حکومت شعبده باز و خوابهایی که برای جامعه دیدهاند - بخش چهارم
رأی دهید
حکومت شعبده باز و خوابهایی که برای جامعه دیدهاند
طرحی از «بلشمن» در نمایشگاه رای من کجاست در نیویورک
در سلسله مقالات دهگانه به ابعاد و وجوه حکومت جمهوری اسلامی پس از تحولات مابعد انتخابات دهم ریاست جمهوری و تحولات ماهوی در حکومت و دولت در ایران می پردازم. به اعتقاد نویسنده، جمهوری اسلامی پس از خرداد ۱۳۸۸ نظام سیاسی نوینی است که تنها عناصری از نظام پیشین را وام گرفته است: حکومتی دینی است اما با مشخصهها و مولفهها و روشهایی دیگر.
مقاله اول:سپاهیان، از زیر عبا تا انقیاد ولی فقیه، دولت در تعلیق،
مقاله دوم : دولت در تعلیق، ملت در انتظار.
مقاله سوم : حکومتی که مدام شهروندان را می پایدحکومت ولایت فقیه در کنار برگرفتن و به خود اختصاص دادن صفاتی مثل حکومت دروغ، تقلب، فساد، و ریا کاری، در دوران دولت احمدی نژاد حکومت شعبده نیز بوده است. شعبده بازی در دورهی دوم دولت احمدی نژاد به بخشی لاینفک از روش ادارهی جامعه تبدیل شده است. حکومت شعبده چگونه حکومتی است؟ از چه تمهیداتی استفاده می کند؟ سیاستها و رفتارهایش چگونه توجیه می شوند؟ رهبرانش به چه موضوعاتی اهمیت می دهند؟حجیت خوابروحانیت شیعه به علت خود- حق- پنداری باوری نزدیک به یقین به خوابها و احلام خود دارد. خود شیفتگی بیش از حد برخی از روحانیون باعث شده است که همهی خوابهای خود را "رویای صادقه" تلقی کنند و بر اساس آنها به تصمیم گیری و جهت دهی به وفاداران به خود بپردازند. از این خوابها در دوران انتخابات برای سوق دادن مردم به نامزد مورد نظر بسیار استفاده شده است. مجلس هفتم و دولت احمدی نژاد با اتکا به همین خواب ها مجلس و دولت امام زمانی معرفی شد.استفاده از خواب در چالشهای سیاسی در جمهوری اسلامی سابقهی دیرینه دارد. دبیر شورای نگهبان، احمد جنتی در مورد پیروزی احمدی نژاد در انتخابات سال ۱۳۸۴ با بیان خاطره ای گفت: "چند روز پیش یکی از دوستان می گفت در زمان انتخابات در تاکسی از راننده پرسیدم به چه کسی رای می دهی. او گفت؛ نمی دانم، اما مادرم که چند سال پیش فوت کرده دیشب به خوابم آمده و گفت به احمدی نژاد رای بده." (سایت آفتاب، ۹ تیر ۱۳۸۶) اما این امر در دوران احمدی نژاد و بالاخص پس از انتخابات دهم شدت گرفته است.با همین حجیت خواب است که برای ولی فقیه مشروعیت دست و پا می شود: "منبع موثقی از آیتالله بهجت نقل کردند که ایشان در خواب دیدند که حضرت امام زمان در مجلسی حضور داشتند، علمای بزرگ اسلام هم در خدمت آقا امام زمان بودند، آیتالله خامنهای وارد شدند و امام زمان جلوی پای ایشان تمام قد بلند شدند و برای ایشان جایی برای نشستن باز کردند." (کاظم صذیقی، تابناک، ۳۰ اردیبهشت ۱۳۸۹)حجیت خواب در این دوره آن چنان به حوزهی سیاسی بر آمده است که سیاستمدار عملگرایی مثل هاشمی رفسنجانی برای مقابله با مخالفان خود و اشاره به خمینی زدایی، به خواب متمسک می شود. او با ذکر این که خمینی را نه در قید حیات بلکه در حالت ممات در خواب دیده که از وضعیت موجود اظهار نگرانی می کند نگرانی خود را انتقال می دهد: "در ماه رمضان امسال معمولاً خواب امام را بعد از هنگام سحر، گاهی در حال سخنرانی، درس یا مانند وقتی به محضرشان میرسیدیم، مشاهده میکردم و گاهی هم با علم به اینکه ایشان در حیات نیستند خوابشان را میدیدم که این حالت دوم خیلی برایم تازگی دارد و در این ماه زیاد