وضعیت جداشدگان از مجاهدین خلق در عراق

طی هفته های اخیر دهها تن از جداشدگان سازمان مجاهدین خلق در تلاش برای خروج از عراق و پناه جستن در دیگر کشورها ناکام مانده و بسیاری از آنان در عراق سرگردان شده و در شرایط سختی به سر می برند.

از چهار سال پیش که عراق به اشغال ارتش آمریکا و متحدانش درآمد، شماری از اعضای سازمان مجاهدین خلق بتدریج از این سازمان جداشده و قرارگاه اشرف را که مقر آنان در عراق بود ترک گفتند.

اردوگاه جداشدگان

ارتش آمریکا که طی این مدت قرارگاه اشرف را تحت محافظت داشته، جداشدگان از مجاهدین را در اردوگاهی در کنار این قرارگاه اسکان داده و تحت حمایت خود قرار داده است.

تازه ترین آمار از افراد این اردوگاه، 112 نفر گزارش شده است.

اما کسانی که در این اردوگاه به سر می برند شرایط زندگی در آن را بسیار دشوار و نابسامان توصیف می کنند و این در حالی است که برخی از آنان تمامی چهار سال گذشته را در این اردوگاه زندگی کرده اند.

غلامرضا، یکی از جداشدگان از مجاهدین خلق که همچنان ساکن اردوگاه تحت مراقبت آمریکاییهاست می گوید این اردوگاه محوطه ای به ابعاد دویست متر در دویست متر است که دور آن سیم خاردار کشیده شده و در آن روی زمینی شنزار و ناهموار چادرهایی زده شده که سرپناه ساکنان اردوگاه است.

وی در گفتگو با بی بی سی گفت که افراد اردوگاه بجز در موارد بسیار محدود و از طریق خط تلفنی که نظامیان آمریکایی هر وقت بخواند در اختیارشان می گذارند حق تماس با خارج ندارند و در صورتی که فردی از طریقی به تلفن همراه دست بیابد و نظامیان آمریکایی به آن پی ببرند، تا یک ماه به بازداشتگاه انفرادی فرستاده می شود.

غلامرضا با اشاره به اینکه از همین طریق غیرمجاز با بی بی سی صحبت می کند این بازداشتگاه را محوطه ای بسیار کوچک در وسط بیابان توصیف کرد که تختی در آن قرار داده و سیم خارداری دور آن کشیده اند و فرد زندانی چه در زمستان و چه در تابستان باید تنها با یک پتو در آن سرکند.

به گفته غلامرضا، هر کسی که دست به حرکتی اعتراضی نسبت به نظامیان آمریکایی بزند یا اقدامی انجام دهد که از دید آنان تخلف محسوب شود با حبس در این زندان انفرادی تنبیه می گردد.

غلامرضا می گوید تا مدتی به افرادی که در اردوگاه به سر می بردند روزانه سه بطری آب برای نوشیدن و شستشو داده می شده و این افراد تنها هفته ای یک بار به مدت سه دقیقه فرصت استحمام داشته اند.

وی می افزاید که فرستادگان سازمان ملل متحد تنها یک بار و آن هم تحت کنترل شدید آمریکاییها از این اردوگاه بازدید کرده اند و پیش از بازدید آنان، نظامیان آمریکایی حتی افراد اردوگاه را مورد ضرب و شتم نیز قرار می دادند.

غلامرضا اذعان می کند که اکنون وضعیت اردوگاه کمی بهتر شده اما هنوز ساکنان اردوگاه از لحاظ دسترسی به آب گرم برای استحمام مشکل دارند.

از دو ماه پیش، نظامیان آمریکایی به ساکنان این اردوگاه اجازه دادند که از اردوگاه خارج شوند و به دلخواه خود به هر جا که می خواهند بروند.

سرگردان در عراق نا امن

طی چند هفته گذشته دهها تن از جداشدگان مجاهدین اردوگاه را ترک گفتند تا از راههای مختلف از عراق خارج شوند، بیشتر آنان پس از عبور از مرز ترکیه بازداشت و به عراق بازگردانده شدند، عده کمی هم موفق شده اند مخفیانه در ترکیه و یونان اقامت بگزینند.

دولت خودگردان کردستان عراق به افرادی که پلیس ترکیه به آنها تحویل داده اجازه داده تا به مدت سی روز در کردستان عراق بمانند اما این افراد نمی دانند که پس از پایان مهلت سی روزه چه سرنوشتی در انتظار آنان است.

بهنام، یکی از جداشدگان از مجاهدین که در اربیل به سر می برد می گوید وی و افرادی که وضعیت مشابه او دارند نسبت به امنیت جانی خود احساس خطر می کنند چون مردم عراق با توجه به پیشینه ای که از همکاری سازمان مجاهدین خلق با حکومت عراق در ذهن دارند ممکن است دست به اقدامات انتقامجویانه علیهشان بزنند.

