«جیش‌العدل» می‌گوید از این پس بخشی از ائتلاف مخالفان حکومت ایران است

جیش‌العدل مدت‌ها است که به‌دنبال استقلال بلوچ‌ها از ایران است، اما به نظر می‌رسد برای جلب حمایت بیشتر، موضع خود را تغییر داده استرادیو فردا:گروه شبه‌نظامی سنی «جیش‌العدل» اعلام کرده است که با چند گروه کوچک‌تر بلوچ متحد شده و ائتلاف جدیدی را برای هدف قرار دادن حکومت مذهبی ایران تشکیل داده است.

در بیانیه‌ای ویدئویی که ۱۹ آذرماه در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، سخنگویی ناشناس گفت که این گروه جدید «جبهه مقاومت مردمی» نام دارد و هدف از تشکیل آن را «افزایش توان مبارزه» با «استبداد جمهوری اسلامی» توصیف کرد.

«جیش‌العدل» که از سوی ایران و آمریکا به عنوان گروهی «تروریستی» شناخته می‌شود، مدعی است برای حقوق اقلیت بلوچ با جمهوری اسلامی مبارزه می‌کند.

نکته قابل‌توجه این است که در این بیانیه اشاره‌ای صریح به استقلال بلوچستان نشده و سخنگو به جای آن بر وحدت گسترده‌تر ایرانیان علیه حکومت تأکید کرده است.

به نظر می‌رسد جیش‌العدل از هدف اولیه جدایی‌طلبانه خود فاصله گرفته و در تلاش برای معرفی خود به‌عنوان بخشی از جنبش مخالفان سراسری جمهوری اسلامی است، که می‌تواند تغییری مهم در اهداف اعلام‌شده این گروه ارزیابی شود.

عبدالستار دوشوکی، مدیر مرکز مطالعات بلوچستان در لندن، نیز در گفت‌وگو با رادیو فردا مشاهده‌ای مشابه را مطرح کرده و گفته است پرچم گروه جدید هیچ نمادی از جنبش‌های جدایی‌طلب بلوچ ندارد.

او گفت: «این ممکن است نشان دهد که جیش‌العدل تا حدی از مواضع سنتی خود فاصله گرفته است.»

آقای دوشوکی یادآور شد که از زمان روی کار آمدن جمهوری اسلامی در سال ۱۳۵۷، گروه‌های مسلح بلوچ با انگیزه‌های مذهبی یا قومی علیه حاکمان شیعه ایران فعالیت کرده‌اند و افزود تنها گذر زمان نشان خواهد داد که این تغییر جهت تا چه اندازه واقعی است.

او اضافه کرد که جیش‌العدل همچنان بزرگ‌ترین و شناخته‌شده‌ترین عضو این ائتلاف است، در حالی که دیگر گروه‌های عضو در سال‌های اخیر عمدتاً غیرفعال بوده‌اند.

تاکنون هیچ واکنش رسمی از سوی تهران نسبت به تشکیل این ائتلاف جدید ابراز نشده است.

خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بیانیه اخیر جیش‌العدل را کم‌اهمیت جلوه داده و مدعی شده است که این گروه صرفاً «پوست‌اندازی» کرده تا حامیان مالی احتمالی را جذب کند.

حکومت ایران مدت‌ها است که ایالات متحده، اسرائیل و عربستان سعودی را به تسلیح جیش‌العدل متهم می‌کند، هرچند تاکنون مدرکی علنی در این زمینه ارائه نداده است.

سال گذشته، تحلیلگران در گفت‌وگو با رادیو فردا گفته بودند که منابع مالی اصلی این گروه از ثروتمندان بلوچ ساکن کشورهای حوزه خلیج فارس و همچنین قاچاق مواد مخدر تأمین می‌شود، نه از دولت‌های خارجی. آن‌ها همچنین اشاره کردند که تسلیحات این گروه عمدتاً از افغانستان پس از سال ۲۰۲۱ و از بازار سیاه تهیه می‌شود.

ناظران همچنین گفته‌اند جیش‌العدل اخیراً شروع به جمع‌آوری کمک‌های مالی از طریق رمزارز کرده است.

جیش‌العدل که نام آن به عربی به معنای «لشکر عدالت» است، در سال ۲۰۱۲ به عنوان جانشین گروه شبه‌نظامی بلوچ «جندالله» پدیدار شد.

جندالله که از حدود سال ۲۰۰۳ شکل گرفت، چندین بمب‌گذاری و حمله مسلحانه پراکنده علیه نیروهای امنیتی ایران انجام داد تا آن‌که در پی سرکوب شدید دولتی و دستگیری و اعدام رهبرش عبدالمالک ریگی در خرداد ۱۳۸۹، عملاً از هم پاشید.

تهران جیش‌العدل را متهم می‌کند که از خاک پاکستان فعالیت می‌کند و بارها از اسلام‌آباد به دلیل ناتوانی در مقابله با این گروه انتقاد کرده است. پاکستان این اتهام را رد کرده و می‌گوید این سازمان حضور سازمان‌یافته‌ای در خاک آن کشور ندارد.

جیش‌العدل از سوی ایران و ایالات متحده به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته می‌شود. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به رادیو فردا گفت: «جیش‌العدل تحت هر نامی همچنان در فهرست سازمان‌های تروریستی خارجی و تروریست‌های جهانی ویژه باقی می‌ماند.»

رادیو فردا از وزارت خارجه آمریکا خواسته است روشن کند آیا این طبقه‌بندی شامل ائتلاف تازه‌تشکیل «جبهه مقاومت مردمی» نیز می‌شود یا نه.

در همان روزی که تشکیل این ائتلاف اعلام شد، این گروه مسئولیت حمله‌ای مرگبار به گشت مرزی سپاه پاسداران در استان سیستان‌وبلوچستان را بر عهده گرفت؛ حمله‌ای که در آن سه عضو نیروی زمینی سپاه کشته شدند.