اتفاق افتاد. ... در خواب یک بار به امام عرض کردم که ما برعهد خودمان هستیم و با همه توان میراث شما را ادامه می دهیم و در حفاظت از آن تلاش کرده و کوتاهی نمیکنیم که ایشان فرمودند: من این را میدانم و گاهی نگران و گاهی دیگر خوشحال میشوم." (ایلنا، ۲۵/۶/۸۹) معجزهی هزارهشعبدههای دولت احمدی نژاد که از همه جهت مورد حمایت ولی فقیه قرار داشته با اعلام رئیس آن به عنوان معجزهی هزاره آغاز شد. کسانی که یک فرد را معجزهی یک قرن تصور می کنند اولا باید تصویری روشن از تحولات آن هزاره داشته باشند (غیب بین باشند) و ثانیا فردی متصل به غیب را در مقام تحقق واقعی این معجزه عرضه کنند و ثالثا در او قدرت تغییر جهت تحولات جهانی (مثل بمباران اتمی اسرائیل و نابودی بخش قابل توجهی از جمعیت کشور در اقدامات تلافی جویانه یا تقلب بالای ده میلیونی در آرا) را ببینند. معجزهی هزاره سوم نشان داده که ظرفیت چنین اموری را دارد. معجزههای دیگر حکومت جمهوری اسلامی مثل تغییر عقاید افراد پس از مدت کوتاهی بازداشت و اعتراف به خواستههای حکومت به هزارهی قبل تعلق داشت و طبعا دولت احمدی نژاد نمی تواند آنها را به نام خود به ثبت برساند. معجزهی هزارهی سوم باید طبعا همان موسس مدیریت جهانی و شکست دهندهی قدرت کشورهای غربی باشد.هالهی نوراولین شعبده بازی دولت احمدی نژاد رو کردن هالهی نور در سفر به سازمان ملل برای اثبات نورانی و الهی بودن رئیس دولت بود. این شعبده در فضای سیاسی ایران مورد قبول واقع نشد و احمدی نژاد بعدا آن را در مبارزات انتخاباتی دور دهم انکار کرد. تمسک به هالهی نور بر این اساس صورت گرفت که حکومت خامنهای- احمدی نژاد پایگاه اجتماعی خود را نه شهر نشینان و تحصیل کردگان بلکه روستاییان و کم سوادان تلقی می کرد و تصور می شد که با تمسک به این عوامل می توان مشروعیت بی قید و شرط برای حکومت ایجاد کرد. با کاهش مشروعیت حکومت پس از انتخابات دهم بر میزان شعبده بازیهای حکومت با تمسک به خواب و ورد و دعا افزوده شده است. ابرقدرتییکی از مهم ترین شعبدههای حکومت تبدیل ایران به ابر قدرت در دوران دولت احمدی نژاد با چند ورد و ذکر بوده است. بنا به این تصور ایران باید میلیون ها نفر را به خدمت می گرفته است: "امروزه باید میلیونها نفر از مردم دنیا در خدمت ملت ایران باشند و این اتفاق تا ۱۵ سال آینده روی میدهد." (اسفندیار رحیم مشایی، رئیس دفتر احمدی نژاد، الف، ۳۰ اردیبهشت ۱۳۸۹) رئیس دولت بواسطهی عرضهی همین حقهی شعبده بازانه است که مدعی مدیریت جهانی است. "ترین"شعبدهی دیگر تبدیل شدن ایران به امن ترین، آزاد ترین، دمکرات ترین، عادلانه ترین و سالم ترین کشور جهان بالاخص پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری است. دست الهی این دولت یک شبه ایران را بر فراز همهی فهرستهای مقایسهای قرار داد. مشی شعبده بازی مقامات ایران خواندن عباراتی برای تغییر وضعیت است. آنها تنها با گفتن این که ایران در همهی جهات بهترین است این خواسته را محقق کردهاند. دیگر نیاز چندانی به تلاش روزمره برای رقابت با دیگر کشورها نیست. دعای باراندعای باران احمدی نژاد در ارومیه و بارش باران پس از آن برای نمایش دست الهی این دولت پردهای گویا از این دولت شعبده باز بود: "از نکات قابل توجه سفراین بود که احمدینژاد در پایان سخنان خود در جمع مردم ارومیه در ورزشگاه تختی از آنها خواست برای بارش باران دعا کنند و خود نیز از خداوند متعال خواست که باران رحمت را بباراند که به محض اتمام سخنان رئیس جمهور باران در ارومیه کم کم شروع به باریدن کرد و رفته رفته شدت آن نیز افزوده شد." (فارس نیوز، ۱۸ فروردین ۱۳۸۹) در جهانی که سازمانهای هواشناسی تحولات جوی را تا پنج روز با دقت بسیار زیاد پیش بینی می کنند می توان با دو روش، بسیاری از این شعبدهها را به نمایش گذاشت: دریغ کردن اطلاعات هواشناسی از مردم و انحصار استفاده از این اطلاعات در دست مقامات حکومتی.