فروش وثیقه ها -دانشجویان بورسیه به خانه برنمی گردند
فروش وثیقه دانشجویان بورسیه ای ایرانی
در روزهای گذشته در ایران اعلام شد که وثیقه دانشجویانی بورسیه ای که پس از اتمام تحصیل خود به ایران برنگشته اند به فروش رسیده و از این طریق مبلغ هفت میلیارد تومان به خزانه دولت واریز شده است.
مبلغ هفت میلیارد تومان از راه فروش وثیقه دانشجویانی بورسیه ای که پس از اتمام تحصیل خود به ایران برنگشته اند به خزانه دولت برگردانده شده است. محمد حسینی، معاون حقوقی و پشتیبانی وزارت علوم ایران، گفته است وثیقه دانشجویان بورسیه ای پس از دادن فرصتهای لازم برای بازپرداخت بدهی خود و صدور اخطارهای متعدد به آنها به فروش گذاشته است. وی در مورد تعداد دانشجویانی بورسیه ای که پس از اتمانم تحصیل خود به ایران بازنگشته اند اظهار نظری نکرده است.
رقابت برای کسب بورسیه برای ادامه تحصیل در میان دانشجویان ایرانی بسیار بالا است و دانشجویان متقاضی پس از شرکت در چندین مرحله گزینش تخصصی، علمی و عقیدتی انتخاب می شوند.
به اجرا گذاشتن وثیقه ها موجب اعتراض برخی از دانشجویان بورسیه نیز شده است. برخی از دانشجویان بورسیه از آن شکایات دارند که دوران تحصیلی آنها بیشتر از دوران بورسیه تحصیلی به درازا کشیده و در حالیکه که ادامه تحصیلشان ناتمام مانده است، وثیقه های آنان به اجرا گذاشته شده است.
تصمیمی آگاهانه
رقابت برای کسب بورسیه برای ادامه تحصیل در میان دانشجویان ایرانی بسیار بالا است و دانشجویان متقاضی پس از شرکت در چندین مرحله گزینش تخصصی، علمی و عقیدتی انتخاب می شوند. البته چنین به نظر می رسد که برخی از دانشجویان بورسیه که خیال بازگشت به ایران را ندارند، نگاهی متفاوت در مورد به اجرا گذاشتن وثیقه های خود دارند.
محمد چند سال پیش با گرفتن بورسیه دولتی به کانادا آمده و بعد از اینکه از بازگشت منصرف شده، خانه پدری اش با ارزش ۶۰ میلیون تومان توسط دولت به فروش گذاشته شده تا وثیقه اش اجرا شود.
محمد در پاسخ به این سوال که چرا به کشور باز نگشته است می گوید: "بچه های بورسیه هم مثل بچه های دیگر هستند. وقتی می آیند یک مملکت دیگر شیفته و مجذوب آنجا می شوند. طبعا همه دنبال سعادت و خوشبختی هستند. امکان تحقیق و پژوهش در این جا واقعا بیشتر است. بعضی ها هستند که روی موضوعاتی تحقیق می کنند که اصلا امکان ادامه آن را در ایران ندارند. این جا در آمد بیشتری دارند. بنا براین حتی اگر وثیقه ها را هم دولت ضبط کند ، طرف حساب می کند که ظرف دو سه سال همان پول را در می آورد. پس مقرون به صرفه هم هست. بنابراین دانشجوها مزایای زندگی در این جا را می بینند و با آنجا مقایسه می کنند."
او اضافه می کند: "خیلی از کسانی که من می شناسم و نمی خواهند شناسایی شوند، با زن و بچه آمدند این جا. زندگیشان این جا پا گرفته است و برگشت برایشان سخت است. درست است که تعهداتشان را زیر پا می گذارند، ولی در واقع به نوعی بهای آن را هم پرداخت می کنند."
وثیقه ای برای زندگی جدید
اصلا خیلی ها از همان لحظه ای که برای گرفتن بورس اقدام می کنند، خیال رفتن و ماندن دارند
برای خیلی ها اصلا تصور برگشت به کشور بعد از سه، چهار سال زندگی در جایی که از نظر امکانات کاری و تحقیقاتی با ایران متفاوت است، تقریبا محال است. زندگی در شرایط و سیستم جدید حتی بر عادات فردی و طرز فکر افراد تاثیر می گذارد . آزادی های فردی، حقوق اجتماعی و سیاسی هم از جمله عواملی است که بر جاذبه های کشور های خارجی اضافه می کند و همه چیز دست به دست هم می دهد تا درصد اندکی از دانشجویان بورسیه به تعهدات خود عمل کنند و به کشور باز گردند. چنان چه محمد تاکید می کند :"کسی حاضر نمی شود که به راحتی از این فضا جدا بشود و همه فرصت های کاری و رشد فردی و اجتماعی خودش را از دست بدهد."
او ادامه می دهد:" این برای یکی از دوستان من اتفاق افتاد. او بعد از درسش به اتفاق همسرش برگشت ایران. می گفت می خواهد برود و به کشور خدمت کند. اما بعد از چند ماه الان سخت پشیمان است. می گوید دارد سه شیفت درس می دهد، کار تحقیقاتی را هم بوسیده گذاشته کنار."
فقط عده خاصی هستند که بعد از اتمام دوران تحصیلشان به ایران بر می گردند . کسانی که به نوعی مشاغل و وابستگی های دولتی دارند و برای گذرانده دوره ای به این جا می آیند
این دانشجوی بورسیه در مورد دانشجویانی که به ایران باز نگشته اند و در نتیجه وثیقه آنها فروخته شده است: "من کسی را می شناسم که خیلی تحت فشار قرار گرفته بود. بویژه که وضع مالی خوبی هم این جا ندارد و خانه مال پدر و مادرش بوده و برای دادن این پول و آزاد کردن وثیقه حسابی به دردسر افتاده است. ولی نه حاضر به برگشت است و نه می تواند بدهیش را بدهد. حالا ظاهرا با دوندگی های خانواده اش قرار شده دادگاه پول را در اقساط بلند مدت از آنها بگیرد."
او ادامه می دهد: " اصلا خیلی ها از همان لحظه ای که برای گرفتن بورس اقدام می کنند، خیال رفتن و ماندن دارند. منتهی به بهترین و آسان ترین شیوه ممکن. چون وقتی بورس دولتی می گیری بهترین دانشگاهها به راحتی به شما پذیرش می دهند، بدون آن که بخواهید همان موقع پولی از جیب خرج کنید."
او اضافه می کند که: "فقط عده خاصی هستند که بعد از اتمام دوران تحصیلشان به ایران بر می گردند . کسانی که به نوعی مشاغل و وابستگی های دولتی دارند و برای گذرانده دوره ای به این جا می آیند."
اعزام بی بازگشت دانشجویان بورسیه معلول عواملی است که ریشه های آن را باید در اوضاع اقتصادی، علمی ،فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ایران جستجو کرد.