فیفا ۳۵۵ میلیون دلار پاداش میدهد؛ دلالان ایرانی دست به کار شدند
رأی دهید
فدراسیون جهانی فوتبال به صورت رسمی، از «رقم کلی» پاداش بازیکنان و باشگاهها در جام جهانی ۲۰۲۶ قاره آمریکا رونمایی کرد. فیفا میزان جدید پاداش برای باشگاههایی که بازیکنان آنها در جام جهانی آینده حضور خواهند داشت را ۳۵۵میلیون دلار اعلام کرده است.
برخی رسانهها در ایران، بهاشتباه این رشد کلی مبلغ پاداشها برای بازیکنان را نشانهای از درآمد بیشتر باشگاههای فوتبال دانسته و مدعی شدهاند که برخی باشگاههای ایرانی که تعداد بازیکنان بیشتری در تیم فوتبال ایران دارند، نسبت به دوره گذشته رقابتهای جام جهانی، سود بالاتری خواهند برد.
فیفا پیش از این مبلغ کلی ۲۰۹ میلیون دلار را برای تمامی تیمهای حاضر در جام جهانی قطر در نظر گرفته بود.
چرا پاداش فیفا با وجود افزایش ظاهری، در تناسب با دورههای گذشته کاهشیافته و چگونه همین پاداش چشمگیر میتواند برای برخی از بازیکنان تیم فوتبال که به دنبال تیمی جدید در فوتبال اروپا هستند، یک برگ برنده باشد؟
آیا پاداش فیفا، بعضی لژیونرها را صاحب تیم خواهد کرد؟
تصور کنید که شما مدیرعامل یک باشگاه متوسط در یک لیگ سطح دو یا سه فوتبال اروپا هستید. مدیران برنامه بازیکنان فوتبال با شما در مورد چند بازیکن آسیایی صحبت میکنند. به چه معیارهایی توجه میکنید؟ قاعدتا مواردی همچون «نظر مربی از نظر فنی»، «سن بازیکن برای حق ترانسفر در سالهای آینده»، «اقبال هواداران در خرید پیراهن او» و البته «بازاریابی احتمالی در کشور آن بازیکن.»
برخلاف بازیکنان کرهای و ژاپنی که در سه دهه اخیر به فوتبال اروپا واردشدهاند، فوتبالیستهای ایرانی هرگز برای باشگاههایشان درآمدزایی نکردند. باشگاههای آلمانی، بریتانیایی و ایتالیایی، هم از کنار فروش پیراهن بازیکنان ژاپن و کره جنوبی در کشورهایشان به سود مالی رسیدند و هم از قبل کارخانهها و ابر شرکتهای این دو کشور که بهعنوان اسپانسر سراغ این باشگاهها آمدهاند، درآمد مالی هنگفتی داشتند.
پس شما بهعنوان یک مدیرعامل اروپایی، در مورد بازیکنان فوتبال ایران باید فقط به مساله فنی و سن بازیکن دقت کنید. مگر آنکه یک بسته پیشنهادی ویژهتر به شما ارائه کنند؛ «پاداش ویژه فیفا برای بازیکنی که سرمربی تیم فوتبال نام او را قطعا در فهرست جام جهانی قرار خواهد داد.»
مثال ساده میتواند «علیرضا جهانبخش» باشد. بازیکنی که سال ۲۰۲۴ با قراردادی ۸ ماهه به ارزش ۳۰۰ هزار دلار به «هیرنفین» پیوست و پس از اتمام قراردادش بازیکن آزاد شد. هیچ باشگاهی در اروپا فعلا قصد جذب او را ندارد. ولی شاید پاداش فیفا، بخش عمدهای از قرارداد او با باشگاه بعدی را پوشش دهد؛ یک توجیه اقتصادی برای عقد قرارداد.
از رقم جدید پاداش فیفا چه میدانیم؟
فیفا در ظاهر رقم پاداش بازیکنان حاضر در جام جهانی را از ۲۰۹ میلیون دلار به ۳۵۵ میلیون دلار افزایش داده است؛ اما در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، مبلغ ۲۰۹ میلیون دلار میان ۳۲ تیم تقسیم میشد و در جام جهانی ۲۰۲۶ قاره آمریکا، این عدد میان ۴۸ تیم تقسیم خواهد شد.
از سویی دیگر، تعداد روزهای برگزاری رقابتهای جام جهانی نیز افزایشیافته است. جام جهانی قطر در ۲۹ روز برگزار شد و قرار است آمریکا ۳۹ روز میزبان این رقابتها باشد.
