روس ها چه نقشی در پرونده اتمی ایران به عهده گرفته اند؟
روس ها چه نقشی در پرونده اتمی ایران به عهده گرفته اند؟
| دیدار لاوروف از تهران از قبل اعلام نشده بود |
گرچه آقای احمدی نژاد، سفر آقای لاوروف به تهران را اقدامی برنامهریزی شده و در ادامه دیدار ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه از ایران دانسته است، اما واقعیت این است که تا ساعتی پیش از عزیمت سرگئی لاوروف به تهران، خبری از احتمال سفر او به ایران انتشار نیافته بود.
رسانههای ایران گزارش دادهاند که آقای لاوروف در دیدار خود با آقای احمدی نژاد پیام ولادیمیر پوتین را به وی تسلیم کرده است.
در باره محتوای پیام آقای پوتین به همتای ایرانی خود گزارشی منتشر نشده است، اما رسانههای بینالمللی حدس میزنند که این پیام مربوط به برنامه هستهای ایران باشد.
آقای پوتین در جریان دیدار چند روز پیش خود از تهران برای شرکت در اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر به رهبری جمهوری اسلامی پیشنهادی ارائه کرد که رهبر ایران آن را قابل تامل دانست.
علی لاریجانی، دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ایران پیشنهاد آقای پوتین را به برنامه هسته ای ایران مربوط دانست، اما آقای احمدی نژاد با رد این موضوع تاکید کرد که در مذاکرات با رئیس جمهور روسیه در باره برنامه هستهای ایران بحث و گفتگویی صورت نگرفته است.
به دنبال این رویداد، غلامحسین الهام سخنگوی دولت ایران از استعفای آقای لاریجانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی ایران و پذیرش استعفای وی از طرف آقای احمدی نژاد خبر داد.
برخی از تحلیلگران سیاسی، استعفای آقای لاریجانی را با پیشنهاد آقای پوتین بی ربط ندانسته اند.
در واقع رفت و آمد مقام های روسی به ایران و تشدید لحن آنها در مقابل آمریکا، سایهای اسرارآمیز بر نقش روسیه در پرونده هستهای ایران افکنده است.
روسیه موضع صریح خود را در مخالفت با دستیابی ایران به چرخه سوخت هستهای اعلام کرده و به همین علت در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی و شورای امنیت سازمان ملل متحد به قطعنامه هایی که خواهان تعلیق غنی سازی اورانیوم از سوی ایران شدهاند، رای مثبت داده است.
| محمود احمدی نژاد و ولادیمیر پوتین در تهران |
با این حال روسیه از همراه شدن با آمریکا و متحدانش برای تشدید تحریم اقتصادی ایران خودداری کرده و بارها نسبت به هرگونه حمله نظامی به ایران هشدار داده است.
در این میان، یکی از جدی ترین اختلافات روسیه با آمریکا و اتحادیه اروپا به نحوی غیر مستقیم به ایران ربط پیدا کرده است.
آمریکا برای مقابله با آنچه تهدید موشکی ایران می نامد، قصد استقرار سامانه های موشکی در جمهوری های چک و لهستان دارد، موضوعی که روسیه آن را تهدیدی مستقیم علیه خود می داند.
پیشنهادهای متقابل آمریکا و روسیه برای کاهش اختلاف خود بر سر سامانه موشکی ایالات متحده در اروپای شرقی تا کنون با استقبال طرف مقابل روبرو نشده است.
رسانههای روسی گزارش داده اند که آمریکا، انصراف از استقرار سامانه موشکی در اروپای شرقی را به تجدید نظر ایران در ادامه برنامه غنی سازی اورانیوم آن کشور پیوند داده و از همین رو، روسیه را در سطحی کلان و استراتژیک درگیر برنامه هستهای ایران کرده است.
آیا روسیه با اعلام حمایت تلویحی از ایران به صورت علنی، درگیر بحث های محرمانه با مقام های جمهوری اسلامی به منظور متقاعد کردن آنان به تعلیق غنی سازی اورانیوم برای پیشگیری از استقرار سامانه موشکی آمریکا در جمهوری چک و لهستان است؟ |
بدین ترتیب، آیا روسیه با اعلام حمایت تلویحی از ایران به صورت علنی، درگیر بحث های محرمانه با مقام های جمهوری اسلامی به منظور متقاعد کردن آنان به تعلیق غنی سازی اورانیوم برای پیشگیری از استقرار سامانه موشکی آمریکا در جمهوری چک و لهستان است؟
تا زمانی که مقام های دو کشور به طور رسمی در این باره اظهار نظر نکرده اند، نمی توان نظر قاطعی در این باره داد، اما از تحرکات اخیر مسکو چنین برداشت می شود که آنان به سختی می کوشند تا راه حل مرضی الطرفینی برای ایران و غرب در موضوع هسته ای جمهوری اسلامی پیدا کنند.
پیدا شدن چنین راه حلی در شرایط کنونی جهان در جهت منافع روسیه است، چرا که این کشور از یک سو مایل نیست که جمهوری اسلامی به توانایی های هسته ای دست پیدا کند و از دیگر سو، هر گونه اقدام نظامی آمریکا علیه ایران و یا سیاست تغییر رژیم، منافع روسیه را به خطر می اندازد.
روس ها گروههای اپوزیسیون ایرانی را که داعیه جایگزینی جمهوری اسلامی دارند، دارای گرایشهای به شدت ضد روسی می دانند، گرایش هایی که در جریان دیدار آقای پوتین از تهران به روشنی خود را نمایان ساخت.
به هر حال، گرهی که تاکنون توسط آمریکا و متحدانش باز نشده است، آیا با دیپلماسی روسی گشوده خواهد شد؟ تحولات ماه نوامبر این مساله را روشن خواهد کرد.
|
|
|
|
