ایران در جام آسیا؛ سه چهره متفاوت، اما مقتدر

بردیا افشین

روزنامه نگار ورزشی

شاید تا همین چند روز پیش بسیاری به موفقیت تیم ملی فوتبال ‌ایران امیدی نداشتند و خیلی‌ها هم بودند که راهیابی ایران را به مرحله دوم جام آسیایی ۲۰۱۱ قطار چیزی تقریبا "نا ممکن" می‌‌دانستند، اما نه ‌فقط پیش بینی‌ نه چندان خوشبینانه عده ای اشتباه از آب در آمد و ایران به مرحله دوم راه پیدا کرد که این راهیابی در نوع خود چیزی "بی‌نظیر" بود و ایران در مرحله گروهی به یک موفقیت صد در صدی دست یافت.

حضور در گروهی سخت، پیروزی برابر هر حریفانی چون عراق مدافع عنوان قهرمانی و کره شمالی‌، نماینده آسیا حاضر در جام جهانی‌۲۰۱۰ را غیر قابل پیش بینی‌ کرده بود، اما ایران مقتدرانه تر از همه حاضران در قطر، پایش را به دور یک چهارم پایانی گذاشت.

ایران پیشتر در سال ۱۹۷۶ و وقتی‌برای بار آخر قهرمان آسیا شده بود، در مرحله اول همه بازی‌های خود را برده بود، آن هنگام با پیروزی با عراق شروع کرد: درست مثل ۲۰۱۱ قطر. آن هنگام همه از ایران توقع پیروزی برابر عراق را داشتند اما این بار قضیه کاملا بر عکس بود و وقتی‌ایران برابر عراق، قهرمان دور قبل، عقب افتاد کسی‌ تعجب نکرد، اما بازیکنان ایرانی، بسیار دویدند، توپ را از حریف گرفتند و بر بازی چیره شدند، به بازی برگشتند و دست آخر بازی را بردند.

در همان بازی اول بود که ایران نشان داد که چقدر سازمان یافته است و اگر بازیکن بزرگ ندارد، اما یک گروه یک دست و هماهنگ است. بازیکنان ایرانی با روح جنگندگی بسیار همه چیز را در اختیار داشتند، دستکم ۶۱ درصد زمان بازی صاحب توپ بودند.

تیم ملی‌ایران از سوی منتقدان به نداشتن "اندیشه بازی" برای حمله متهم شد و به بازی با کره شمالی‌رفت، این بار ایران با ۴ بازیکن تازه بازی را آغاز کرد و البته با روشی‌متفاوت از بازی.

در بازی با عراق ایران صاحب توپ بود، حتی با حوصله از روش‌های متفاوتی برای رسیدن به دروازه عراق استفاده می‌‌کرد، ‌اما دفاع عراق نفوذ ناپذیر بود، ایران ۱۶ بر دروازه عراق را نشانه گرفت و ۶ بار در این بین به چارچوب زد.

اما در بازی با کره شمالی‌، ایران با چهره‌ای تازه و با اندیشه‌ای تازه وارد زمین شد، بازیکنان ایرانی می دانستند که بازیکنان میانی کره شمالی‌که دونده و درگیر بازی می‌‌کنند فرصت کمتری به آنها می‌‌دهند تا صاحب توپ باشند، برای همین ایران به بازی سریع تر رو آورد، در حالی‌که بازیکنان ایران تنها ۴۹ درصد از زمان بازی صاحب توپ بودند اما ۲۸۴ پاس به یکدیگر دادند و این ۸۳ بار بیشتر از بازی با عراق بود، با این حال آن‌ها تنها ۳ بار توانستند دروازه حریف را نشانه بگیرند که ۲ بار به چارچوب زدند و یکی‌از آن‌ها وارد دروازه شد.

ایران در این بازی هم نمایشی سازمان یافته در کار دفاعی و هم در دقایقی پیش و پس از گل، نمایشی خوب از فوتبال از خود رایه داد. وقتی‌که صاحب توپ بودند، با استفاده از عرض زمین و جابجایی سریع توپ، دفاع کره شمالی‌ را که دفاعی استوار است، آشفته کرد. اما در ادامه وقتی‌بازیکنان میانی ایران به رهبری جواد نکونام، کمتر از بازیکنان میانی کره شمالی‌، دونده به نظر می رسیدند، اختیار بازی را به آن‌ها دادند و حتی فرصت برای رسیدن به دروازه ایران.

همه این بالا و پایین‌ها در بازی، منتقدان افشین قطبی را باز ساکت نکرد، و آن‌ها سخت به نمایش تیم ملی‌تاختند، و این بار ایران متهم بودبه این که صرفا نتیجه گراست.

با این حال بازی با امارات عربی متحده‌، بازی‌ای نبود که ایران بخواهد آن را تشریفاتی بر گزار کند. حتی اگربا ۹ تغییر نسبت به ترکیب اصلی‌بازی دوم به میدان رفته باشد، با تیمی به اصطلاح "تیم ذخیره ها"، اما این بازیکنانی که کمتر فرصت داشتند تا خودشان را نشان دهند، فقط ۲۰ دقیقه وقت می‌‌خواستند تا هماهنگ شوند و توانایی‌های خود را برابر امارات نشان دهند.

این تیم که کمی جوانتر از ترکیب اصلی‌بازی اول بود (کمتر از یک سال جوانتر درمیانگین سنی) اما به روشنی بی‌تجربه تر از آن بود، با این حال وقتی‌بیشتر از پیش هماهنگ شدند و وقتی‌مسعود شجاعی که هنوز نا آماده به نظر می رسید از زمین بیرون آمد، با نشاط تر و شاداب تر فوتبال بازی‌کرد.

سه بازی، سه ترکیب، سه روش متفاوت از تیمی که یکدست است و بازیکنانش اگر نامی‌بزرگ ندارند اما همگی‌شایسته حضور در ترکیب اصلی‌اند.

البته کسی که هدایت تیم را بر عهده دارد، گرچه نمی تواند منتقدانش را خاموش کند، اما تا این جا نشان داده است می تواند، بهترین روش و بهترین ترکیب را برای حریفان سخت انتخاب کند.