لیبی پزشک و پرستاران خارجی را آزاد کرد

روز سه شنبه، 24 ژوئیه، پنج پرستار بلغاری و یک پزشک فلسطینی که به اتهام آلوده کردن عمدی کودکان لیبیایی به عامل بیماری ایدز در دادگاه های لیبی به حبس ابد محکوم شده بودند، پس از هشت سال بازداشت در آن کشور، وارد صوفیه، پایتخت بلغارستان، شدند.

پس از ورود این افراد به فرودگاه صوفیه، رییس جمهوری بلغارستان اعلام کرد که آنان را مشمول عفو قرار داده است.

در پرواز از طرابلس، پایتخت لیبی، به صوفیه، سسیلیا سارکوزی، همسر رییس جمهوری فرانسه، و بنیتا فررو والدنر، مسئول روابط خارجی کمیسیون اروپا، این افراد را همراهی می کردند.

خانم سارکوزی و خانم فررو والدنر روز یکشنبه این هفته به منظور مذاکره برای جلب موافقت مقامات لیبیایی با انتقال این شش نفر به خارج از آن کشور به لیبی سفر کرده بودند.

پنج پرستار بلغاری و پزشک فلسطینی، که ماه گذشته شهروندی بلغارستان به وی داده شد، پیشتر در دادگاهی در شهر بنغازی لیبی به اعدام محکوم شده بودند اما هفته گذشته شورایعالی قضایی، که عالیترین مرجع دادرسی در لیبی است، این احکام را به حبس ابد تخفیف داد.

در پی اعلام تخفیف مجازات این افراد، دولت بلغارستان از لیبی درخواست کرد با انتقال محکومان برای گذراندن دوره محکومیت خود در بلغارستان موافقت کند.

وساطت خانم سارکوزی

دفتر رییس جمهوری فرانسه با انتشار بیانیه ای گفته است که گیورگی پاروانوف، رییس جمهوری بلغارستان، در تماس تلفنی با نیکلاس سارکوزی، رییس جمهوری فرانسه، از میانجیگری خانم سارکوزی و خانم فررو والدنر قدردانی کرده است.

روز دوشنبه وزیر خارجه بلغارستان ضمن ابراز امیدواری برای جلب موافقت مقامات لیبیایی با اجازه خروج به این شش نفر، گفته بود که چنین اقدامی جنبه سیاسی خواهد داشت.

دولت لیبی از سال 2003 با اعلام تصمیم به خاتمه دادن به برنامه های تسلیحات کشتار جمعی و پرداخت غرامت به قربانیان خارجی چند مورد بمب گذاری که به آن کشور نسبت داده شده بود در صدد بهبود روابط خود با غرب بر آمد که به بیش از دو دهه تیرگی روابط با غرب به خصوص ایالات متحده و تحریم های چند ساله بین المللی علیه این کشور خاتمه داد.

خانم سارکوزی یک بار دیگر نیز در روز 12 ژوئیه به منظور جلب موافقت رهبران لیبی با تخفیف مجازات محکومان و انتقال آنان به خارج، به لیبی سفر کرده بود.

در پی خبر ورود محکومان دادگاه های لیبیایی به صوفیه، رییس جمهوری فرانسه اعلام داشت که روز چهارشنبه برای گفتگو با مقامات لیبی به آن کشور سفر می کند اما تاکید کرد که فرانسه یا اتحادیه اروپا به منظور کسب آزادی این افراد به لیبی هیچ نوع وعده کمک مالی نداده است.

پرونده هشت ساله

در ماه فوریه سال 1999 دولت بلغارستان اعلام داشت که بیست و سه تن از شهروندان این کشور در لیبی "مفقود" شده اند.

لیبی علت این اقدام را توطئه کشورهای غربی برای گسترش بیماری ایدز با هدف بی ثبات کردن رژیم این کشور توصیف کرد.

در مراحل بعدی، اکثر بازداشت شدگان لیبیایی به قید وثیقه آزاد شدند و پرونده علیه سایر بازداشت شدگان خارجی نیز پیگیری نشد و تنها دادگاه پنج پرستار بلغاری و یک پزشک فلسطینی به اتهام توطئه گسترش بیماری ایدز و مرگ بیست و سه نفر از کودکان مبتلا و همچنین مصرف مشروبات الکلی در اماکن عمومی و ارتکاب زنا برگزار شد.

محاکمه این شش نفر، که به امید کسب درآمد بیشتر به لیبی مهاجرت کرده و به استخدام بهداری این کشور در آمده بودند، از ماه فوریه سال 2000 با حضور وکیلان مدافع، نمایندگان سازمان وکیلان بدون مرز و نمایندگان سفارت بلغارستان در لیبی آغاز شد.

در جریان محاکمه، این شش نفر اتهام آلوده کردن عمدی کودکان لیبیایی به عامل بیماری ایدز را پذیرفتند اما به گفته سازمان های مدافع حقوق بشر، اعتراف این افراد تحت فشار به دست آمده بود.

تلاش برای تبدیل حکم

براساس گزارش هایی که بعدا توسط کارشناسان خارجی ایدز انتشار یافت ابتلای کودکان لیبیایی ناشی از شرایط غیربهداشتی بیمارستان بود و ارتباطی به اقدامات بازداشت شدگان نداشت.

همزمان، تلاش های دیپلماتیک بلغارستان و چند کشور دیگر عضو اتحادیه اروپا برای تغییر حکم دادگاه ادامه داشت.

سرانجام، روز 17 ژوئیه، شورای عالی قضایی لیبی احکام اعدام این شش نفر را به حبس ابد تخفیف داد و روز 23 ژوئیه، دولت لیبی با انتقال این افراد به بلغارستان موافقت کرد.

تصمیم شورای عالی قضایی در پی "گذشت" خانواده های کودکان مبتلا، به عنوان شاکیان خصوصی، اتخاذ شد. گفته می شود برای هر کودک مبتلا، یک میلیون دلار به خانواده های آنان غرامت پرداخت شده است.

گفته می شد که محکومان این پرونده دوره حبس خود را در بلغارستان سپری خواهند کرد اما به محض ورود به این کشور، مشمول عفو قرار گرفتند