بمب سنگرشکن آمریکا چیست و آیا می‌تواند فردو را نابود کند؟

تنها بمب‌افکن «بی-۲ اسپیریت» آمریکا به گونه‌ای طراحی و برنامه‌ریزی شده که توانایی حمل و پرتاب بمب سنگرشکن جی‌بی‌یو-۵۷ ای/بی را داردبی بی سی: در میان تسلیحاتی که توانایی حمله به تاسیسات زیرزمینی هسته‌ای ایران را دارند، یکی از آن‌ها تاکنون استفاده نشده و هنوز در اختیار اسرائیل قرار نگرفته است: جی‌بی‌یو-۵۷ اِی/بی، بزرگ‌ترین بمب «سنگرشکن» غیرهسته‌ای جهان (ام‌او‌پی) که فقط در اختیار آمریکا است.

این بمب هدایت‌شونده دقیق، با وزنی حدود ۱۳۶۰۰ کیلوگرم، به صورت بالقوه قادر است به اعماق مجتمع غنی‌سازی سوخت هسته‌ای فردو نفوذ کند که در دل کوه بنا شده است.


آمریکا تا الان این بمب را در اختیار اسرائیل قرار نداده است.

اما این سلاح دقیقا چیست، چالش‌های استفاده از آن کدام است و آیا احتمال به کار بردن آن وجود دارد؟

بر اساس اعلام دولت آمریکا، جی‌بی‌یو-۵۷ ای/بی، «سلاح نفوذی عظیمی است که توانایی حمله به سنگرها و تونل‌های بسیار مستحکم و مدفون در اعماق زمین را دارد».

گفته می‌شد این بمب شش متری، می‌تواند حدود ۶۱ متر در عمق زمین نفوذ کند و سپس منفجر شود. امکان پرتاب چند بمب پشت سر هم وجود دارد که با هر انفجار، عمق نفوذ افزایش می‌یابد.

این بمب ساخت شرکت بوئینگ است و هرگز در میدان نبرد استفاده نشده است، اما در میدان موشکی وایت سندز آزمایش شده که یک منطقه آزمایش نظامی در ایالت نیو مکزیکو آمریکا است.

قدرت این سلاح از بمب معروف دیگر آمریکایی، یعنی بمب عظیمی انفجار هوایی (مواب) نیز بیشتر است. این بمب که با وزنی معادل ۹۸۰۰ کیلوگرم به عنوان «مادر همه بمب‌ها» شناخته می‌شود، در سال ۲۰۱۷ در افغانستان مورد استفاده قرار گرفت.

پل راجرز، استاد بازنشسته مطالعات صلح در دانشگاه بردفورد بریتانیا می‌گوید: «نیروی هوایی آمریکا تلاش زیادی کرد تا سلاح‌هایی با اندازه‌ای مشابه مواب طراحی کند، اما با این تفاوت که ماده منفجره، درون محفظه‌ای از فلز فوق‌العاده سخت قرار بگیرد. نتیجه این تلاش، تولید بمب نفوذگر جی‌بی‌یو-۵۷ ای/بی بود.»

در حال حاضر تنها بی-۲ اسپیریت، که به آن بمب‌افکن رادارگریز نیز گفته می‌شود، برای حمل و پرتاب این بمب سنگرشکن طراحی و برنامه‌ریزی شده است. این هواپیما که اغلب به‌ طور خلاصه با نام بی-۲ شناخته می‌شود، محصول شرکت نورثروپ گرومن و یکی از پیشرفته‌ترین هواپیماهای جنگی نیروی هوایی آمریکاست.

به گفته شرکت سازنده، بی-۲ قادر است ۱۸ هزار کیلوگرم بار مفید حمل کند. اما نیروی هوایی آمریکا اعلام کرده است که این بمب‌افکن موفق شده آزمایش حمل دو بمب جی‌بی‌یو-۵۷ اِی/بی را با موفقیت انجام دهد که مجموع وزن آن‌ها در حدود ۲۷۲۰۰ کیلوگرم است.