ترس، زلزله و دعا بحث از زلزله در تهران برای حکومت و روحانیت دو کارکرد دارد. کارکرد اول ترساندن مردم برای خالی کردن تهران و کاهش مشکلات امنیتی و سیاسی شهر برای نیروهای امنیتی و اطلاعاتی است. ولی فقیه و دولت منصوب وی از آمدن دوبارهی میلیونها نفر به خیابانهای تهران در اعتراض به سیاستهای حکومت واهمه دارند. تهران آن قدر بزرگ شده که دیگر نمی توان با شعبده بازی آن را کنترل کرد. تبدیل تهران به ۲۲ یا ۱۱ فرمانداری (مدیریت سیاسی بحرانها) البته با شعبده بازی نمی خواند. کارکرد دوم ترساندن مردم برای دعوت آنها به دینداری و عجز و لابه در برابر خدای فقهاست. از همین نگاه است که روحانیون حکومتی در مقام زلزله شناس به اظهار نظر در این مورد پرداخته و بر اساس خواب و رویا و روایات به اظهار نظر در این مورد می پردازند: "زلزله در تهران از نگاه روایات محتمل است اما زمان آن معلوم نیست. درزمانهای گذشته نیز بعضی بزرگان در عالم رویا و مکاشفه خبردارشدهاند که در تهران زلزله خواهد شد و در مکاشفه دیگری دیدند که حضرت زهرا دستهای مبارک خود را به طرف آسمان بالا برده و دعا میفرمایند که خدایا عذاب را ازمردم تهران بردار، زیرا این مردم برای حسین من عزاداری میکنند." (خلیل مبشر کاشانی، از مراجع نوظهور قم به روایت سایت های اقتدارگرا، الف، ۲۰ اردیبهشت ۱۳۸۹) کارکرد این ترس آن است که مردم ایام فاطمیه را جدی گرفته و به دعا بپردازند: "الان که در ایام فاطمیه به سر میبریم، مردم عزاداری خود را عظیم تر از سابق انجام دهند، ان شاءالله این احتمال برطرف خواهد شد. البته همان طور که اشاره شد امنیت تهران با دعای حضرت صدیقه طاهره برقرار است و جای هیچگونه نگرانی نیست." (همانجا)بنا به بافت و سیاق فعالیت حرفهای شعبده بازی، مخاطبان این سخنان حق ندارند بپرسند حضرت زهرا چگونه از تهران ۱۲ میلیونی و امکان وقوع زلزله در آن خبر داشته و این اطلاعات را چگونه در اختیار این مرجع شیعه قرار داده است. از شامورتی زلزله برای مقابله با بی حجابی نیز استفاده می شود: "بانوانی که ظاهر مناسبی ندارند باعث گسترش زنا در جامعه میشوند که این باعث افزایش زلزله است." (کاظم صدیقی، ایلنا، ۲۷ فروردین ۱۳۸۹) مجموعه دروغهای احمدی نژاد در برابر دوربینهای برنامههای تلویزیونی و شبکههای خبری نیز شامورتی وی برای جو سازی به نفع حکومت نوین جمهوری اسلامی در عرصهی بین المللی است. ***شعبده بازیهای حکومت با هدف کاهش یا توجیه بحرانهای ساختاری حکومت مثل بحران مشروعیت، کارآمدی و نفوذ انجام می شوند. شعبده بازی از این جهت به بخشی ساختاری در حکومت نوین جمهوری اسلامی تبدیل شده است. شعبدههای حکومت در جهت به حاشیه بردن فساد ساختاری سیاسی و اقتصادی در حکومت و توجیه امتیازات و تبعیضهای حکومتی به کار گرفته می شوند. تبعیض و ناروا داری را تنها با شعبده بازی می توان به موضوعاتی پیش پا افتاده تبدیل کرد و شهروندان را از تامل در آنها بازداشت
|
|