بهرام رادان: هر کس میگوید سینما فاسد است، رهایش کند
بهرام رادان تاکید میکند که خانواده سینما یکی از نجیبترین و با شرافتترین صنفهای موجود است و هر کس میگوید سینما فاسد است آن را رها کند.
درست بعد از تمام شدن نوروز ۹۱ و همزمان با جنجال بر سر فیلمهای نوروزی، برخی رسانهها اقدام به انتشار مطالبی از برخی بازیگران کردند. این بازیگران در گفته هایشان بعد از مدتها عنوان کرده بودند، سینمای ایران گرفتار فساد است و دلیل کم کاری و دوری خودشان از سینما را اوضاع نابسامان سینمای ایران دانسته بودند.
این اتفاق درست زمانی افتاد که دو فیلم روی پرده به بدترین شکل ممکن بهترین فرصت اکران نوروزی را از دست داده بودند و فیلمهای دیگر جشنواره هم که خیانت را محور اصلی خود قرار داده بودند، برای اکران نگران بودند. با توجه به اینکه سینمای ایران سال خوبی را پشت سر نگذاشته است و عنوان شدن چنین تهمتهایی را برنمیتابد، بهرام رادان که اهل حاشیه و ورود پیدا کردن به این مطالب نیست، تصمیم گرفت از خانواده سینما دفاع کند و بگوید که آنهایی که می گویند سینما فاسد است، سینما را رها کنند. در ادامه گفت و گوی ما را با او میخوانید.
نظرشما در جریان حرف و حدیثهایی که در خصوص فساد روزهای اخیر در برخی رسانه منتشر شده چیست؟ معتقدید سینمای ایران گرفتار فساد است؟
من تمام قد از شرافت و نجابت هم صنفان خودم در سینما دفاع میکنم. همه کسانی که در خصوص فساد در سینمای ایران اظهارنظر کردهاند، ربطی به سینما ندارند. فساد یعنی چه؟ من متوجه نمیشوم که چرا باید یک مسئلهای که در همه اقشار جامعه وجود دارد، به همه سینماگران تعمیم داده شود. مثل این است که ما بگوییم در ایران دزدی هست و بعد هم یکی بگوید همه مردم ایران دزد هستند.
پس این اظهارنظرها از کجا نشات میگیرد؟
فساد به معنی انجام دادن فعل حرام است. آقا و خانمی که اصلا در سینما نیستند و در سینما کار هم نمیکنند، چرا باید با نشر اکاذیب به خانواده سینما تهمت بزنند؟ آقای کارگردانی که در تلویزیون است چطور میتواند در مورد این مسئله در سینما نظر بدهد؟ اصلا از کجا میداند که در سینما چه خبر است؟
پس چطور چنین حرفهایی رسانهای شده؟ اصلا منظور چه فسادی است؟
ما انواع فساد داریم و باید مشخص شود که وقتی از فساد حرف میزنیم، منظورمان چه فسادی است. آقایان و خانمهایی که میگویند در سینمای ایران فساد هست، منظورشان چه نوع فسادی است؟ فساد مالی، یا کاری و یا...؟ باید مشخص بشود که از چه نوع فسادی حرف میزنیم و تازه چه کسی مصداق بارز فساد است. اگر مشخص شد آن وقت در مورد همان آدم حرف بزنیم و مثلا کار به دادگاه کشیده شود و قانون تعیین کننده باشد.
چه کسانی شایسته اظهارنظر کردن در این باره هستند؟
خانواده بیرمق سینما که حتی خانهاش را هم گرفتهاند، به خصوص از نظر اقتصادی هم که سینمای ایران در حال نابودی است، دیگر نمیتواند چنین تهمتهایی را تحمل کند. من هیچ وقت وارد حواشی نمیشدم، اما احساس میکنم با مطرح شدن چنین حرفهایی از رسانهها، به سینمای ایران ظلم شده است. این حرفها را هم دو بازیگر خانم که یکیشان بازیگر دهه هفتاد بود و همان موقع در سینما حضور داشت و بعد از آن هم حضورش کمرنگتر شد و یکی دیگر از بازیگران که اصلا ربطی به سینما ندارد و در سینما حضوری نداشته، عنوان کردند. چرا رسانهها دنبال چنین افرادی میروند؟ اگر قرار است کسی درباره سینما حرف بزند، باید عزتالله انتظامی و خانم رخشان بیناعتمادو ... از این سینما بگویند. چرا کسی سراغ بزرگان سینما نمیرود؟ آنهایی که در این حوزه استاد هستند و میدانند ما چه سینمای نجیبی داریم.
