باغ گلشن (عفیف آباد) شیراز + عکس

 باغ گلشن (عفیف آباد) شیراز

باغ گلشن (عفیف آباد) در مغرب شیراز در انتهای جنوبی خیابان عفیف آباد قرار دارد.

معرفی

باغ عفیف آباد که آن را باغ گلشن نیز می نامند در مغرب شیراز و در جنوب خیابان قصرالدشت بالاتر از باغ قدیمی رحمت آباد و در انتهای خیابان عفیف آباد واقع است. این باغ یکی از قدیمی ترین و زیباترین باغ های شیراز است ، با پیشینه ای دراز که همچنان سادگی دیرینه ی خود را حفظ کرده و شیوه ی باغ آرایی نوین در آن دیده نمی شود.درب ورودی باغ در شمال آن قرار دارد .این درب از چوب ساخته شده و در پشت آن دالانی است با سقف چوبی که اتاق های نگهبانان در دو سوی آن قرار دارد.سردر باغ دارای چهار ستون گچی ساده است که دو به دو در دو سوی آن و بر فراز ازاره آن قرار گرفته است و سر ستونهای آنها با اقتباس از طرح سرستونهای تخت جمشید گچ بری شده است. در پیشانی درب ورودی نقش دو شیر که گویی را در میان پنجه های خود گرفته اند دیده می شود. پس از گذر از در، دهلیزی وجود دارد که سقف آن را از چوب ساخته اند و با شکل های منظم هندسی مرتب کرده اند. در دیگر سوی در و بر پیشانی دهلیز مجلس تاج گذاری پادشاه ساسانی وجود دارد که بر قاب نیم دایره ای به وسیله کاشی های رنگارنگ قرار دارد. پس از گذر از دالان کوتاهی به فضای اصلی باغ می رسیم که دورادور آن را دیوار ای آجری فرا گرفته اند.مساحت باغ حدود ۱۲۷۰۰۰متر مربع است و ۱۷۰۰۰ متر مربع زیربنا دارد.

عمارت باغ عفیف آباد

تاریخچه

کاخ زیبایی در وسط باغ قرار گرفته که از ساختمان های روزگا ر زندیه و قاجاریه است. البته تاریخچه ی این باغ به روزگارصفویه بر می گردد که به باغ " گلشن " معروف بوده است. در آن زمان این باغ از جمله باغهای آباد و مهم شیراز و مقر پادشاهان وقت بوده است . یعقوب خان ذوالقدر - حکمران فارس- در زمان شاه عباس صفوی ، در قسمتی از اراضی این باغ قلعه ای محکم ساخته و برای بنای این قلعه سنگهای گورستان جعفر آباد و مصلی را به کار برده بود. پس از صفویه این قلعه ویران شده و این باغ سالها رونق و آبادانی خود را از دست داد.

در سال ۱۲۸۴هـ.ق (۱۸۶۵م )به فرمان " میرزا علی محمد خان قوام الملک " عمارت باغ فعلی احداث شد. وی برای آبیاری درختان باغ قنات " لیمک " را که در15 کیلومتری باغ ودر قصر قمشه بود خریداری کرد.

     

این باغ در اواخر سده ی گذشته ، به خواهر زاده ی قوام الملک - عفیفه خانم - ارث رسید و چون او بهسازی گسترده ای در باغ انجام داد ، از آن پس، باغ را " عفیف آباد " نامیده اند. ساختمان کاخ دو طبقه است.طبقه پایین زیرزمین وسیعی است که آب نمای زیبایی در آن ساخته شده و سمت شرقی آن با پنجره های مشبک و رنگینی پوشیده شده است. در فواصل میان پنجره ها سنگ های گندمک نصب شده که روی آنها نقوشی از گل و بوته حجاری شده است.هم اکنون این طبقه را تبدیل به "موزه ی نظامی " کرده اند و سلاح های گوناگون در آن به تماشا گذارده اند. در این موزه سلاح های گران بهایی همچون تفنگ فتح علی شاه"، " ناصرالدین شاه" ، "مظفرالدین شاه قاجاه "،"رضا شاه" و"محمد رضا شاه پهلوی "،سر پرهای هم رزمان " میرزا کوچک خان جنگلی" و مسلسل" رییس علی دلواری" دیده می شود.جلوی پلکان ورودی نیز ارابه ای ویژه ی تشییع جنازه ی رضا شاه پهلوی و توپ فتح علی شاه قاجار دیده می شود. این طبقه با سه پلکان به طبقه ی دوم راه دارد.طبقه دوم متشکل از راهرویی بلند است که در دو سوی آن اتاق های زیبا و تودرتو قرار دارد.در میانه ی این طبقه تالار بزرگ و باشکوهی قرار دارد. سقف چوبی تالار ، آراسته به نقش های گل و بوته ، شکارگاه و مجالس بزم و شادی است. دورادور دیوارها گچ بری و مقرنس کاری زیبایی انجام شده است.درها و دریچه های ساختمان از چوب و شیشه های رنگی ، به شیوه ای ماهرانه ساخته شده اند. بیشتر درها و دریچه ها از نوع ارسی هستند. این طبقه را " موزه ی عبرت " نام نهاده اند. موزه ی عبرت شامل اتاق های همایش ، رخت کن ، نشیمن ، مطالعه ، سالن پذیرایی و قمارخانه است. در کف اتاق ها فرش های گران بها جای داده اند. پیانوی شخصی " فرح پهلوی" که در جشن ۲۵۰۰ساله ی شاهنشاهی استفاده می شده از دیگر اشیای گران بهای این موزه است.

