بازگشایی پارلمان ایرلند شمالی بعد از پنج سال

بازگشایی پارلمان ایرلند شمالی بعد از پنج سال

بازگشایی پارلمان ایرلند شمالی - موسوم به استورمونت - در روز سه شنبه، 8 مه، پس از آن صورت می گیرد که جمعی از گروه ها و شخصیت های ایرلندی که زمانی دشمنان سرسخت یکدیگر تلقی می شدند بر سر تقسیم قدرت در ایرلند شمالی به توافق دست یافتند.

بر اساس توافق به دست آمده، سمت وزیر اول در کابینه محلی را ایان پیزلی، کشیش تندرو پروتستان، در دست می گیرد و مارتین مک گینیس، که از نزدیک با ارتش سری جمهوریخواه ایرلند ارتباط داشته، به معاونت وی منصوب می شود.

ایان پیزلی به شدت از ادامه اتحاد ایرلند شمالی و بریتانیا حمایت می کند در حالیکه ارتش جمهوریخواه ایرلند برای سال ها به منظور جدایی این سرزمین از بریتانیا و الحاق آن به جمهوری ایرلند (جنوبی) مبارزه کرده است.

اختلاف و درگیری خشونت آمیز بر سر موقعیت سیاسی ایرلند شمالی بیش از سی سال به شدت ادامه داشته و صدها کشته برجای نهاده است.

آقای مک گینیس گفته است که مراسم افتتاح استورمونت صرفا یک نمایش تبلیغاتی نیست بلکه واقعه ای تاریخی است.

وی از مردم ایرلند شمالی خواسته است تا توانایی خود در برابر چالش های موجود و زندگی صلح آمیز در کنار هم را نشان دهند.

پیتر هین، وزیر مسئول امور ایرلند شمالی در کابینه بریتانیا، ابراز اطمینان کرده است که آغاز به کار پارلمان منطقه ای ایرلند به منزله "بسته شدن فصلی خونین" در تاریخ این منطقه است.

بحران تاریخی

درگیری های سی ساله ایرلند شمالی که گفته می شود حدود 1800 کشته و دهها میلیارد خسارت اقتصادی برجای گذاشته بخشی از تاریخ جزیره ایرلند را تشکیل می دهد که به تناوب دستخوش آشوب و خونریزی بوده است.

جزیره ایرلند در غرب جزیره بریتانیا واقع است و در قرن دوازدهم میلادی به تصرف پادشاهان انگلستان در آمد هرچند این تحول به معنی خاتمه مقاومت اهالی ایرلند در برابر تسلط خارجی نبود.

پس از آنکه انگلستان در قرن شانزدهم مذهب کاتولیک را کنار گذاشت، اختلاف با اهالی ایرلند، که اکثر آنان همچنان پیروی کلیسای کاتولیک باقی ماندند، جنبه نزاع فرقه ای نیز یافت.

بر اساس این مصوبه، کشور مستقلی از 26 استان عمدتا کاتولیک نشین این سرزمین تشکیل شد اما 6 استان دیگر، که اکثر جمعیت آنها را پروتستان ها تشکیل می دادند، همچنان بخشی از کشور پادشاهی متحده (شامل بریتانیا و ایرلند شمالی) باقی ماند که پارلمان و تشکیلات حکومتی محلی خود را داشت.

در حالی که ملیگرایان ایرلندی در شمال و جنوب همواره از الحاق ایرلند شمالی به جمهوری ایرلند حمایت می کردند و این هدف در قانون اساسی جمهوری ایرلند منظور شده بود، پروتستان های شمال خواستار ادامه حاکمیت بریتانیا بر این بخش از جزیره ایرلند بودند.

تقسیم قدرت

در سال 1969، کاتولیک های ایرلند شمالی در اعتراض به تبعیض دولت محلی در زمینه اشتغال و واگذاری مسکن به یک رشته راهپیمایی اعتراضی دست زدند که با تظاهرات متقابل پروتستان ها به خشونت گرایید.

خشونت های ایرلند شمالی، که شبه نظامیان ارتش سری جمهوریخواه و گروه های افراطی پروتستان از جمله طرفداران کشیش ایان پیزلی عوامل اصلی آن معرفی شده اند، به تعلیق پارلمان و دولت محلی منجر شد و اداره امور ایرلند شمالی مستقیما در اختیار پارلمان و کابینه بریتانیا در لندن قرار گرفت.

ایرلند شمالی در دهه های 1970، 1980 و سال های اول دهه 1990 شاهد موج خشونت از سوی دو طرف بود در حالیکه نیروهای ارتش بریتانیا برای حفظ امنیت در این منطقه مستقر شده بودند.

ارتش سری جمهوریخواه ایرلند از اواسط دهه 1970 با یک رشته بمب گذاری و ترور، دامنه عملیات خود را به داخل بریتانیا گسترش داد و موجی از وحشت در این کشور پدید آورد.

در اوایل دهه 1990، مذاکراتی بین دولت بریتانیا و احزاب و گروه های مختلف برای حل بحران ایرلند شمالی صورت گرفت که در سال 1998 به توافق "جمعه نیک" شامل تمرکز زدایی و آغاز به کار مجدد پارلمان و دولت محلی بر اساس تقسیم قدرت بین احزاب پروتستان و کاتولیک منجر شد.

جمهوری ایرلند جنوبی نیز، که در دستیابی به این توافق مشارکت داشت، به نشانه حسن نیت بخشی از قانون اساسی خود شامل ادعای ارضی بر ایرلند شمالی را در یک همه پرسی تغییر داد.

در سال 1999، کابینه ائتلافی متشکل از چهار حزب میانه رو پروتستان و کاتولیک تشکیل شد که به دلیل مشکلات ناشی از اختلافات بین گروه های تندرو پروتستان و کاتولیک سرانجام در سال 2002 سقوط کرد و دولت بریتانیا مجددا اداره امور این سرزمین را در دست گرفت.

با اینهمه، تصمیم ارتش جمهوریخواه ایرلند در سال 2005 برای کنار گذاشتن اسلحه و نفی توسل به خشونت زمینه مقدماتی تفاهم را فراهم آورد.

در ماه مارس سال جاری، ایان پیزلی مذاکراتی را با جری آدامز، رهبر شاخه سیاسی شین فین، انجام داد و در خاتمه این مذاکرات، برای نخستین بار این دو نفر همراه با هم در برابر دوربین های تلویزیونی ظاهر شده و دستیابی به توافقی تاریخی را اعلام کردند.