وی به بی بی سی گفت که به دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد مراجعه کرده اما با اینکه در مراجعه اولیه به او وعده کمک داده شده، هنوز کمکی به وی صورت نگرفته و تلاش وی برای مراجعه به این دفتر و تماس با مسئولان آن هر بار بی نتیجه می ماند.

مسعود خدابنده که در سالهای پیش از مجاهدین خلق جداشده و همراه با شماری دیگر از جداشدگان در انگلستان گروهی با عنوان ایران اینترلینک برای کمک به جداشدگان مجاهدین تشکیل داده از جانب این گروه به بغداد رفته است و می گوید توانسته است اقداماتی برای بهبود وضعیت مجاهدین سابق که در عراق سرگردانند انجام دهد.

آقای خدابنده در گفتگو با بی بی سی گفت که در سایه تلاش وی و همراهانش برای مجاهدین سابق که در اربیل به سر می برند مکانی برای اقامت و امکان تماس تلفنی فراهم آمده و با همکاری دو استاد دانشگاه عراقی مؤسسه خیریه ای برای کمک به مجاهدین جداشده در حال تأسیس است.

آقای خدابنده می گوید در تلاش است تا مکانی در خارج از اردوگاه تحت مراقبت آمریکاییها فراهم آید تا مجاهدین جداشده بتوانند پس از خروج از اردوگاه موقتاً و تا پیش از انتقال به خارج از عراق در این مکان به سر ببرند.

وی هدف از تلاش خود و همراهانش را انتقال مجاهدین جداشده به خارج از عراق از طریق ترکیه اعلام کرد و گفت امیدوار است از طریق سازمان عفو بین الملل رایزنیهایی با دولت ترکیه صورت بگیرد تا مجاهدینی که به ترکیه می روند بازداشت نشوند و به عراق بازگردانده نشوند.

اما دروری دایک، سخنگوی عفو بین الملل به بی بی سی گفت که این سازمان تاکنون نتوانسته است هیچ اقدامی برای کمک به مجاهدین خلق در ترکیه انجام دهد.

طی چهار سال گذشته کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد کوشیده است امکان انتقال جداشدگان مجاهدین خلق از عراق و پناهندگی آنان به کشورهای غربی را فراهم آورد اما به نظر می رسد هنوز موافقت این کشورها برای پذیرفتن مجاهدین جداشده جلب نشده باشد.

طی همین مدت، ایران تنها کشوری بوده که حاضر شده جداشدگان از مجاهدین خلق را بپذیرد و آن گونه که دفتر مطبوعاتی ائتلاف تحت فرماندهی آمریکا در عراق به بی بی سی اطلاع داده، طی چهار سال گذشته 380 تن از جداشدگان از مجاهدین به خواست خود به ایران بازگشته اند.

مسعود خدابنده از گروه ایران اینترلینک نیز می گوید اطلاع دارد که یکی دو تن از مجاهدین جداشده که اخیراً اردوگاه تحت مراقبت آمریکاییها را ترک گفته اند روانه ایران شده اند.

جواد فیروزمند، سخنگوی انجمن آریا در پاریس که یکی دیگر از انجمنهای فعال برای انتقال جداشدگان مجاهدین از عراق است می گوید آن دسته از مجاهدین سابق که به کشورشان بازگشته اند در شهرهای مختلف ایران به کار و زندگی آزاد اجتماعی مشغولند و خود او با تعدادی از آنان در تماس است.

به گفته وی، در داخل قرارگاه اشرف نیز که سازمان مجاهدین خلق اداره آن را همچنان در دست دارد، عده ای حدود دویست نفر از جداشدگان از مجاهدین هستند که حاضر نشده اند به اردوگاهی که نیروهای آمریکایی برای جداشدگان احداث کرده اند منتقل شوند و در مکانی جداگانه در داخل قرارگاه از آنها نگهداری می شود.

آقای فیروزمند می گوید این افراد نیز خواهان پناهندگی به کشورهای غربی هستند.

قرارگاه اشرف در سال 1986 و با انتقال رهبری مجاهدین خلق از فرانسه به عراق تأسیس شد و اعضای این سازمان با امکانات نظامی که حکومت صدام حسین در اختیار آنها قرار داد به مبارزه مسلحانه با ایران می پرداختند و در عملیات نظامی علیه ایران که در آن زمان با عراق در حال جنگ بود شرکت می جستند.

این قرارگاه در شهرستان خالص واقع در استان دیاله در شرق عراق قرار دارد و ائتلاف تحت فرماندهی آمریکا، تازه ترین آمار افرادی را که همچنان در آن به سر می برند حدود 3360 نفر اعلام کرده است.

آمریکا سازمان مجاهدین خلق را گروهی تروریستی می داند اما با استناد به موازین بین المللی و کنوانسیون ژنو، آنان را به عنوان "افراد تحت الحمایه" تحت مراقبت قرار داده است.

دولت ایران خواهان برچیدن قرارگاه اشرف و اخراج اعضای مجاهدین از عراق است و آمریکا را متهم می کند که هدفش از مراقبت از آنان، استفاده از آنان علیه ایران در آینده است.