بازداشت چند ساعته دهها مسافر اسرائیلی در ترکیه

درادامه روند وخیم‌ترشدن مناسبات ترکیه و اسرائیل، سرنشینان اسرائیلی و ترک در سه پرواز هوایی مسافربری در مسیر میان دو کشور، از رفتارهای «غیرعادی» و «تحقیرآمیز» مأموران امنیتی در فرودگاه کشور مقابل خبر می‌دهند.

دهها نفر از شهروندان اسرائیلی که بامداد دوشنبه برای سفر به استانبول ترکیه رفته بودند، برای ساعاتی در فرودگاه بین المللی کمال آتاتورک بازداشت شدند و مورد پرسش‌های متعدد قرار گرفتند.

دهها شهروند اسرائیلی دیگر نیز که دارای اسامی عبری بوده و یا زاده اسرائیل بودند در پرواز دیگری در مسیر استانبول به تل آویو بازجویی شدند.در عین حال ترکیه نیز از رفتار تحقیرآمیز با شهروندان خود در پروازی در روز یکشنبه به اسرائیل خبر داده است.

گزارش‌ها حاکی است که تمامی مسافران اسرائیلی پرواز شماره ۷۹۳ «تورکیش ایرویز» که روز دوشنبه با از اسرائیل به استانبول ترکیه آمده بودند، به درخواست مأموران فرودگاه از مسافرانی که گذرنامه‌ها غیر اسرائیلی داشتند جدا شدند و تک تک آن‌ها برای ساعاتی مورد بازجویی قرار گرفتند.

در این پرواز حدود هفتاد اسرائیلی حضور داشتند که شماری از آن‌ها برای کارهای تجاری عادی خود و گروهی دیگر نیز با هدف گردشگری به ترکیه رفته بودند.

مسافران اسرائیلی این پرواز در مصاحبه با رسانه‌های اسرائیلی با اشاره به این‌که اکثر آن‌ها در طول سال‌های بسیاری مرتباً به ترکیه سفر کرده‌اند، گفته‌اند از این که برای نخستین بار این‌گونه مورد بازجویی قرار گرفته‌اند «شدیداً شوکه شده‌اند».

الف. که یک بازرگان اسرائیلی است که به گفته خودش سیزده سال است که مرتباً به منظور تجارت به ترکیه می‌رود، به «وای.نت»، وبسایت روزنامه یدیعوت آخرونوت، گفته است که پس پرواز به ترکیه و پای نهادنش در فرودگاه استانبول، گذرنامه‌اش توسط مأموران فرودگاه تحویل گرفته شده و وی نیز برای ساعاتی با حضور در اتاقی در فرودگاه از سوی افسران فرودگاه استانبول مورد بازجویی قرار گرفته است.

مسافران به رسانه‌های اسرائیلی گفته‌اند که تمامی وسایل شخصی‌شان همراه با پولی که در اختیار داشته‌اند، به طرزی «تحقیرآمیز» تفتیش شده است.

همزمان، پیش از حرکت پرواز دیگری که در ساعات بعدی از استانبول به مقصد اسرائیل حرکت می‌کرد، بار دیگر دهها اسرائیلی دیگر که در راه بازگشت به کشور خود بودند، در فرودگاه آتاتورک مورد بازجویی «غیر عادی» قرار گرفتند.

حتی مسافرانی که گذرنامه کشورهای دیگر، از جمله آمریکا، استرالیا یا آفریقای جنوبی را داشتند اما نام شان عبری بود و یا محل تولد آن‌ها اسرائیل بود، برای ارائه گذرنامه اسرائیلی «تحت فشار زیاد» قرار گرفته‌اند.یک زن یهودی زاده شده در اسرائیل که شهروند آفریقای جنوبی است به رادیو اسرائیل گفته است که او و سایر زنان یهودی این پرواز مجبور به در آوردن لباس‌های خود شده‌اند و مورد بازجویی‌های بدنی «تحقیرآمیز» قرار گرفته‌اند.

بنا به تأکید مسافران این خطوط و رسانه‌های اسرائیلی، از خرداد سال گذشته که ماجرای کشتی ماوی مرمره موجب تنشی جدی در مناسبات اسرائیل و ترکیه شد، هرگز در پروازهای میان اسرائیل و ترکیه چنین رخدادهایی به وقوع نپیوسته بود.

وزارت خارجه اسرائیل اعلام کرده است که این حوادث را در دست بررسی دارد.درتماس‌های اولیه با وزارت خارجه ترکیه، مقامات این کشور گفته‌اند که هیچ دستوری مبنی بر بازداشت عامدانه اسرائیلی‌ها در فرودگاه‌های ترکیه صادر نشده است.

در پی ادامه خودداری اسرائیل از پوزش‌خواهی از ترکیه به خاطر حمله سربازان اسرائیلی به کشتی ترکیه‌ای «ماوی مرمره» که ۹ کشته بر جای گذاشت، ترکیه روز جمعه از اخراج سفیر اسرائیل و معاون او از آنکارا و کاهش سطح روابط خود با اسرائیل خبر داد.

دولت اسرائیل ابراز آمادگی کرده بود که به جای پوزش‌خواهی، میزان غرامت پرداختی به خانواده‌های قربانیان و آسیب‌دیدگان دیگر را افزایش دهد و یک سری گام‌های دیگر در راستای «حسن نیت» بردارد، اما ترکیه این‌ها را جایگزین پوزش‌خواهی ندانست.