رتبه ایران از نظر آزادی مطبوعات: ۱۷۵ در میان ۱۷۹ کشور

نقشه شاخص سالانه آزادی مطبوعات در جهان، ۲۰۱۱-۲۰۱۲. منتشرشده توسط گزارشگران بدون مرز
 

سازمان گزارشگران بدون مرز روز چهارشنبه دهمین فهرست شاخص سالانه آزادی مطبوعات در جهان را منتشر کرد که در آن رتبه‌های آزادی مطبوعات در ۱۷۹ کشور جهان دیده می‌شود.

 
در این فهرست که مربوط به آزادی مطبوعاتی در سال ۲۰۱۱ و آغاز ۲۰۱۲ است ایران در میان ۱۷۹ کشور جهان از نظر آزادی مطبوعات در رتبه ۱۷۵ام قرار دارد.
 
کشورهایی که در این دوره وضعیت آزادی مطبوعاتی در آنها از ایران بدتر بوده ‌است به ترتیب سوریه، ترکمنستان، کره شمالی و اریتره هستند.
 
ایران در گزارش سال ۲۰۱۰ شاخص سالانه آزادی مطبوعات گزارشگران بدون مرز نیز در میان ۱۷۸ کشور در رتبه ۱۷۵ام قرار داشت که در رتبه‌بندی جدید، سوریه در وضعیت بدتری نسبت به ایران قرار گرفته ‌است.
 
در گزارش تازه آمده‌ است: «جای تعجب نیست که همان سه کشور اریتره، ترکمنستان و کره شمالی که دیکتاتورهایی مطلق بر آنها حاکمند که هیچ اجازه‌ای به آزادی‌های مدنی نمی‌دهند بار دیگر سه جایگاه قعر این فهرست را اشغال کرده‌اند.»
 
این گزارش ادامه می‌دهد: «امسال در قعر جدول بلافاصله پس از کشورهای نام‌برده، سوریه، ایران و چین دیده می‌شوند،‌ سه کشوری که به نظر می‌آید تماس خود با واقعیت را از دست داده‌اند و به گردابی جنون‌آمیز از ترور فرو رفته‌اند.»
 
در بخش دیگری از این گزارش آمده‌ است: «در ایران که در رتبه ۱۷۵ام قرار دارد، سال‌هاست که تعقیب و تحقیر روزنامه‌نگاران جزئی از فرهنگ رسمی سیاسی شده‌ است. رژیم در این کشور از طریق آزار و اذیت رسانه‌ها زنده است.»
 
جهان عرب، آذربایجان، ترکیه، شمال اروپا
 
سالی که گذشت با خیزش‌های اعتراضی در چندین کشور عربی همراه بود و این روند موسوم به «بهار عربی» در رتبه‌های جدید برخی از این کشورها در فهرست آزادی مطبوعاتی نیز بازتاب یافته ‌است.
 
برای نمونه، تونس که در فهرست سال پیش از آن، در جایگاه ۱۶۴ام قرار داشت در جدول جدید به رتبه ۱۳۴ام صعود کرده ‌است که پایان یافتن آزار روزنامه‌نگاران از سوی رژیم زین‌العابدین بن علی، رئیس جمهوری سرنگون‌شده تونس، از دلایل آن ذکر شده‌ است.
 
مصر که طی سال گذشته شاهد سرکوب‌های رژیم حسنی مبارک، رئیس‌جمهور مخلوع این کشور، بود در سال  گذشته میلادی ۳۹ جایگاه در رتبه‌بندی آزادی بیان سقوط کرده‌ است.
 
مملکت پادشاهی بحرین نیز که حکومت آن هم‌اینک در میان ۱۰ حکومت اصلی سرکوبگر جهان قرار دارد در فهرست جدید آزادی مطبوعات با ۲۹ رتبه سقوط، به جایگاه ۱۷۳ام رسیده ‌است.
 
لیبی نیز که در سال گذشته شاهد پایان حکومت معمر قذافی بود هم‌اینک از رتبه ۱۶۰ به ۱۵۴ صعود کرده ‌است. عراق در رتبه‌بندی جدید ۲۲ جایگاه سقوط کرده و در رتبه ۱۵۲ام قرار گرفته که گزارشگران بدون مرز این روند را «نگران‌کننده» توصیف کرده ‌است.
 
به نوشته سازمان گزارشگران بدون مرز، جمهوری آذربایجان نیز با «سقوطی شدید» در رتبه ۱۶۲ام قرار گرفته ‌است که «در حال نزدیک شدن به قعر جدول است.» این گزارش از الهام علیف، رئیس‌جمهوری آذربایجان، به عنوان «درنده آزادی مطبوعات» نام برده که «تاوان چالش‌هایی که حکومتش در خیابان‌ها با آن روبه‌رو است را از رسانه‌ها می‌گیرد».
 
در بخش دیگری از این گزارش در مورد ترکیه آمده ‌است که «این کشور به عادات گذشته بازگشته و این بار با ۱۰ رتبه سقوط به جایگاه ۱۴۸ام رسیده‌ است».
 
در این گزارش در مورد ترکیه آمده‌ است: «به بهانه مبارزه با تروریسم، ده‌ها نفر پیش از محاکمه زندانی شده‌اند ... و شنود وسیع تلفن‌ها و پایمال کردن حق محرمانه ماندن منابع خبرنگاران همگی کمک کرده تا دوباره فضایی از ارعاب در رسانه‌ها حاکم شود.»
 
کشورهای صدر جدول شاخص آزادی مطبوعات جهان به ترتیب فنلاند، نروژ و هلند هستند که پژوهش‌ها نشانگر احترام دولت‌های این کشورها به آزادی بیان و آزادی مطبوعات است.
 
گزارشگران بدون مرز درباره حضور پیوسته این کشورها در صدر این جدول می‌نویسد که «این امر یادآور آن است که استقلال رسانه‌ای تنها در بستر دموکراسی‌های قوی ماندگار می‌ماند، زیرا دموکراسی نیازمند آزادی رسانه‌ای است.»