برتولوچی با دستبند سبز؛ حمایت سینماگران ایتالیایی از پناهی و رسول‌اُف

برتولوچی با دستبند سبز؛ حمایت سینماگران ایتالیایی از پناهی و رسول‌اُف

رضا گنجی

خبرنگار در رم

برناردو برتولوچی ابراز امیدواری کرد که محدودیت های به وجود آمده برای هنرمندان ایرانی برطرف شود.بی بی سی : سینماگران ایتالیایی در اعتراض به محکومیت شش سال زندان و بیست سال محرومیت جعفر پناهی و محمد رسول اف از فیلمسازی، روزهای دوشنبه و سه شنبه (۲۸ فوریه و اول مارس) در شهر های رم و تورین مراسمی تحت عنوان "شبی در حمایت از سینمای ایران" برگزار کردند.

در شهر رم، در مراسمی که گزارش آن به طور مستقیم از تلویزیون دولتی ایتالیا پخش می شد، شخصیت های برجسته سینمایی همچون برناردو برتولوچی، کارگردان مشهور ایتالیایی، و مارکو مولر، مدیر جشنواره سینمایی ونیز، و اوگو گرگورتی، رییس اتحادیه سینماگران ایتالیا، حضور یافتند و سخنرانی کردند.

این رویداد به دنبال دعوت نهاد سینمایی "چینه چیتا لوچه" و اتحادیه سینماگران ایتالیا و چند سازمان فرهنگی هنری از قبیل سازمان "اصل ۲۱" که بر اصل ۲۱ قانون اساسی ایتالیا در تضمین آزادی بیان تمرکز دارد، صورت گرفت و با نمایش فیلم کوتاه آکاردئون، آخرین ساخته جعر پناهی، و دایره که در سال ۲۰۰۰ شیر طلایی جشنواره ونیز را از آن خود کرد، همراه بود.

برناردو برتولوچی که در سال های اخیر به دلیل بیماری معمولا در مراسم ها شرکت نمی کند، این بار در حالی که روی صندلی چرخدار نشسته بود و یک پرستار او را همراهی می کرد، خود را به سینما باربرینی در مرکز شهر رم رسانده بود تا در میان انبوه سینماگران و سینما دوستان ایتالیایی و ایرانی در حمایت از جعفر پناهی و محمد رسول اُف سخن بگوید.

آقای برتولوچی که در همبستگی با رویدادهای ایران، روبان سبز به دست داشت، آخرین نامه جعفر پناهی خطاب به سینماگران را که به تازگی در جشنواره فیلم برلین قرائت شده بود، بازخوانی کرد و ابراز امیدواری کرد که محدودیت های به وجود آمده برای هنرمندان ایرانی به سرعت برطرف شود.

در این برنامه همچنین مصاحبه ای از جعفر پناهی روی پرده سینما پخش شد که در آن پناهی از دشواری های فیلمسازی در ایران سخن می گفت.

آقای پناهی گفت که در ایران همه چیز با سیاست عجین شده است اما فقط سینما تا حدودی توانسته هویت مستقل خود را حفظ کند و بدون هیچ پیشوند و پسوند سیاسی تنها با عنوان ساده "سینمای ایران" شناخته شود. این جمله پناهی با تشویق حاضرین در سالن روبرو شد که در میان آنان تعداد زیادی از جوانان و دانشجویان ایرانی مقیم رم هم دیده می شد که بادکنک های سبز رنگ در دست داشتند.

اوگو گرگورتی، رییس اتحادیه سینماگران ایتالیا، نیز جمله ای از جعفر پناهی خطاب به دادستانش را نقل کرد که گفته بود: " اتاقی که در آن مدال ها و جوایز سینمایی من در موزه سینما نگهداری می شود از سلولی که من در آن زندانی هستم، بزرگتر است."

گرگورتی گفت: "بیست سال ممنوعیت از بیان و اندیشه برای جعفر پناهی، همانطور که نتوانست "گرمشی" را از تاریخ ایتالیا محو کند، در این مورد هم بی فایده خواهد بود."

اشاره آقای گرگورتی به "آنتونیو گرمشی"، روشنفکر ایتالیایی اوایل قرن گذشته، بود که توسط نظام فاشیستی آن روزگار برایش محدودیت های مشابهی وجود داشت.