 در پیشانی عمارت صحنه ای از تاجگذاری یکی از پادشاهان ساسانی در حالی که موبدی تاج سلطنتی را به وی هدیه می دهد با کاشی تصویر شده است . در دو طبقه ساختمان حدود ۳۰ اتاق تالار وجود دارد. در شمال و جنوب تالار دو بخاری از سنگ مرمر تراشیده و نصب شده است.ورودی اصلی بنا در جانب شمال است که با کمک پلکان سنگی به تالارسرپوشیده ای منتهی می گردد. نمای شرقی عمارت شامل ایوان بزرگ و زیباست که در تمام طول بنا امتداد دارد. این نما از بیرون به وسیله ستون های آجری و گچی از هم مجزا شده اند. نمای غربی عمارت نسبت به قرینه آن در شرق بسیار ساده است. ایوان جنوبی نیز از نظر تزیینات بنا و دکوراسیون، تقریبا" شبیه ایوان شمالی است بجز این که در رشته پلکان شرقی - غربی حیاط را به طبقه دوم منتقل می کند.درجلو ایوان بزرگ عمارت نیز چهار ستون بلند ساخته شده است. سقف ایوان با قطعات چوبی پوشیده شده است و روی آنها با رنگ و روغن نقاشی شده. سر ستون های ایوان گچ بری شده اند و در بالای آنها گل ها به تقلید از نقوش تخت جمشید گچ بری شده است. همچنین در جلو عمارت حوض وسیعی دیده می شود که خیابان اصلی باغ از جلو حوض شروع می شود. تمام خیابان های باغ پر از درختان سرو ، کاج ، چنار، صنوبر و نارنج است و باغچه ها دارای آب نماهابی زیبایی می باشند.

  

قهوه خانه ی سنتی باغ عفیف آباد

این قهوه خانه در سمت راست در ورودی باغ واقع شده و در حیاط آن درخت نارنج و حوض کوچکی قرار دارد. سالن قهوه خانه ، دارای شش حجره است که بر هر کدام نقشی کشیده اند. این نقش ها عبارتند از:" داستان ضحاک و کاوه ی آهنگر"، " داستان زال و سیمرغ "،" نبرد رستم و سهراب "،" نبرد تهمتن و دیو سفید " و " نبرد رستم و اسفندیار".دیوارهای قهوه خانه از آجر ساخته شده و کاشی کاری اندکی در آن دیده می شود. در میان سالن قهوه خانه حوضی کوچک دیده می شود که ستون میانی سالن در آن قرار دارد.

حمام خزینه ای

از بناهای باغ حمام آن است که در جانب غرب ساختمان ورودی و پشت دیوار قرار دارد.حمام قدیمی باغ گلشن در پشت بام دارای مناره و قبه است. این حمام دارای دو خزینه ی آب سرد و گرم می باشد. از قرار دادن یک عدد دیگ مسی در خزینه ، آب گرم فراهم می شده است . در دیوارهای خزینه ، نقش های برجسته ای به چشم می خورد که عبارتند از: تصویر" فرهاد در کوه بیستون " ، " دیدار مردم با خسرو پرویز ساسانی " ، " صحنه ی ورودی حضرت یوسف به جمع زنان مصری" و ... .باغ عفیف آباد در سال ۱۳۴۱ توسط ارتش از فرح پهلوی خریداری شد.از سال ۱۳۴۸ به بعد زیر نظر سازمان میراث فرهنگی تعمیر و مرمت شد .در سال ۱۳۷۰ همزمان با روز ارتش به عنوان موزه نظامی شماره ی 2 بازگشایی گردید و اکنون تحت اختیار سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران است.این باغ که معماری آن آمیزه ای از ویژگی های معماری دوران هخامنشی، ساسانی و قاجاریه است ذیل شماره ۹۱۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

