رازهای تیره شهر فرعونی
رازهای تیره شهر فرعونی
| بسیاری از ساکنان آمارنا از جراحات کمر، تغذیه بد و رشد ناقص رنج می بردند |
بقایای اسکلت های شهر گمشده ای در بخش میانی مصر حاکی از آن است که بسیاری از مردم این شهر در سال های نوجوانی جان می باختند و زندگی پرمشقتی داشتند.
بسیاری از آنها از جراحات کمر، تغذیه بد و رشد ناقص رنج می بردند.
این بقایا در آمارنا که 3500 سال قبل به فرمان فرعون آخِناتن به عنوان یک پایتخت جدید بنا شد کشف شده است.
در اسناد آن زمان به خطر هیروگلیف آمده است که انگیزه آخِناتن، پدر "توت عنخ آمون"، از ایجاد این شهر با معابد، کاخ ها و مقبره های مجلل، ادای احترام به خدای محبوبش، آتن، بود.
وی همراه با همسرش، نِفِرتیتی، شهر تِبِس با خدایان کهنه اش را رها کرد و مردم خود را 320 کیلومتر به سوی شمال به یک بیابان غیرقابل سکونت در کنار رود نیل هدایت کرد.
شهر تازه که حداکثر 50 هزار نفر در آن سکونت داشتند ظرف 15 سال ساخته شد؛ اما چند سال پس از مرگ فرعون آخِناتن، شهر رها شد تا طعمه باد و شن شود.
تلاش باستان شناسان برای یافتن هر گونه اثری از مردگان آمارنا برای بیش از یک قرن بی ثمر ماند.
اما اخیر تیمی از باستان شناسان بریتانیایی استخوان های انسانی که در اثر سیل به سطح آمده بود را در بیابان یافتند.
اینها نخستین استخوان هایی است که آشکارا به عنوان بقایای کارگرانی که در این شهر کار می کردند قابل شناسایی بود؛ و همین ها بهای هولناکی که باید برای تحقق رؤیای فرعون پرداخت می شد را آشکار می کنند.
| استخوان ها روی تاریک تر زندگی را آشکار می کند، نقطه عکس تصویری که آخناتن تبلیغ می کرد، گریزی به آفتاب و طبیعت |
پروفسور بری کِمپ، که هدایت این حفاری ها را به عهده دارد گفت: "استخوان ها روی تاریک تر زندگی را آشکار می کند، نقطه عکس تصویری که آخناتن تبلیغ می کرد، گریزی به آفتاب و طبیعت."
نقش های دیواری در مقبره مقام های بلندپایه آن زمان طبق های پیشکشی که غذا روی آنها پشته شده است را نشان می دهد. اما استخوان مردم عادی که در شهر زندگی می کردند تصویر متفاوتی را آشکار می کند.
پروفسور جری رز از دانشگاه آرکانزاس در آمریکا که تیم مردم شناسی او استخوان های کشف شده در آمارنا را تحلیل می کند گفت: "اسکلت هایی که می بینیم مسلما از آن سبک زندگی نصیبی نبرده اند."
"غذا فراوان نیست و مسلما مواد خوراکی دارای کیفیت غذایی بالایی هم نیست. اینجا شهری نیست که کسی در آن مراقبت شود."
جمعیت آمارنا دارای کوتاه ترین متوسط قد ثبت شده در میان مردمان گذشته مصر بوده اند. اما آنها به سختی برای تحقق طرح های بلندپروازانه فرعون در پایتخت تازه اش زحمت کشیدند.
لازمه بنا کردن این معابد و کاخ ها هزاران بلوک سنگی بزرگ بود. کارگران در گرمای 40 درجه سانتیگرادی تابستان مجبور بودند این سنگ ها را از درون صخره ها بتراشند و دو کیلومتر و نیم از محل کار تا شهر حمل کنند.
استخوان های به جا مانده نشان می دهد بسیاری از کارگران از جراحات ستون فقرات و سایر نقاط بدن رنج می بردند. پروفسور رز گفت: "این مردم در سنین خیلی کم خیلی سخت کار می کردند و بارهای سنگین می بردند."
| طول و عرض شهر آمارنا به 10 کیلومتر می رسید |
وی افزود: "مرگ و میر در میان جوانان آمارنا با هر معیاری که حساب کنید به طور تکان دهنده ای بالا بود."
عمر خیلی از آنها از 35 سال فراتر نمی رفت و دو سوم آنها در 20 سالگی جان می باختند.
اما حتی این برنامه کاری کمرشکن نیز ممکن است برای توضیح آمار بالای مرگ در شهر کافی نباشد.
حتی توت عنخ آمون، فرزند آخناتن، در سن 20 سالگی درگذشت؛ و باستان شناسان اکنون به تدریج به این باور نزدیک شده اند که احتمال یک بیماری همه گیر در شهر وجود داشته است.
این موضوع مؤید رکوردهای تاریخی به جا مانده از هیتیت ها، دشمنان اصلی مصر در آن زمان، است که از ویرانی ناشی از یک بیماری همه گیر که سربازان اسیر شده مصری در نبردهای دوره توت عنخ آمون عامل آن بودند صحبت می کند.
به نظر می رسد که این بیماری ممکن است ضربه نهایی را به مردم آمارنا وارد کرده باشد.
|
