دنبال عاقبت‌به‌خیری.
کارتون روز
کارتون علی دیواندری، از اعتماد
