بازداشت در ترکیه بر سر کاریکاتور منسوب به پیامبر اسلام؛ معترضان: ما آماده‌ایم جان بدهیم و جان بگیریم

جمعیت معترض جلوی ساختمان مجله لمان جمع شدندبی بی سی: تحقیقاتی در مورد مجله طنز لمان در ترکیه به دلیل انتشار کاریکاتوری از حضرت محمد آغاز شده و سردبیر، مدیر موسسه و طراح کاریکاتور بازداشت شده‌اند.

این افراد به «توهین علنی به ارزش‌های مذهبی» متهم شده‌اند.

در بیانیه‌ای که از سوی این مجله منتشر شد آمده اتهام وارده به شدت رد شده است. این مجله گفته است «در تصویر هیچ توصیفی از پیامبر وجود ندارد.»

پس از واکنش‌ها در شبکه‌های اجتماعی به این کاریکاتور، ویدیوهایی از تجمع شماری از افراد مقابل ساختمان مجله منتشر شد که در آن شعار «زنده‌باد شریعت» سر داده، نماز می‌خواندند و تکبیر می‌گفتند.

پلیس جلوی افرادی که قصد ورود به ساختمان را داشتند، گرفت.

دادستانی کل استانبول اعلام کرد که دستور جمع‌آوری نسخه اخیر مجله «لمان» صادر شده و روند مسدودسازی حساب‌های این مجله در شبکه‌های اجتماعی نیز آغاز شده است.

در شماره منتشرشده در تاریخ ۲۶ ژوئن، دو شخصیت با نام‌های محمد و موسی، در حالی که به شهری بمباران‌شده وارد می‌شوند، به یکدیگر سلام می‌کنند.

وزیر دادگستری ترکیه، اعلام کرد که بر اساس ماده ۲۱۶ قانون جزایی ترکیه، تحقیقات قضایی علیه این مجله آغاز شده است.
چه کسانی بازداشت شدند؟
در چارچوب تحقیقات قضایی، زافر اکنار، سردبیر مجله «لمان»، جبرائیل اوکچو، گرافیست، دوغان پهلوان، طراح کاریکاتور، و علی یاووز، مدیر این نشریه بازداشت شدند.

ویدیویی از لحظه بازداشت آن‌ها با دستبند نیز منتشر شده است.

گزارش‌ها حاکی است که تونجای آکگون، صاحب امتیاز و یکی از سردبیران مجله، و اصلان اوزدمیر، یکی دیگر از سردبیران که حکم بازداشت برایشان صادر شده، در خارج از کشور به سر می‌برند.

وزیر کشور ترکیه، در بیانیه‌ای در حساب خود در شبکه اجتماعی ایکس، با اعلام خبر بازداشت‌ها گفت: «یک بار دیگر کسانی را که با کشیدن کاریکاتور از پیامبرمان در پی دامن‌زدن به کینه و نفرت هستند، محکوم می‌کنم.»
لوگوی مجله لمانواکنش‌ها به کاریکاتور چه بود؟
این کاریکاتور با واکنش‌های شدید، به‌ویژه از سوی جناح حاکم، روبه‌رو شد.

وزیر دادگستری، رئیس مرکز ارتباطات ریاست‌جمهوری، وزیر امور خارجه، و وزیر خانواده و خدمات اجتماعی از جمله مقام‌هایی بودند که پیام‌هایی در محکومیت این کاریکاتور منتشر کردند.

ماهینور گوکتاش، وزیر خانواده گفت: «نام این رسوایی که به اصطلاح مجله‌ای به نام «لمان» پیشتاز آن است، نه طنز است و نه آزادی بیان.»

دولت باحچلی، رهبر حزب حرکت ملی هم گفت: «این حمله به پیامبرمان را محکوم می‌کنم.»

او روز سه‌شنبه در جلسه گروهی حزبش در پارلمان گفت: «باید یک برنامه اقدام حقوقی علیه اسلام‌هراسی تهیه شود.»

در مقابل، حزب کارگران ترکیه آنچه مقابل ساختمان مجله لمان رخ داد را محکوم کرد و نوشت: «حمله فیزیکی جمعیتی متعصب و مورد حمایت دولت به ساختمان مجله لمان و شهروندان ما در خیابان استقلال، تحت هیچ شرایطی قابل قبول نیست.»

این حزب خواستار پیگرد قانونی عاملان حمله شد.

