چاقوی الهام علی‌اف روی گردن علی خامنه‌ای و تمامیت ارضی ایران

مجتبا پورمحسن در گزارش روزش، به افزایش تنش بین جمهوری اسلامی و جمهوری آذربایجان در ایجاد کریدور زنگزور همزمان با افشای همکاری اسرائیل و باکو در حملات به ایران می‌پردازد. رضا طالبی، روزنامه‌نگار‌، هم دلیل اتحاد رقبای منطقه‌ای در این مورد را بررسی می‌کند.

جمهوری اسلامی به ببر کاغذی تبدیل شده است

ایندیپندنت فارسی: برگرفته از اورشلیم پست
بیش از سه دهه است که جمهوری اسلامی تصویری از یک قدرت منطقه‌ای ترسناک با شتابی مهارناپذیر ساخته است، اما در جریان جنگ ۱۲ روزه، این تصویر آسیبی جدی دید. 

برای کشورهایی که غرششان بسیار ترسناک‌تر از چنگ و دندانشان است اصطلاحی وجود دارد: ببر کاغذی. این عبارت به کشوری اشاره دارد که از دور تهدیدآمیز به‌نظر می‌رسد اما پای آزمون که برسد، زیر فشار فرو می‌پاشد.

جالب اینکه مائو تسه‌تونگ این اصطلاح را در دهه ۱۹۵۰ برای توصیف آمریکا به کار برد، اما امروز شاید کاربرد دقیق‌تری برای جمهوری اسلامی ایران داشته باشد. 

جمهوری اسلامی طی بیش از سه دهه با پنهان کردن تاسیسات هسته‌ای در اعماق کوه‌ها، نمایش موشک‌ها در خیابان‌های تهران، و لفاظی ستیزه‌جویانه انقلابی، چهره‌ای از یک قدرت منطقه‌ای مهارناپذیر برای خود ساخته بود. اما در جنگ ۱۲ روزه در ماه ژوئن، این تصویر ساختگی ضربه‌ای سنگین خورد.

از آن زمان، بحث‌ها بیشتر متمرکز بر یک پرسش فنی بوده است: برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی چقدر عقب افتاد؟ اما نکته اساسی‌تر نادیده گرفته شده است: این حملات یک توهم را برملا کرد. جمهوری اسلامی نه در قامت غولی مهیب، بلکه ببری کاغذی آشکار شد. 

و افشای این واقعیت ممکن است پیامدهایی عمیق، چه در منطقه و چه در داخل ایران، داشته باشد.

یکی از نتایج فوری، تغییر لحن دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، است که گفت برای ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای عجله‌ای ندارد، زیرا معتقد است تهران دیگر خطری ندارد.

این سخنان نه‌ تنها درباره توانمندی‌های جمهوری اسلامی، بلکه درباره «اهرم فشار» نیز گویا است. از نگاه ترامپ، وقتی طرف مقابل تهدید جدی باشد، باید سریع وارد مذاکره شد؛ اما تهدیدهای تهران اکنون توخالی جلوه می‌کند و موضعش در مذاکره‌‌ تضعیف شده است.

حملات آمریکا و اسرائیل در ماه گذشته فقط به مقام‌ها و تاسیسات هسته‌ای آسیب نزد، بلکه هاله‌ رمزآلودی را که جمهوری اسلامی سال‌ها دور خود کشیده بود، فرو ریخت. تاسیسات فردو فقط یک دارایی فیزیکی نبود، بلکه نمادی راهبردی بود که به تهران امکان وقت‌کشی و اعمال فشار در مذاکرات می‌داد. اکنون، آن برتری روانی از بین رفته و واقعیت در معرض دید قرار گرفته است.

در جریان جنگ ۱۲ روزه، توهم شکست‌ناپذیری جمهوری اسلامی فرو ریخت، و نه‌ فقط زیرساخت هسته‌ای‌، بلکه بازدارندگی متعارفش نیز آسیب دید و بازسازی‌اش زمان‌بر خواهد بود، البته اگر آمریکا و اسرائیل اجازه بدهند. 

این تغییر تصویر دیپلماسی را نیز متحول کرده است. بریتانیا، فرانسه و آلمان برای توافق هسته‌ای جدید تا پایان اوت ضرب‌الاجل تعیین کرده‌اند. اگر تهران این فرصت را از دست بدهد، با فعال‌سازی مکانیسم ماشه و بازگشت موج تحریم‌های شدید سازمان ملل روبه‌رو خواهد شد.

پس از این شکست نظامی، تهدید جمهوری اسلامی به خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیز تاثیر زیادی ندارد. در گذشته، چنین شرایطی باعث نگرانی کشورهای منطقه، افزایش قیمت نفت و آماده‌باش پایگاه‌های آمریکا در عراق می‌شد. اما اکنون بازارها آرام‌اند، آمریکا بی‌تفاوت و اسرائیل خونسرد است. این آرامش از اطمینانی می‌آید که در پی افشای ضعف دشمنی دیرینه به دست آمده است.