منیع : سایت مرد آریایی

        

palang - انگلیس - لندن شیراز و اب رکناباد و این باد خوش نسیم عیبش مکن که خال رخ هفت کشور است بروید وشهر زیبای منو دراردیبهشت از نزدیک ببینید خودم 10 ساله ندیدمش مطمئن باشید بهار نارنجستانهایش هرگز از یادتان نمیرود دوشنبه 22 بهمن 1386

ghol333 - ایران - تهران حافظ در موردشیراز فرمود:خوشا شیراز وضع بی مثالش/خداوندا نگهدار از زوالش ...بنده آرزو دارم شیرازی های خوب و اصیل مواظب باشند که فرهنگ غنی آنها ـ خصوصا که مردم متدینی دارد ـ به دست یک عده افراد مغرض یا نا آگاه آلوده نشود. سه‌شنبه 23 بهمن 1386

نیکا - ایران - شیراز همه باغاش قشنگه اصلا همه چیزش قشنگه. دختراشو که دیگه نگو ! لول سه‌شنبه 23 بهمن 1386

khasteh - فرانسه - استراسبورگ خوشا شیراز و وضع بی مثالش خداوندا نگه دار از زوالش سه‌شنبه 23 بهمن 1386

iranppp - آآلمان - دوسلدورف خوشا شیراز..... سه‌شنبه 23 بهمن 1386

kamran1955 - ایران سرزمین جاوید - تهران شهر یاران خوشا شیراز و وضع بی مثالش / خداوندا نگه دار از زوالش همه جای ایران زیباست و همه جای ایران سرای من است. عاشق شیرازم هم به خاطر زیبایی اش هم به خاطر سعدی و حافظ. جاوید ایران پاینده ایرانی. کامران بهمنی سه‌شنبه 23 بهمن 1386

ahangebiseda - سوئد - نورکوپینگ ایران عزیزمان مهد تمدن و بشریت است اگر هر حکومتی بیاد ایران همیشه ایران است و من به ایرانی بودنم خیلی افتخار می کنم زنده باد شیراز تهران اصفهان تبریز مشهد جزایر جنوب روستاهای شمال و هر وجب از میهن عزیزمان . جانم فدای همه ایران و یرانی . سه‌شنبه 23 بهمن 1386

aud - امارات - دوبی شیراز رو از ته ته دلم دوست دارم.بهترین و خاطره انگیزترین شهر دنیا...!!!حتی شاید یک جور توتم نسبت بهش دارم!!! سه‌شنبه 23 بهمن 1386

dandy - امارات - امارات زیبا بود....................همه جای ایران زیباییهای خودش را دارد....نیکا دخترهاتون قشنگ هستند ولی ... سه‌شنبه 23 بهمن 1386

30min - ایران - ایران من شیرازو ندیدم.مرسی از معرفی جاهای دیدنی و تاریخی. سه‌شنبه 23 بهمن 1386

shahriar - امارات متحده - دوبی سلام به تمامی شیرازی های گل و گلاب. سلام به حافظ و باغ گلشن و.... نمی دانم من شیرازی هستم یا واقعا شیراز با همه جا فرق داره. واقعا دلم تنگ شد. سه‌شنبه 23 بهمن 1386

صفا - ایران - تهران من اینجا رفتم واقعا زیباست.البته شیراز همه جاش زیباست.ممنون کلی خاطره برام زنده شد سه‌شنبه 23 بهمن 1386

ashorafa - کانادا - تورانتو خاطرات سالها زندگی در خیابان عفیف اباد در ذهنم تداعی شد. چهار‌شنبه 24 بهمن 1386

نیکا - ایران - شیراز dandy ولی چی ؟ یه چیزی نگی غیرتی بشماااا !!!!!!! چهار‌شنبه 24 بهمن 1386

olagh3kaleh - انگلیس - منچستر این باغ زیبا در حال حاظر در تملک ارتش قرار داره و در اقدامی جالب تبدیل به موزه ابزار الات جنگی شده وانواع وسائل جنگی مربوط به قرنها پیش از جمله شمشیر و سپر و زره و کلاه خود تا مدرنترین وسائل جنگی امروزی مثل تفنگ و توپ و تانک در اون نگهداری میشه و دیدار برای عموم ازاد است. شیراز شهر من گهواره تنم هر ذره ام ز توست هر تارو پود من میجویمت تورا میبویمت تورا......... چهار‌شنبه 24 بهمن 1386

بنده ی خدا - ایران - بوشهر الان پرویز و بابک تورنتو میان ما رو از نظرات گهر بارشون در مورد باغ عفیف اباد بهره مند میکنن(البته از منظر سیاسی) حالا چطور میخوان به احمدی و اسلام ربطش بدن خدا میدونه! نیکا خودت خوب میدونی دندی میخواد چی بگه.اصلا این که گفتن نداره! یه سر برو تو پارکاتون قدم بزن بهتر متوجه میشی! چهار‌شنبه 24 بهمن 1386

نیکا - ایران - شیراز مگه بیکارم برم توی پارک قدم بزنم ؟ معلومه دیگه هر کی توی پارک قدم بزنه چی از آب در می یاد ؟ فقط شیراز هم اینجوری نیست بنده ی خدا - همه جای ایران حتی اون مشهد مقدس از همه جا بدتره ! شنبه 27 بهمن 1386