در ادامه مراسم، استفانیا ساندرلی هنرپیشه پرسابقه ایتالیایی، شعری از خیام خواند و از دلبستگی اش به فرهنگ و هنر ایران سخن گفت. ساندرلی همچنین نامه ای از بابک پیامی، کارگردان ایرانی و رییس هیأت داوران جشنواره فیلم های هنری آزلو، را قرائت کرد که خطاب به سینماگران ایتالیایی گفته بود مشکلاتی که اخیراً برای سینماگران شناخته شده ایران به وجود آمده، "فقط نوک قله کوه یخی بی عدالتی و زشتی است."

جوزپه جولیه تی بنیانگذار اصل ۲۱ و قانونگذار پارلمان ایتالیا نیز در پیشنهاد مشابهی از دست اندرکاران سینما خواست در همه رویدادهای سینمایی و جشنواره ها بخشی هم برای نمایش آثار این کارگردانان در نظر گرفته شود که حال که خودشان نمی توانند فیلم بسازند، فیلم هایشان همیشه در همه جا پخش شود و از آنها یاد شود.

مارکو مولر، مدیر جشنواره فیلم ونیز، هم در دفاع از آزادی بیان و سینماگران صحبت کرد و ابراز امیدواری کرد که پناهی و رسول اف هرچه زودتر آزاد شوند و شخصا در آنجا حضور یابند.

در این مراسم همچنین احمد رأفت، خبرنگار ایرانی مقیم ایتالیا، نیز از محدودیت های فیلمسازان ایرانی سخن گفت و از طرف جعفر پناهی از میهمانان و ترتیب دهندگان برنامه تشکر کرد.

مراسم در تورین

سه شنبه شب نیز به دعوت "آندره آ باربه را" رییس موزه سینمای تورین، مراسم مشابهی در این شهر برگزار شد که در آن سناتور پیترو مارچنارو، رییس کمیسیون حقوق بشر سنای ایتالیا، حضور یافت.

مارچنارو گفت که حقوق بشر باید موضوع اصلی گفتگوها با ایران باشد در حالی که در حال حاضر این موضوع، زیر سایه برنامه اتمی ایران قرار دارد. او گفت که مشکلات حقوق بشری در ایران بسیار جدی است و محدود به سینماگران هم نیست؛ زیرا در حال حاضر بسیاری از روزنامه نگاران و فعالان مدنی هم در زندان به سر می برند.

در ادامه، احمد رأفت از مشکلاتی که فیلمسازان ایرانی با آن روبرو هستند، سخن گفت و ادامه داد که بسیاری از سینماگران ایرانی در این سال ها به خارج از ایران مهاجرت کرده اند یا فیلم هایشان را بیرون از ایران می سازند.

او به فیلمسازی کیارستمی در ایتالیا و ژاپن اشاره کرد و از فیلمسازانی چون بهمن قبادی، فریبرز کامکاری و خانواده مخملباف یاد کرد و گفت که در دو سال گذشته ۲۳ فیلم ایرانی در کردستان عراق ساخته شده که این واقعیت بیانگر آن است که فیلمسازان کمتر شناخته شده زیادی نیز هستند که شرایط ایران را مناسب فیلمسازی نمی دانند.

او این پدیده را خطری برای سینمای ایران دانست که ممکن است شهرت و هویت آنچه را به عنوان سینمای ایران شناخته می شود، تحت تاثیر خود قرار دهد.

همچنین حمید زیارتی، نویسنده ایرانی-ایتالیایی، که کتاب های "سلام مامان" و "مکانیک رزها" ی او در زمان انتشار، جزو کتاب های پرفروش ایتالیا قرار داشتند، در مورد شیوه های روایت داستانی فیلم های پناهی نکاتی ذکر کرد و گفت پناهی قدرت آن را دارد که اهمیت موضوعات به ظاهر کم اهمیت را در قصه های فیلم هایش به روشنی برجسته کند.

در پایان مراسم، فیلم آفساید ساخته جعفر پناهی و برنده برلیناله در سالن اصلی موزه سینمای تورین به نمایش در آمد.

برناردو برتولوچی در سال های اخیر به دلیل بیماری، معمولا در مراسم ها شرکت نمی کند

آقای برتولوچی آخرین نامه جعفر پناهی خطاب به سینماگران را که به تازگی در جشنواره فیلم برلین قرائت شده بود، بازخوانی کرد

اوگو گرگورتی، رییس اتحادیه سینماگران ایتالیا

مارکو مولر و احمد رأفت

تعدادی از جوانان و دانشجویان ایرانی و غیر ایرانی مقیم رم