سال‌ها بود هشدار داده می‌شد که حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران ممکن است آغازگر جنگی منطقه‌ای شود یا فقط مسیر جمهوری اسلامی به سمت سلاح هسته‌ای را به تاخیر بیندازد. اما حملات ماه ژوئن نه جنگی به‌ راه انداخت و نه سپاه پاسداران را وارد عمل کرد، بلکه چهره واقعی جمهوری اسلامی را آشکار کرد: قدرتی شکننده که منابعش را برای برنامه هسته‌ای و راهبرد استفاده از نیروهای نیابتی به باد داده است.

برای اسرائیل، این حملات موفقیتی راهبردی بود. اگر سال ۲۰۲۳ با حمله ۷ اکتبر حماس، و سال ۲۰۲۴ با نابودی حزب‌الله به یاد آورده شود، ۲۰۲۵ احتمالا سالی خواهد بود که باد «فیل جمهوری اسلامی» خالی شد.

اکنون که سوریه نیز به‌‌دلیل حملات به دروزی‌ها دوباره در کانون توجه قرار گرفته است، جمهوری اسلامی که زمانی به‌ چشم بزرگ‌ترین کابوس منطقه‌ دیده می‌شد، بسیار کم‌خطرتر به نظر می‌رسد.

توهم شکست‌ناپذیری جمهوری اسلامی فرو ریخته و توانایی‌اش برای نمایش قدرت در داخل نیز خدشه‌دار شده است. رژیم مضطرب است، اقتصادش در حال فروپاشی و این تحقیر نظامی ممکن است شکاف‌های موجود میان حکومت و مردم را عمیق‌تر کند.

تغییر رژیم هنوز دور به نظر می‌رسد، اما لحظاتی از این دست اهمیت دارند. در حکومت‌های استبدادی کنترل‌شده «تصور» است که قدرت می‌آورد، و تصور قدرت جمهوری اسلامی ضربه جدی خورده است. پیامدهای داخلی این مسئله احتمالا در ماه‌های آینده نمایان خواهد شد.

با این‌ حال، نکته‌ای که نباید از آن غافل شد این است که رژیمی زخمی، اغلب خطرناک‌تر است. جمهوری اسلامی ممکن است همچنان از طریق نیروهای نیابتی یا سلول‌های خفته تروریستی در خارج از کشور حمله کند تا بازدارندگی‌اش را احیا کند. اما حتی در این حالت هم موازنه سود و زیان برایش تغییر کرده است و چنین اقدام‌هایی اکنون با خطر تلافی شدیدتر همراه خواهد بود.

اگر اسرائیل در گذشته از زدن سر اختاپوس پرهیز می‌کرد و فقط به بازوهایش حمله می‌کرد، اکنون دیگر این‌گونه نیست. 

سر اختاپوس آشکار شده و بسیار کم‌خطرتر از آن است که پیش‌تر تصور می‌شد. این به‌معنای بی‌خطری جمهوری اسلامی نیست؛ حتی یک ببر کاغذی هم وقتی به گوشه رانده شود، ممکن است به شکلی پیش‌بینی‌ناپذیر دست به حمله بزند.

اما توهم از بین رفته است. و وقتی تصویری که با‌دقت ساخته‌ شده است فرو می‌ریزد، کنار هم گذاشتن دوباره‌اش بسیار دشوار است. بحث درباره میزان تخریب برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد، اما موضوع انکارناپذیر تغییر شگرف در «تصور» داخلی و منطقه‌ای از قدرت جمهوری اسلامی است.

و در این منطقه از جهان، «تصور» اهمیت دارد… بسیار زیاد.
رأی دهید
دیدگاه خوانندگان
۳۰
گشتاسپ - عمان، عمان