در بیانیه‌ این حزب آمده است: «ما وظایف و مسئولیت‌های مقام‌های مسئول را در تأمین امنیت جان و مال شهروندان یادآوری می‌کنیم و با نزدیک شدن کشتار سیواس، اعلام می‌کنیم که اجازه نخواهیم داد کسانی که با گفتن «یا آن‌ها می‌میرند یا ما» زمینه‌ساز کشتار جدید می‌شوند، به اهداف‌شان برسند.»
مجله لمان چه می‌گوید؟
در بیانیه‌ای که از سوی مجله لمان منتشر شده، آمده است که «۲۰۰ میلیون نفر در جهان نام محمد دارند».

در این بیانیه آمده است: «هدف کارتونیست این بود که از مردم مسلمان مظلوم دفاع کند و به قتل یک مسلمان به دست اسرائیل بپردازد؛ و هرگز قصدی برای اهانت به ارزش‌های دینی در میان نبوده است.»

در ادامه این بیانیه که در پلتفرم ایکس منتشر شد، آمده است: «ما لکه ننگی را که به ما نسبت داده شده نمی‌پذیریم، چرا که در این کارتون هیچ تصویری از پیامبر اسلام وجود ندارد. برای چنین تفسیری باید نیت بسیار سوء داشته باشید.»

در بخش دیگری از این بیانیه تأکید شده که این مجله بارها موضوع فلسطین را در دستور کار خود قرار داده است:

«ما به عنوان مجله‌ای که تاکنون پنج شماره ویژه فلسطین و صد مطلب درباره کشتی مرمره منتشر کرده، اعلام می‌کنیم که هیچ‌کس حق ندارد وجدان و ایمان ما را به‌صورت نادرست و تحریف‌شده زیر سوال ببرد.»
نگرانی‌های امنیتی برای کارکنان مجله
پس از واکنش‌های گسترده در شبکه‌های اجتماعی به این کارتون، شب ۳۰ ژوئن، جمعیت زیادی در پاسخ به فراخوان‌ها مقابل ساختمان مجله لمان در منطقه بی‌اوغلو تجمع کردند.

افرادی که تلاش داشتند وارد ساختمان شوند، توسط پلیس متوقف شدند.

تصاویر منتشرشده از این تجمع نشان می‌داد که جمعیت شعار «زنده‌باد شریعت» سر می‌دادند، نماز می‌خواندند و تکبیر می‌گفتند.

در خیابان‌های منتهی به ساختمان مجله، ده‌ها اتوبوس پلیس و تعداد زیادی نیروی ضدشورش مستقر شده بود.

گروهی با عنوان «جبهه مبارز اسلامی شرق بزرگ» ویدیوها و عکس‌های تجمع مقابل ساختمان مجله لمان را در پلتفرم ایکس با این جمله منتشر کرد: «پرچم توحید بر ساختمان مجله لمان برافراشته خواهد شد.» در این ویدیوها دیده می‌شود که صدها نفر در این محل جمع شده‌اند.
خبرگزاری فرانسه گزارش داد که پلیس برای متفرق کردن جمعیت از گلوله‌های لاستیکی و گاز اشک‌آور استفاده کرده استفردی که گفته شده رئیس منطقه‌ای جبهه مبارز اسلامی شرق بزرگ در استانبول است، در سخنرانی‌اش گفت: «اینجا سرزمین اسلامی آناتولی است. یا ما می‌رویم یا آن‌ها. یا آن‌ها می‌میرند یا ما. ما آماده‌ایم با آن نور، جان بدهیم و جان بگیریم.»

کارکنان مجله از وزارت دادگستری و نهادهای امنیتی خواسته‌اند که وارد عمل شوند.

استاندار استانبول، در بیانیه‌ای در ایکس تأکید کرده که در میان معترضان کسانی بودند که اقدامات تحریک‌آمیز انجام داده‌اند. او گفته است: «برای حفظ نظم عمومی، پراکنده کردن گروه‌هایی که به بهانه دفاع از آن تجمع کرده‌اند، اهمیت دارد» و افزود: «به هر دلیلی، هیچ‌کس حق و آزادی ارتکاب جرم را ندارد.»

به گزارش خبرگزاری فرانسه، پلیس برای متفرق کردن جمعیت در ساعات بعدی از اسپری فلفل و گلوله‌های پلاستیکی استفاده کرد.

فرمانداری منطقه بی‌اوغلو برگزاری تجمع، راهپیمایی و اقدامات مشابه را در روز اول ژوئیه در محدوده این منطقه ممنوع کرده است. تدابیر امنیتی بیشتری نیز در میدان تقسیم و اطراف آن اتخاذ شد.