حمایت بهت‌آور جمهوری اسلامی از پوتین؛ مخالفت با قطعنامه بازگرداندن کودکان اوکراینی

ایران وایر: فرامرز داور

مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه ای با اکثریتی قاطع از روسیه خواست که همه کودکان اوکراینی را که از آغاز جنگ و تجاوز نظامی به آن کشور به‌صورت اجباری به روسیه منتقل یا  از اوکراین اخراج کرده، فورا و بدون هیچ شرطی بازگرداند.

 در رایی بهت‌آور، جمهوری اسلامی ایران به این قطعنامه رای منفی داد و همراه با روسیه در کنار شماری از بدنام ترین دولت ها همچون بلاروس، کوبا، سودان، کره شمالی، اریتره، با بازگرداندن کودکان اوکراینی به کشورشان مخالفت کرد.

اساسا دلیل صدور قرار بازداشت «ولادیمیر پوتین» رهبر روسیه و «ماریا لووا بلوا» مشاور امور حقوق کودک ریاست جمهوری روسیه از سوی دادستانی دادگاه بین المللی کیفری در لاهه هلند،  انتقال اجباری کودکان از اوکراین در جریان تجاوز نظامی است. مطابق ماده هشتم اساسنامه رم که سند تشکیل دادگاه بین‌المللی کیفری لاهه است، انتقال غیرقانونی جمعیت جنایت جنگی است که یکی از چهار جنایت عمده بین‌المللی است.

جمهوری اسلامی ایران در با رای منفی به پیش نویس قطعنامه عملا از عملکرد روسیه در اوکراین و جابه‌جایی کودکان و انتقال اجباری‌شان حمایت کرده و عملا در کنار رهبر روسیه ایستاده که مظنون جدی جنایت جنگی است.

پیش‌نویس قطعنامه در نشست فوق‌العاده اضطراری با ۹۱ رأی موافق، ۱۲ رأی مخالف و ۵۷ رأی ممتنع تصویب شد و از حد نصاب دوسوم اعضای حاضر و رأی‌دهنده فراتر رفت و عملا خواسته روسیه و حمایت سیاسی جمهوری اسلامی ایران از آن بی‌اثر شد اما یک لکه دیگری در تاریخ معاصر روابط سیاسی ایران با روسیه است و البته رویه حقوقی جمهوری اسلامی ایران در قبال جرایم بزرگ بین‌المللی همچون جنایت علیه بشریت را نشان می دهد که رد حمایت از آن مشهود است.

روسیه این قطعنامه را دارای انگیزه سیاسی دانست و آن را رد کرد. «ماریا زابولوتسکایا» معاون نماینده دایم روسیه در سازمان ملل متحد گفت این نشست برخلاف تلاش‌های صلح است و قطعنامه را «دروغی به‌ویژه ریاکارانه» توصیف کرد.

او مدعی شد مسکو همچنان آماده همکاری در مسایل مربوط به کودکان است و از همه کشورها خواست با این متن مخالفت کنند و گفت «هر رأی به این قطعنامه، حمایت از دروغ، جنگ و تقابل است.» انتظار روسیه از دولت‌های استبدادی همچون ایران این است که در زمان رای گیری درباره چنین قطعنامه هایی همسو با مسکو رای دهد تا روسیه در شورای امنیت و شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی از سیاست های تهران حمایت کند.

این قطعنامه نگرانی عمیق خود را نسبت به سرنوشت کودکانی ابزار می کند که از در یک دهه اخیر از خانواده های خود جدا شدند؛ یعنی از زمانی که روسیه شبه جزیره کریمه را ضمیمه خاک خود کرد و در پی آن گروه‌هایی از کودکان به داخل سرزمین‌های اشغال شده اوکراین منتقل شده‌اند و برخی هم به روسیه برده شده‌اند.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه‌ای با اکثریتی قاطع از روسیه خواست که همه کودکان اوکراینی را که از آغاز جنگ و تجاوز نظامی به آن کشور به‌صورت اجباری به روسیه منتقل یا از اوکراین اخراج کرده، فورا بازگردانددر متن قطعنامه تأکید شده است که این اقدامات نقض کنوانسیون‌های ژنو به‌شمار می‌رود که انتقال یا اخراج اجباری «اشخاص تحت حمایت» از سرزمین‌های اشغالی را ممنوع می‌کند.

این قطعنامه «از فدراسیون روسیه می‌خواهد بازگشت فوری، ایمن و بدون قید و شرط همه کودکان اوکراینی که به‌زور منتقل یا اخراج شده‌اند را تضمین کند» و از مسکو می‌خواهد هرگونه اقدام بیشتر در زمینه اخراج، جداسازی از خانواده‌ها، تغییر تابعیت، فرزندخواندگی یا واگذاری به خانواده‌های سرپرست و نیز تلقین ایدیولوژیک را متوقف کند.

