اظهارات بلر علیه ایران؛ تنش روزافزون در روابط ایران و اروپا

آقای بلر که در کنفرانس خبری ماهیانه خود در لندن سخن می گفت، اذعان کرد که در لبنان، فلسطین و عراق مشکلات بزرگی وجود دارد، اما وی این مشکلات را به وضعیت ایران نسبت داد.

نخست وزیر بریتانیا با انتقاد شدید از برگزاری همایش هولوکاست در تهران تاکید کرد که در منطقه خاورمیانه حس روشنی در باره تهدید استراتژیک ایران و اینکه چگونه باید با این تهدید روبرو شد، وجود دارد.

موضع گیری شدید آقای بلر علیه ایران که پس از دیدارش از واشنگتن ابراز شده است، از آن رو اهمیت دارد که وی چند هفته پیش خواستار دخالت دادن ایران و سوریه برای حل بحران عراق شده بود، درخواستی که بعدا توسط گروه مطالعاتی عراق به رهبری بیکر – هامیلتون نیز تکرار شد.

اینک اما آقای بلر نه فقط از تصمیم به همکاری با ایران و سوریه در حل مشکلات خاورمیانه از جمله عراق صحبت نمی کند، بلکه دولت ایران را عامل تشدید بحران در لبنان، فلسطین و عراق معرفی می کند.

به نظر می رسد که نخست وزیر بریتانیا امید خود را به همکاری جمهوری اسلامی با جهان غرب برای مهار چالش های فراروی خاورمیانه از دست داده است و میل دارد در مسیر تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی و کمک به انزوای آن حرکت کند.

ظاهرا این مسیری است که اتحادیه اروپا نیز خود را برای ورود به آن آماده می کند و اگر چنین باشد، شاید برگزاری همایش هولوکاست در تهران نیز در افزایش تنش بین ایران و اروپا سهم بسزایی ایفا بکند.

این همایش که قرار بود در پی انکار یا اثبات هولوکاست نباشد و فقط جنبه تاریخی و پژوهشی داشته باشد، عملا به صورت تریبونی برای منکران هولوکاست در آمد و حتی خالد کساب محمد، وکیل عرب ساکن اسراییل، نیز نتوانست برای حضور در همایش ویزای ایران را به دست آورد. آقای محمد قرار بود رهبران ایران را به تایید وقوع هولوکاست فرا بخواند.

افزایش تنش با اروپا؛ فشار موازی بر ایران

به هر حال در حرکتی که علامت افزایش تنش بین ایران و اتحادیه اروپا تلقی می شود، کشورهای اروپایی در روزهای اخیر فعالیت خود را برای متقاعد کردن اعضای شورای امنیت سازمان ملل برای دادن رای مثبت به پیش نویس قطعنامه پیشنهادی آنها مبنی بر اعمال یک سلسله تحریم های فنی، تجاری و دیپلماتیک علیه ایران تشدید کرده اند، فعالیتی که ممکن است تا آخر سال جاری میلادی به فرجام برسد.

تصویب قطعنامه پیشنهادی اروپا علیه ایران در شورای امنیت، می تواند با یک سری فشارهای سیاسی و اقتصادی دیگر همراه شود که از اکنون می توان طلیعه برخی از آنها را مشاهده کرد.

رای دادگاه عالی اتحادیه اروپا برای رفع توقیف دارایی های سازمان مجاهدین خلق ایران را می توان نشانه ای از افزایش فشارهای موازی بر جمهوری اسلامی دانست.

سازمان مجاهدین خلق از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا به عنوان سازمانی تروریستی شناخته شده است و از همین رو از سال ۲۰۰۲ میلادی محدودیت های شدیدی نسبت به فعالیت اعضای آن در آمریکا و اروپا اعمال می شود.

رای دادگاه عالی اروپا در باره رفع توقیف دارایی های سازمان مجاهدین که مریم رجوی آن را «پیروزی بزرگ» سازمان متبوع خود دانسته است، ممکن است راه را بر فعالیت اعضای سازمان مجاهدین خلق در برخی از کشورهای اروپایی هموار کند.

چنین تحولی بدون شک خشم مسئولان جمهوری اسلامی را برمی انگیزد، زیرا آنان، نوع رابطه کشورها با سازمان مجاهدین را معیاری برای سنجش دوستی و دشمنی کشور مذکور با ایران می دانند.

مجاهدین و هولوکاست؛ اهرم سیاسی؟

در واقع، فراز و فرودهای روابط ایران و اتحادیه اروپا در طول سه دهه گذشته کمابیش در نوع برخورد اروپا با سازمان مجاهدین خلق انعکاس داشته و این مساله ناخواسته صورتی نمادین در روابط دو طرف پیدا کرده است.

هر چند که در اروپا و آمریکا سازمان مجاهدین خلق به دلیل عملکرد گذشته خود به عنوان گروهی تروریستی و دارای یک ایدئولوژی خشن و استالینیستی شناخته می شود، اما به نظر می رسد برخی از کشورهای غربی استفاده از «مهره» مجاهدین خلق را به عنوان «آخرین» یا «بدترین» گزینه در رویارویی با جمهوری اسلامی از نظر دور نداشته اند.

برخی محافل آمریکایی طرفدار برخورد شدید با ایران، بارها از تصمیم وزارت خارجه کشورشان برای گنجاندن نام سازمان مجاهدین خلق در فهرست گروههای تروریستی انتقاد کرده اند و این گروه را «تنها نیروی واقعی روی صحنه» برای مقابله با جمهوری اسلامی دانسته اند.

این در حالی است که در طول ماههای گذشته پاره ای گزارش های مطبوعاتی در باره ارتباط پنهان آمریکا و اسراییل با سازمان مجاهدین خلق به قصد تقویت و سازماندهی آنان انتشار یافته، گزارش هایی که البته تعیین صحت و سقم آنها امکان پذیر نیست.

به هر حال چنین به نظر می رسد که اگر دولت ایران و جهان غرب بخواهند در مصاف با یکدیگر بدون محدودیت از تمام کارت های خود استفاده کنند، انکار هولوکاست و سازمان مجاهدین نیز می توانند کارتی در دست هر یک از طرفین باشند