تعداد تیمهای حاضر و همین طور تعداد روزهای برگزاری رقابتها، به صورت مستقیم در میزان پرداخت باشگاهها نقش و سهم دارد. فیفا در دوره گذشته، به ازای هر روز حضور بازیکنان در جام جهانی، مبلغ «۱۰ هزار و ۹۵۰» دلار برای هر یک از ۸۳۲ بازیکن حاضر در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر، بدون در نظر گرفتن اینکه در طول این مسابقات چند دقیقه بازی کردهاند و صرفا براساس تعداد روزهایی که تیمهای ملی کشورشان در مسابقات حضور داشتند، «به باشگاههای ملیپوشها» پرداخت کرد.
فدراسیون جهانی فوتبال، به میزان افزایش تیمها و به حد بالا رفتن تعداد روزهای مسابقات، پاداش خود را افزایش نداده است.
مبلغ ۳۵۵ میلیون دلار فیفا که برای کل تیمها و بازیکنان در نظر گرفتهشده، این بار باید میان ۱۲۴۸ بازیکن تقسیم شود؛ یعنی ۴۸ تیم که هر یک ۲۶ بازیکن دارند؛ یعنی ۴۱۶ بازیکن بیشتر از جام جهانی ۲۰۲۲ قطر.
همچنین روزهای برگزاری بازیها نیز از ۲۹ روز به ۳۹ روز افزایشیافته است. اگر فیفا بخواهد براساس معیار دورههای گذشته، یعنی تعداد حضور بازیکنان در مسابقات، سهم تیمهای باشگاهی از مبلغ ۳۵۵ میلیون دلار را تعیین کند، عدد هر روز حضور بازیکنان در تورنمنت به حدود ۷۷۰۰ دلار آمریکا میرسد. این عدد در جام جهانی ۲۰۲۲ روزانه ۱۰۹۵۰ دلار بود.
فیفا بودجه را افزایش داده، اما به نظر میرسد که سهم باشگاهها کاهش چشمگیری خواهد داشت.
پاداش فیفا چه تاثیری در فوتبال باشگاهی ایران خواهد داشت؟
این فقط یک پیشفرض بر پایه تقسیمبندی پاداش فیفا برای باشگاههای فوتبال، بر اساس ادوار گذشته است.
حالا اگر تصور کنیم که طبق گفتههای «عباس عراقچی» وزیر خارجه جمهوری اسلامی که مدعی شده بود تیم فوتبال ایران قطعا در رقابتهای جام جهانی در گروه A با مکزیک همگروه خواهد شد، در همین گروه قرار بگیرد، از مرحله گروهی هم صعود کند و یک بازی در مرحله پلیآف انجام دهد، پاداش فیفا برای هر بازیکن تیم ۲۶ نفره ایران تا پایان مرحله پلیآف، حدود ۱۶۵ هزار دلار آمریکا خواهد بود.
همین عدد میتواند برای باشگاههای فوتبال ایران و حتی دلالان و واسطهها نیز وسوسهبرانگیز باشد.
در آخرین فهرست اعلامشده از سوی «امیر قلعهنویی» سرمربی تیم فوتبال، ۲۷ بازیکن به اردوی آمادهسازی برای رقابتهای «کافا» دعوت شدند. از پرسپولیس ۴ بازیکن، استقلال ۵ بازیکن، تراکتور ۳ بازیکن و از سپاهان ۵ بازیکن در این فهرست حضور داشتند.
همین اعداد را میتوان در ۱۶۵ هزار دلار ضرب کرد؛ یعنی اگر پرسپولیس در جام جهانی ۲۰۲۶ همین ۴ سهمیه در تیم فوتبال داشته باشد به درآمد ۶۶۰ هزار دلاری خواهد رسید. رقمی حدود ۷۰۰ میلیارد تومان. همینطور استقلال در صورت حفظ ۵ بازیکن خود در جام جهانی نیز به درآمد ۸۲۵ هزار دلاری و معادل حدود ۸۷ میلیارد تومان کنونی میرسد.
این اعداد احتمالا در چانهزنی مدیران برنامه و دلالان نیز تاثیرگذار خواهد بود. فشار آوردن برای عقد قرارداد یا بالا بردن رقم قرارداد بازیکنانی که شانس بیشتری برای حضور در جام جهانی دارند و حتی مذاکره با فدراسیون فوتبال یا مربیان تیم فوتبال برای دعوت شدن و قطعی بودن حضور بازیکنان در جام جهانی، برای رسیدن به پاداش روزانه ۷۷۰۰ دلاری فیفا.
