روابط ایران و آمریکا، همچنان در سایه تردید و ابهام
روابط ایران و آمریکا، همچنان در سایه تردید و ابهام
| کاندولیزا رایس گفت سیاست های جورج بوش باعث شده که وضعیت منطقه خاورمیانه بهتر شود |
خانم رایس تاکید کرده است که مذاکره با ایران نباید به صورت پوششی برای گسترش برنامه هسته‌ای این کشور در آید؛ برنامه‌ای که به زعم وی به ساخت سلاح اتمی منجر خواهد شد.
طی ماههای گذشته، مقام‌های آمریکایی با اعلام احتمال گشایش دفتر حافظ منافع ایالات متحده در تهران، لحن خود را در برابر جمهوری اسلامی ملایمتر کرده‌اند، اما اظهارات خانم رایس تحول چشمگیری در روابط تهران – واشنگتن به شمار نمی‌رود، چرا که مذاکره با ایران به شرط توقف غنی سازی اورانیوم موضع تازه‌ای از طرف آمریکا محسوب نمی‌شود.
موضوع گشایش دفتر حافظ منافع آمریکا در ایران، می‌تواند به بهانه‌ای برای تغییر جهت روابط دو کشور تبدیل شود البته به شرط آنکه صورت عملی به خود گیرد |
با این حال، موضوع گشایش دفتر حافظ منافع آمریکا در ایران، می‌تواند به بهانه‌ای برای تغییر جهت روابط دو کشور تبدیل شود البته به شرط آنکه صورت عملی به خود گیرد.
با آنکه در محافل سیاسی ایران شایع شده است که دفتر حافظ منافع آمریکا در تهران در روز ۱۳ آبان، سالروز اشغال سفارت آمریکا از سوی «دانشجویان پیرو خط امام» افتتاح خواهد شد، اما هنوز علائم روشنی از احتمال عملی شدن این مساله به چشم نمی‌خورد.
مقام‌های آمریکایی تا کنون تنها به جالب بودن ایده گشایش دفتر حافظ منافع در ایران و ادامه بررسی این موضوع اشاره کرده‌اند و مقام های ایرانی نیز هرگونه درخواست رسمی آمریکا برای گشایش دفتر حافظ منافع آن کشور در تهران را تکذیب کرده‌اند.
در واقع، با آنکه این موضوع مورد توجه رسانه‌ها و محافل جهانی است، رهبران دو کشور با ابهام بسیار از این مساله سخن می‌گویند.
در همین رابطه، علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری فارس، بحث گشایش دفتر حافظ منافع آمریکا در ایران را «موذیانه» تلقی کرده و آن را با رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بی ارتباط ندانسته است.
به گفته آقای لاریجانی، آمریکا برای افتتاح دفتر حافظ منافع خود در ایران «اقدامی» صورت نداده و از همین رو، جمهوری اسلامی به بیان وی، نباید فریب آمریکا را بخورد.
در حقیقت آقای لاریجانی، در مصاحبه با خبرگزاری فارس ناخشنودی تلویحی خود را از عدم اقدام عملی آمریکا برای گشایش دفتر حافظ منافع آن کشور در تهران ابراز کرده و به عبارت دیگر، اراده دولت آمریکا در این باره را جدی نیافته است |
در حقیقت آقای لاریجانی، در مصاحبه با خبرگزاری فارس ناخشنودی تلویحی خود را از عدم اقدام عملی آمریکا برای گشایش دفتر حافظ منافع آن کشور در تهران ابراز کرده و به عبارت دیگر، اراده دولت آمریکا در این باره را جدی نیافته است.
از مجموع اظهارنظرهای مقام‌های ایران و آمریکا در مورد گشایش دفتر حفظ منافع دو کشور در پایتخت های یکدیگر، چنین برداشت می‌شود که هر دو طرف دچار نوعی تردید و دو دلی در این باره هستند و نمی‌توانند به راحتی بر تردید خود غلبه کنند.
البته محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران به منظور بالا بردن شانس خود در انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری، علاقمند است تا راهی برای بهبود روابط دولت خود با دولت آمریکا پیدا کند.
آقای احمدی نژاد که متهم به بحرانی کردن روابط خارجی ایران بخصوص با آمریکاست، می‌کوشد تا با گشایشی در مناسبات تهران – واشنگتن هم تبلیغات منتقدان خود را خنثی کند و هم توجه رای دهندگان عادی ایرانی را به سوی خود جلب کند.
سرسخت‌ترین هواداران آقای احمدی نژاد هنوز از شعارهای به شدت ضد آمریکایی برای ترویج ایدئولوژی مورد علاقه خود تغذیه میکنند و با بهبود روابط ایران و آمریکا، انسجام عقیدتی خود را از دست می‌دهند |
اما این مساله برای آقای احمدی نژاد تناقض آمیز است چرا که سرسخت‌ترین هواداران او، هنوز از شعارهای به شدت ضد آمریکایی برای ترویج ایدئولوژی مورد علاقه خود تغذیه میکنند و با بهبود روابط ایران و آمریکا، انسجام عقیدتی خود را از دست می‌دهند.
بنابراین، آقای احمدی نژاد تنها به بهای از دست دادن بخشی از هواداران سرسخت خود می‌تواند به گشایش دفتر حافظ منافع آمریکا در تهران تن در دهد، هر چند که ظاهرا بخش بیشتری از هواداران سرسخت وی به دلیل منافع خاص سیاسی و اقتصادی، به زندگی در وضعیت پرتناقض عادت کرده‌اند.
با این حال، مجموعه نظام سیاسی ایران، برای بهبود رابطه با آمریکا مردد و دو دل است و بدون پذیرش پاره‌ای از چالش‌های درون حکومتی نمی‌تواند در این باره تصمیم قاطعی بگیرد.
نمونه کوچکی از این چالش را می‌توان در بازدید سه نماینده مجلس ایران از کنگره آمریکا به خوبی مشاهده کرد |
نمونه کوچکی از این چالش را می‌توان در بازدید سه نماینده مجلس ایران از کنگره آمریکا به خوبی مشاهده کرد.
سه نماینده مجلس از سه جریان سیاسی متفاوت که در سفر اخیر خود به آمریکا برای شرکت در اجلاس پاییزه صندوق بین‌المللی پول، از کنگره آمریکا نیز بازدید کرده بودند، پس از نشر این خبر، مجبور شدند این دیدار را فاقد هرگونه اهمیت سیاسی نشان دهند.
دو تن از این نمایندگان با بی اهمیت شمردن این دیدار و روبرو شدن اتفاقی با یکی از نمایندگان مجلس آمریکا، تاکید کرده‌اند که بدون برنامه ریزی قبلی، بازدید از کنگره آمریکا را به عنوان سیاحت یک مکان توریستی انجام داده‌اند.
این در حالی است که دولت آمریکا نیز علاقمند است که از مزایای گشایش دفتر حافظ منافع خود در تهران استفاده کند، بدون آنکه این مساله به خروج ایران از انزوای مورد نظر ایالات متحده کمک رساند.
این سیاست هم به نوبه خود تناقض آمیز است و تردید آمریکا در گشایش یا عدم گشایش دفتر حافظ منافع خود در ایران در همین تناقض ریشه دارد.
|
|
|
|
|
|
|
|