سید علی مفعول و رژیم ج.ا بچه کش شده کیسه بکس،هر کی برسه ضربه ای بهش میزنه،این جانی ها فقط زورشون به مردم بی اسلحه و بی دفاع رسیده.وگرنه از ترس بی بی ،روزی ۷ بار تو شلوارشون زرد میکنن.الانم آذربا ییجان ،همون اران سابق،که جزیی از ایران پیش از قاجار بود،برای رژیم کثیف خط و نشون میکشه،دوتینن پشتشه
شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۴ - ۲۰:۱۳
۶۰
ضدبشر - گراتس، اتریش
اخوندها وقتی لشگر حسینیون تو اذربایجان راه انداخته بودند باید فکرشو میکردند . نتیجه دیپلماسی لات بازی و عربده کشی غیر از این نمیشود . سالها اخوندها و روسها اذربایجانی ها و ارمنی ها را به جون هم انداخته بودن و ازش سود میبردند . به احتمال زیاد بزودی صلح میکنند و امریکا هم اعلام کرده حاضر است گذرگاه زنگه زور را به مدت صد سال اجاره کند و مدیریت گذرگاه را به عهده بگیرد . ظاهرا پاشینیان مخالفتی ندارد وعلی یف ها گفته مهم گذرگاه است فرقی براش نمیکند چه کسی مدیریت ان را به عهده داشته باشد
شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۴ - ۲۰:۱۴
۶۵
zarduscht1 - فرانکفورت، آلمان
1:از ژاندارم منطقه تا سرباز صفرِ ایدئولوژی. قدرت اول منطقه؟! کارمان به جایی رسیده که برای امنیت مرزهای‌مان باید چشم به چند کشور چند میلیونی بدوزیم و با اضطراب حرکات علی‌اف و اردوغان را رصد کنیم. یادتان هست؟ در دهه ۵۰ شاه را «ژاندارم منطقه» می‌نامیدند؛ آن روزها این واژه برای برخی فحش بود، امروز همان‌ها آرزوی بازگشتش را می‌کشند. آن موقع ژاندارم بودن یعنی ثبات، اقتدار، و نفوذ منطقه‌ای. حالا؟ تبدیل شده‌ایم به کشوری که میان «نوکری آمریکا» و «نوکری روسیه» سرگردان است و وانمود می‌کند مستقل است.پایه‌های قدرت پهلوی بر سه ستون استوار بود: ۱. دولت متمرکز و کارآمد، تکنوکراسی و نهادهای مدرن، مشروعیت ناشی از توسعه اقتصادی و حمایت بین‌المللی، خصوصاً از سوی آمریکا. شاه، سکولار و ناسیونالیست، برای غرب شریکی قابل‌اعتماد بود. همین اعتماد، به او فرصت مانور در عرصه ژئوپلیتیک داد. ایران عضو سازمان پیمان مرکزی (CENTO)، متحد ضمنی ناتو، و همکار اطلاعاتی اسرائیل و آمریکا بود. در منطقه خلیج‌فارس، عمان، پاکستان و حتی در هند، قدرت‌های بزرگ روی ایران حساب می‌کردند. اما حالا چه داریم؟.
شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۴ - ۲۰:۲۴
۶۵
zarduscht1 - فرانکفورت، آلمان
2:اما حالا چه داریم؟ جمهوری اسلامی با وجود دستاوردهایی در جنگ‌های نیابتی و نمایش بازدارندگی، با بحران مزمن تحریم، انزوا، چنددستگی داخلی، و دشمن‌سازی دائمی روبه‌رو است. در برابر پروژه‌هایی مثل اتحاد پان‌ترکی علی‌اف- اردوغان، فقط سکوت و انفعال دیده می‌شود، و نه واکنشی درخور "قدرت اول منطقه". حالا زمان آن نرسیده که شجاعتِ اعتراف را پیدا کنیم؟ آنچه در ۵۷ رخ داد، نه انقلاب، بلکه شورشی بود علیه منافع ملی. ما قدرت ساختاری، اعتبار بین‌المللی، ثبات داخلی و فرصت تاریخی برای تبدیل‌شدن به ژاپن خاورمیانه را داشتیم. ولی همه را دودستی تقدیم کردیم به هیجان خیابانی، شعارهای بی‌پشتوانه، و رؤیای حکومت الهی.نتیجه؟. از ژاندارم منطقه شدیم پادوی محور مقاومت؛ از تکنوکرات‌ها رسیدیم به مدیران جهادی با مدرک جعلی؛ و از توسعه اقتصادی رسیدیم به صف مرغ و پناه بردن به دلار دشمن. فحاشی به علی‌اف و اردوغان، نه تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه نوعی فرافکنی و نادیده‌گرفتن ریشه‌های واقعی ضعف ماست. واقعیت این است که آن‌ها در چارچوب منافع ملی کشور خود عمل می‌کنند؛
شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۴ - ۲۰:۲۵
۶۵
zarduscht1 - فرانکفورت، آلمان