فکر میکنید دلیل عنوان شدن چنین حرفهایی چه بوده؟ چرا بعضی از بازیگران به این مسئله ورود پیدا کردند؟
فکر میکنم این حرفها برای دیده شدن، مطرح شد. آدمهای کوچکی که میخواهند دیده بشوند حرف از فساد در سینما میزنند که توجهها را به سمت خودشان جلب کنند. این کار هدف مشترک همه آدمهای پشت خط مانده است و به همه کسانی که در حوزه سینما کار میکنند و موفق هستند حسادت میکنند. نمیتوانند از نظر کاری بزرگ شوند و از این طریق میخواهند نگاهها را به سمت خودشان جلب کنند. اگر یک آدم عادی و معمولی هم یک حرف عجیب و غریب بزند، همه توجهشان جلب میشود. مهم این است که ما بتوانیم با کار خودمان را بشناسیم. اگر هم کسی میگوید سینما فاسد است، آن را رها کند. یا اگر میخواهد در این سینما بماند و نیت خیری هم دارد، از راهش این مشکل را حل کند.
در حال حاضر چه کسی را موظف میدانید از سینماگران دفاع کند؟
در حال حاضر نمیدانم متولی سینما در این کشور کیست. آقایان سازمان سینمایی را به راه انداختند، اما ما دقیقا نمیدانیم این سازمان چه کار میکند. اما اگر در حال حاضر متولی سینما، سازمان سینمایی است، باید در مقابل این حرفها از همه سینماگران دفاع کنند. کسانی که جلوی دوربین و پشت دوربین کار میکنند، برای این سینما زحمت کشیدهاند تا به اینجا رسیده است. قرار نیست اشتباه یک یا چند نفر به همه کسانی که در این حوزه مشغول فعالیت هستند، تعمیم داده شود.
چرا این حرفها پشت سر سینماییهاست؟
این مشکلات در صنوف دیگر هم وجود دارد. این مسائل در همه اقشار جامعه هست و اجتناب ناپذیر است. هیچ کس نمیتواند ادعا کند که عاری از گناه است و به نظر من اتفاقا همان آقا و خانمی که چنین مسائلی را عنوان میکنند،گناه خودشان هزار برابر بدتر است. به خاطر همین هم جرات ندارند از کسانی که در سینما مرتکب اعمال فاسد شدهاند، نام ببرند.
یعنی از کسانی که مسبب به وجود آمدن این حرفها شدهاند اسم برده شود؟
بله. من فکر میکنم این مشکل با صحبت کردن صریح حل میشود. نباید فرافکنی کنیم، اگر ما نیت حل کردن این مسائل را داریم نباید چنین جنجالی به راه بیندازیم. مطرح کردن این موضوع بیاخلاقی است که بعضی از دوستان ما در خبرگزاریها و مجلات و روزنامههای زرد راه انداختند. با گفتن این حرفها هیچ نتیجهای هم نمیتوان گرفت. برای اصلاح کردن مشکلات که نباید فرافکنی کرد. اگر کسی میتواند از شخصی که در این مورد گناهکار است، نام ببرد، فریاد بزند و بگوید.
فکر میکنید دید مردم با گفتن این حرفها، نسبت به سینما، تغییر میکند؟
امیدوارم این اتفاق نیفتد. خانواده سینما یکی از نجیبترین و باشرافتترین صنفهای موجود است و اگر مشکلی هم در این صنف وجود دارد، در همه جامعه است. همه دارند تلاششان را در حوزه سینما میکنند. ما هم مثل اقشار دیگر جامعه کار میکنیم و اگر سینما را انتخاب کردیم برای این است که در این حوزه احساس توانایی کردیم. من بسیاری از سینماگران را دیدم که حتی در خیابان سیگار هم نمیکشند که مبادا جوانها آنها را سیگار به دست ببینند. با این حرفهای بی ارزش فقط مردم را از سینما میترسانیم و باعث میشویم اگر جوانشان توانایی و استعداد ورود به این حوزه را دارد، جلوی او را بگیرند. جوانی که ممکن است برای ایران در حوزه سینما افتخار آفرین باشد. مردم با خواندن تیتر و عنوان خیلی از مطالب در مورد آنها نظر میدهند و خواندن همین مطالبی که در روزهای اخیر منتشر شد، کافی است که دید آنها نسبت به سینما تغییر کند. من برای این افراد که بی محابا چنین مطالبی بیان میکنند، متاسفم