کارزاری برای مقابله با اسراف در مواد غذایی

دولت آلمان در نظر دارد با اطلاع‌رسانی گسترده در مورد تاریخ انقضای مواد غذایی، از دور ریختن بیهوده‌ی اقلام خوراکی جلوگیری کند. هر فرد آلمانی در سال ۸۲ کیلوگرم مواد غذایی قابل استفاده را به سطل زباله می‌ریزد.

ایلزه آیگنر، وزیر حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان آلمان، می‌گوید: «تاریخ انقضا، تاریخی برای دورریختن مواد غذایی نیست». وی این سخنان را در آغاز کارزار (کمپین) مقابله با دور ریختن مواد غذایی قابل‌مصرف در برلین بر زبان آورد. به گفته‌ی خانم آیگنر، هر غذایی عموما تا چند روز پس از اتمام تاریخ مصرف، هنوز قابل‌استفاده است.

بر اساس این تحقیق، خانواده‌ها بزرگ‌ترین اسراف‌کنندگان هستند. تهیه‌کنندگان گزارش یادشده عدم آگاهی درست مصرف‌کنندگان از تاریخ مصرف مواد غذایی را یکی از علل اصلی دور ریختن خوراکی‌ها دانسته‌اند.
 
بحث‌های اخیر در مورد کاربرد صحیح تاریخ انقضا، آن‌طور که وزارت حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان آلمان اعلام می‌کند، رفتار مصرف‌کنندگان با مواد غذایی را تغییر داده است. از قرار از هر پنج نفری که در جریان بحث قرار گرفته‌اند، یکی در رفتار خود تغییر ایجاد کرده است. این تغییر بیش از همه در میان افراد گروه سنی ۱۴ تا ۲۹ ساله مشهود است.
 
خرید بیش از حد نیاز، کمبود آگاهی درباره روش‌های نگهداری مواد خوراکی و مفهوم و کارکرد تاریخ انقضا، عدم آگاهی از ارزش مواد خوراکی و برنامه‌ریزی نادرست، میزان بالا و قیمت پایین محصولات غذایی در بازار آلمان، از جمله عواملی هستند که به اعتقاد رئیس اتحادیه تولیدکنندگان مواد غذایی آلمان به اسراف مواد خوراکی در این کشور دامن می‌زنند.

سالی ۱۱ میلیون تن ماده غذایی در سطل زباله

دور ریختن خوراکی‌هایی که هنوز تاریخ مصرف شان منقضی نشده، از معضلات جوامع مرفه است. تحقیقات جدید در این زمینه نشان داده‌است که در آلمان سالیانه ۱۱ میلیون تن ماده غذایی به همین صورت از بین می‌رود.

ایلزه اگنر (Ilse Aigner) وزیر فدرال در امور مصرف‌کنندگان و عضو حزب سوسیال مسیحی آلمان روز ۱۵ مارس اعلام کرد بر پایه نتایج پژوهشی جدید در دانشگاه اشتوتگارت، هر شهروند آلمانی سالیانه ۸۱/۶ کیلوگرم ماده خوراکی دور می‌‌ریزد. نتایج اولیه این پژوهش پیش‌‌تر در اختیار نشریه "Die Welt" قرار گرفته بود. به گفته کارشناسان ۴۴ درصد مواد خوراکی قابل استفاده‌ای که در منازل شخصی دور ریخته می‌شوند، میوه‌ها و سبزیجات هستند.
 
در این تحقیقات دانشمندان مواد دور ریخته شده را به سه دست تقسیم کردند. مواد غیر قابل مصرف مانند پوست موز یا استخوان و موادی که بخشی از آنها همچنان قابل مصرف است مانند باقی‌مانده غذای مهمانان رستوران‌ها. مواد قابل مصرف همان طور که از نامشان پیداست مواد خوراکی هستند که هنوز قابل خوردن هستند اما در منازل شخصی به دلایل مختلف دور انداخته می‌شوند.
 
به نوشته نشریه Die Welt طراحان این پژوهش دوسوم مواد دور ریخته شده را قابل استفاده می‌دانند. از ۱۱ میلیون تن ماده خوراکی که سالیانه به سطل‌های زباله می‌رود، ۶۱درصد آن در خانه‌ها تولید می‌شود. ۱۷درصد را مصرف‌کنندگان بزرگ مانند هتل‌ها، مدرسه‌ها و رستوران ادارات دولتی یا بخش صنعت مواد غذایی تولید می‌کنند. مسئول ۵ درصد باقی‌مانده نیز فروشندگان مواد خوراکی هستند.
 
آموزش برای جلوگیری از هدر رفتن مواد غذایی
 
نشریه یاد شده همچنین از تصمیم دولت فدرال بر برگزاری یک دوره آموزشی درباره تاریخ انقضای محصولات خوراکی با همکاری فروشگاه‌ها خبر داده است. هدف از اجرای این دوره جلوگیری از هدر رفتن آن دسته مواد خوراکی است که حتی پس از تاریخ انقضا نیز قابل مصرف هستند.

خانم اگنر پیش از این نیز بارها بر روی این مسئله تاکید کرده بود که زمان آن که دولت وارد عمل شود فرا رسیده است. این سیاست‌مدار سوسیال مسیحی گفت: «مواد خوراکی با ارزش هستند و ما نمی‌توانیم این رویه را ادامه داده و سالانه میلیون‌ها تن ماده غذایی را دور بریزیم.»

روز ۲۷ مارس قرار است جلسه‌ای به منظور مشورت در باره این مشکل با شرکت تولیدکنندگان مواد غذایی، رستوران‌ها، کشاورزان، مدافعان حقوق مصرف‌کننده و کلیساها برگزار شود.
 
خرید بیش از نیاز مصرف‌کنندگان
 
صنایع مواد غذایی نیز از مشتریان درخواست کرده‌اند رویه‌ی خود را تغییر دهند. ماتیاس هورست رییس اتحادیه تولیدکنندگان مواد غذایی در گفت‌و‌گو با روزنامه "نویه اوسنابروکر" گفته است: «گاهی اوقات مشتریان به یکباره مقدار زیادی مواد خوراکی می‌خرند. مشکل دیگر کمبود آگاهی مصرف‌کنندگان درباره روش‌های نگهداری مواد مختلف و مفهوم و کاربرد تاریخ انقضاء است.»
 
علت اصلی این رفتار، عدم آگاهی مصرف‌کنندگان از ارزش مواد خوراکی و برنامه‌ریزی نادرست است که خود ناشی از میزان بالای عرضه این مواد در بازار آلمان و قیمت‌های پایین محصولات شناخته شده است.
 
سازمان جهانی مبارزه با گرسنگی نیز از این رفتار انتقاد کرده ‌است. نماینده این سازمان ولفگانگ یامان می‌گوید: «قیمت بسیاری از این مواد زیر ارزش آن‌هاست. حتی قیمت پرداخت شده به تولیدکنندگان نیز عادلانه نیست. مصرف‌کننده می‌تواند با خرید بیشتر محصولاتی که مهر معامله عادلانه را دارند خلاف این جریان حرکت کند.»
 
یامان افزود: «مقدار زیادی مواد خوراکی نیز به دلایل متفاوت در کشورهای در حال توسعه از بین می‌رود. خراب شدن فرآورده‌ها پس از مرحله برداشت به علت روش‌های نامناسب نگهداری و یا مسافت‌های طولانی حمل‌و‌نقل به خصوص در مناطق گرم از جمله این دلایل هستند.»