3: واقعیت این است که آن‌ها در چارچوب منافع ملی کشور خود عمل می‌کنند؛ مسأله اصلی، نه «خیانت» آن‌ها، بلکه بی‌تدبیری، انفعال، و ناتوانی خود ما در دفاع از منافع‌مان است. چیزی که امروز ایران بابت آن هزینه می‌دهد، نه سیاست‌ورزی هوشمندانه دیگران، بلکه پیامد تصمیمات اشتباه، نگاه ایدئولوژیک به سیاست خارجی، و فقدان یک استراتژی واقع‌گرایانه در حوزه منطقه‌ای است.آیا وقت آن نرسیده که بپذیریم: شورش ۵۷، بزرگ‌ترین خیانت به ایران مدرن بود؟
شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۴ - ۲۰:۲۶
۵۴
rood120 - منچستر، انگلستان
zarduscht1 - فرانکفورت، آلمان. وقتی روشن‌فکر ها مثل تو باشند فقط باید خندید به احمق ها . آذربایجان چه‌... هست اگر ایران بخواهد در چند ساعت این شهر تسخیر خواهد شد . سرزمین های اشغالی با کمک های ناتو ، انریکا و اروپا زیر موشک های ایران داشت نابود می شد که ترامپ دستور داد قنبل قهرمانانه را انجام بده به نتانیاهو دیگه دهاتی مثل آذربایجان دیگه عددی نیست. وقتی همه جلوی اقتدار ایران سرافراز کم آوردند فقط یک مشت وطن فروش خائن و بی مصرف اینجا می توانند دل خوش کنند با چرت و پرت نوشتم ولی واقعیت چیز دیگری هست که کل دنیا به اقتدار ایران سرافراز زانو زدند . با خفت و خاری خواهید مرد 😂😂😂😂😂
شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۴ - ۲۰:۵۱
۴۳
universe123 - لندن، انگلستان
آذربایجان هم مثل اسراییل برنده خواهد شد. اسراییل یه اطلاعات و کل ساختارایران نفوذ کرده است و آخوند هرگز پیروز نخواهد شد بلکه ایران و مردم نابود خواهند شد مگر اینکه این مردم ترسو و تنبل تکانی بخورند
شنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۴ - ۲۲:۲۰
۴۵
antifascism - تهران، ایران
خودت مال کدوم دهاتی با این افکارت
شنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۴ - ۱۱:۵۴
نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.
  • اجبار شرم‌آور شوهر سوری: بوسیدن پای مادر شوهر متکبر، جنجالی تازه در شبکه‌های اجتماعی! + ویدئو
  • شما حتی یک اسم مسلمانی روی این همه دختربچه نمی‌بینید! آنچه برباد رفته، «اسلام» است
  • اعتراف جنجالی کمال تبریزی: من در اشغال سفارت آمریکا حضور داشتم! + ویدئو
  • تشویق یکصدای رسول خادم توسط تماشاچیان بعد از اعلام نام علیرضا دبیر!
  • راز «زشت‌ترین حیوان جهان»؛ چه توضیحی پشت پرده دماغ میمون بینی‌دراز پنهان است؟
  • حضور معنادار مسیح علینژاد در کنار حامیان رهبر اپوزیسیون ونزوئلا + ویدیو
  • مهران غفوریان: فحاشی به دختر خردسالم دور از انسانیت است. با دختر ۷ ساله من چه کار دارید؟
  • تصویری کمتر دیده شده: بوسه محمد مصدق بر دستان ثریا اسفندیاری
  • «کوچر بیرکار»، پناهنده کُرد ایرانی که استاد ریاضی دانشگاه کمبریج شد، دومین ایرانی برنده مدال «فیلدز» پس از مریم میرزاخانی
  • جایزه فحاشی؟ کادوی آیفون ۱۷ پرومکس برای مداحی که اردستانی را حرام زاده نامید! + ویدئو
  • +194شیرین سعیدی، استاد دانشگاه آرکانزاس، به دلیل «تمجید از خامنه‌ای و مواضع ضداسرائیلی» اخراج شد
  • +143شاهزاده رضا پهلوی: هم‌صدایی و همبستگی‌ را حفظ کنید و خواستار آزادی همه بازداشت‌شدگان باشید
  • +136مهری طالبی دارستانی، از مدافعان حجاب اجباری، پس از بازجویی توسط نیروهای امنیتی سکته کرد!
  • +132حمایت مردم از شاهزاده رضا پهلوی در مراسم خسرو علی‌کردی؛ بازداشت نرگس محمدی و چند فعال دیگر
  • +123نماینده ویژه آمریکا: فقط پادشاهی در خاورمیانه کار می کند
  • +123اتریش حجاب را برای دختران زیر ۱۴ سال در مدارس ممنوع کرد
  • +108چرا یک نفر این آقای ابوالفضل اقبالی را از برق نمی‌کشد؟: پدیده شوهرکُشی در ایران از زن‌کُشی بیشتر است
  • +106تشویق یکصدای رسول خادم توسط تماشاچیان بعد از اعلام نام علیرضا دبیر!
  • +103شما حتی یک اسم مسلمانی روی این همه دختربچه نمی‌بینید! آنچه برباد رفته، «اسلام» است
  • +100برادر خسرو علی‌کردی: فریاد خون‌خواهی برادرم را در مجامع بین‌المللی مطرح می‌کنم