همچنین از دبیرکل سازمان ملل  متحد خواسته شده است از ظرفیت‌های دیپلماتیک خود، از جمله از طریق نماینده ویژه در امور کودکان و درگیری‌های مسلحانه، برای هماهنگی اقدامات سازمان ملل متحد، تعامل با روسیه برای ردیابی کودکان منتقل‌شده و تضمین دسترسی نهادهای بین‌المللی ناظر و امدادرسان استفاده کند.

قطعنامه همچنین از ابتکارهای بین‌المللی برای بازگشت سریع کودکان اوکراینی و توانبخشی و ادغام مجدد آنان، از جمله دسترسی به خدمات درمانی، حمایت‌های روانی‌اجتماعی و آموزش، حمایت کرده است.

«آنالنا بایربوک» رییس مجمع عمومی، در آغاز نشست، شرایط دردناکی را که کودکان اوکراینی ربوده‌شده با آن روبه‌رو شده‌اند توصیف کرد و گفت: «تصور کنید یک نوجوان ۱۶ ساله هستید که مشغول زندگی روزمره‌اید  ناگهان سربازانی با مسلسل و صورت‌های پوشیده با نقاب وارد خانه‌تان می‌شوند. شما را با زور سوار خودرو می‌کنند و به سمتی نامعلوم می‌برند و ماه‌ها در کابوسی گرفتار می‌شوید، با نامی متفاوت.»

او تأکید کرد که حقوق بین‌الملل در این زمینه کاملا روشن است و گفت «آنچه شاهد آن هستیم نه‌فقط تراژدی چند کودک، بلکه نقض حقوق بین‌الملل است» و به ماده ۴۹ کنوانسیون چهارم ژنو اشاره کرد. ماده ۴۹ کنوانسیون ژنو به ممنوعیت انتقال اجباری دسته‌جمعی یا انفرادی اشاره دارد.
جمهوری اسلامی حتی توضیحی هم درباره این رای بهت آور خود نداده اما تردیدی نیست که هزینه سیاسی و حقوقی و احتمالا قضایی آن را خواهد پرداخت «ماریانا بتسا» معاون وزیر خارجه اوکراین، هنگام ارایه پیش‌نویس قطعنامه گفت «این موضوع درباره سیاست نیست… بلکه درباره انسانیت است. در جریان تجاوز نظامی روسیه، کودکان کشته، زخمی، مورد تجاوز قرار گرفته، از خانواده‌هایشان جدا و اخراج شده‌اند. غیرقابل تصور است که کسی کودکان را به‌عنوان غنیمت جنگی ببیند» و تصریح کرد که دست‌کم ۲۰ هزار کودک اوکراینی به روسیه منتقل شده‌اند. «حتی یک کودک هم نباید از خانواده‌اش جدا شود.»

جمهوری اسلامی ایران حالا با آرای مختلفی در مجمع عمومی در جریان تجاوز نظامی روسیه به اوکراین، نه تنها کنار متجاوز یعنی پوتین ایستاده که متهم به جنایت جنگی است بلکه با رای منفی به قطعنامه ای که «درباره انسانیت» است، به مساله انسانی ربایش کودکان و جداکردن آنها از خانواده هم پشت کرد.

با توجه به حمایت قوی سیاسی جمهوری اسلامی از تجاوز روسیه که در گفتار «علی خامنه ای» بارها به آن تاکید شده و حمایت نظامی با واگذاری  پهپادهای انتحاری به پوتین، جمهوری اسلامی خود را شریک تجاوز نظامی آشکار روسیه به اوکراین کرده و در حال دادن هزینه آن از جیب مردم ایران است.

 نمونه آن تحریم های متنوع از جمله تحریم هواپیمایی ایران ایر و تحریم کشتیرانی ایران است که کوچکترین اثر بالا رفتن هزینه کالاهای وارداتی به دلیل افزایش هزینه های حمل و نقل هوایی و دریایی برای ایران است اما دیر یا زود، موعد پرداخت هزینه‌های حقوقی و قضایی آن خواهد رسید.
حمایت بهت‌آور جمهوری اسلامی از پوتین؛ مخالفت با قطعنامه بازگرداندن کودکان اوکراینی
رای منفی ایران به قطعنامه (ستون پنجم از سمت راست) در کنار یازده دولت بدنام دیگر مخالفت با بازگرداندن کودکان اوکراینی جدا شده از خانواده هایشان بود.