بزرگداشت نیکوس کازانتزاکیس در تهران

بزرگداشت نیکوس کازانتزاکیس در تهران

فاطمه معتمدآریا، هنرپیشه سرشناس ایرانی در این مراسم قطعاتی از کتاب "زوربای یونانی" و بخش هایی از اشعار و کتابهای نیکوس کازانتزاکیس را اجرا کرد.

برپاکنندگان این مراسم -که عنوان "ایران و یونان؛ دیدار دوباره" را به خود گرفته بود- به غیر از تجلیل این نوینسده، در پی تحکیم روابط فرهنگی بین دو کشور نیز بودند.

به همین خاطر سفیر یونان در ایران، دکتر مرکوریوس کارافوتیاس در ابتدای جلسه ضمن اشاره به روابط چهارهزار ساله سیاسی و فرهنگی بین ایران و یونان، به عنوان سمبل همکاری فرهنگی، یکی از کتابهای کازانتزاکیس را به علی اکبر اشعری، معاون فرهنگی رئیس جمهور هدیه داد تا آن را به عنوان اولین کتاب یونانی در غرفه مختص یونان در کتابخانه ملی قرار دهند.

سپس علی اکبر اشعری رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران توضیح داد: "هر چند کازانتزاکیس هیچ گاه نتوانست قرارگاه فکری مشخصی پیدا کند، اما آثار او معرف منازلی هستند متنوع و گاه متضاد که او در سفر فکری خود طی کرده است. گاه به بودا دل می بندد ، گاه به مسیح روی می آورد، اما چون این منزلگاه ها روح تشنه او را سیراب نمی کند، به تفسیری زمینی از دین روی می آورد و انعکاس این رویکرد در نوشته هایش موجب خشم بسیاری و جلوگیری از انتشار برخی آثارش می شود."

پیام کاردار ایران در آتن نیز توسط حمیدرضا افشار، استاد دانشگاه خوانده شد: "اولین بار توسط کتاب "سرگشته راه حق" با آثار کازانتزاکیس آشنا شدم. او همه عمرش را بر سر تجربه، فهم و درک ادیان، فرهنگ ها و سنت های گوناگون گذاشت. بسیاری او را مرتد شمردند، برخی او را یک مسیحی واقعی می دانند، اما واقعیت این است که او هیچ وقت نظر مثبتی نسبت به روحانیان مسیحی و کلیسای ارتودوکس نداشت. او به تناوب و گاه در آن واحد هم مسیحی بوده، هم بی دین، هم آنارشیست و هم حکیم. او به هیچ مکتبی تعلق ندارد و بنیانگذار هیچ مکتبی نیست. او قبل از هر چیز یک یونانی است و بیش از هر چیز یک کِرتی اصیل."

آخرین سخنران این بزرگداشت، محمدرضا دربندی، مدیر کل بخش اروپا و امریکای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی بود که به بررسی عرفانی آثار نیکوس کازانتزاکیس پرداخت. او موشکافانه در آثار این نویسنده بزرگ یونانی به جستجوی مطالبی پرداخت که شباهت هایی با نظریه های اسلام داشتند.

در بخش نهایی دکتر ونجلیس ونیتیس، استاد جوان ایران شناسی در دانشگاه لیدن هلند، بخشی از زندگی نامه نیکوس کازانتزاکیس را خواند و فاطمه معتمدآریا و کنستانتین پاسالیس وزیر مختار سفارت یونان در ایران به نوبت بخشی هایی از نوشته های وی را به زبان فارسی و یونانی دکلمه کردند.

نیکوس کازانتزاکیس

نیکوس کازانتزاکیس، مهمترین نویسنده یونان در قرن بیستم است که در سال ۱۸۸۳ میلادی در جزیره کِرت یونان بدنیا آمد و در سال ۱۹۵۷ در فرایبورگ آلمان درگذشت. او بعد از مرگش، در سال ۱۹۶۴ زمانی که کارگردان مشهور یونانی، میشل کاکویانیس، فیلم "زوربای یونانی" را بر اساس رمان وی ساخت، مشهور شد.

او در یونان به تحصیل در رشته حقوق پرداخت و در سال ۱۹۰۷ به پاریس رفت تا فلسفه بخواند. وقتی به یونان برگشت به ترجمه چندین کتب فلسفی پرداخت. به فعالیت های سیاسی یونان علاقمند بود و در سال ۱۹۱۱ در دفتر نخست وزیری یونان با سمت مدیرکل وزارت رفاه مشغول به کار شد. چند سال بعد نخست وزیر یونان، او را به سمت وزارت فرهنگ انتخاب کرد.

دانش و تجربۀ او را شاید بتوان نتیجه سفرهایش به کشورهای فرانسه، هلند، آلمان، اتریش، سوییس، امریکا، قبرس، چکسلواکی، اسپانیا، ایتالیا، بریتانیا، مصر، چین، ژاپن و شوروی سابق دانست.

از آثار او می توان به زوربای یونانی، احساسات یونانی، آزادی یا مرگ، مسیح باز مصلوب، آخرین وسوسه مسیح، برادرکشی، بیداری، سرگشته راه حق، گزارش به خاک یونان، سنت فرانسیس، الکساندر کبیر و بسیاری سفرنامه ها و نمایشنامه های دیگر اشاره کرد.