این بمب‌افکن سنگین دوربرد، می‌تواند بدون نیاز به سوخت‌گیری ۱۱ هزار کیلومتر پرواز کند و با یک‌ بار سوخت‌گیری هوایی، برد آن به حدود ۱۸۵۰۰ کیلومتر می‌رسد که به گفته نورثروپ گرومن، امکان رسیدن به تقریبا هر نقطه‌ای از جهان را ظرف چند ساعت فراهم می‌سازد.

پروفسور پل راجرز می‌گوید اگر قرار باشد بمب سنگرشکن علیه دشمنی با پدافند هوایی مدرن مانند ایران استفاده شود، بمب‌افکن‌های بی-۲ به احتمال زیاد با همراهی هواپیماهای دیگر به کار گرفته خواهند شد.

برای مثال ممکن است از جنگنده‌های اف-۲۲ رادارگریز برای سرکوب پدافند هوایی دشمن استفاده شود و پس از آن پهپادها برای ارزیابی خسارت و نیاز به حملات بعدی وارد عمل شوند.

او برآورد می‌کند که ذخیره عملیاتی آمریکا از این بمب‌ها محدود است و می‌گوید: «احتمالا آمریکا در مجموع فقط ۱۰ یا شاید ۲۰ بمب عملیاتی از این نوع در اختیار دارد.»
گفته می‌شود بمب سنگرشکن آمریکا می‌تواند تا ۶۱ متر در عمق زمین نفوذ کند و سپس منفجر شودآیا بمب سنگرشکن علیه ایران به کار خواهد رفت؟
فردو دومین تاسیسات بزرگ غنی‌سازی هسته‌ای ایران بعد از نطنز محسوب می‌شود.

این مجموعه در عمق کوهی نزدیک شهر قم، حدود ۹۵ کیلومتری جنوب غرب تهران ساخته شده است. بر اساس گزارش‌ها ساخت آن از حدود سال ۲۰۰۶ آغاز شد و در سال ۲۰۰۹، زمانی که تهران رسما وجود این تاسیسات را اعلام کرد، به بهره‌برداری رسید.

علاوه بر قرار گرفتن در عمق تقریبا ۸۰ متری زیر سنگ و خاک، گزارش شده که فردو با سامانه‌های موشکی زمین‌به‌هوای ایرانی و روسی محافظت می‌شود.

در ماه مارس ۲۰۲۳، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذرات اورانیومی با غنای ۸۳/۷ درصد در این تاسیسات شناسایی کرد که بسیار نزدیک به سطح غنی‌سازی تسلیحاتی است.

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، اعلام کرده است که هدف از حمله به ایران نابودی برنامه موشکی و هسته‌ای این کشور است؛ برنامه‌ای که او آن را «تهدیدی وجودی برای اسرائیل» توصیف کرده است. مقام‌ها می‌گویند از بین بردن تاسیسات فردو بخشی از این اهداف است.

یشیل لیتر، سفیر اسرائیل در آمریکا، روز جمعه به شبکه فاکس‌نیوز گفت: «کل این عملیات … در واقع تنها با نابودی فردو تکمیل شود.»

اما به گفته پروفسور راجرز، اسرائیل به تنهایی توانایی به‌کارگیری بمب سنگرشکن را ندارد و آمریکا بدون دخالت مستقیم اجازه استفاده از آن را نخواهد داد.

او می‌گوید: «قطعا اجازه نمی‌دهند اسرائیلی‌ها خودشان این کار را انجام دهند، و اسرائیل بمب‌هایی با این قدرت نفوذ در اختیار ندارد.»

تصمیم آمریکا برای استفاده از این بمب، بیش از هر چیز به میزان تمایل واشنگتن برای تشدید مداخله بستگی دارد، آن هم تحت رهبری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده. پروفسور راجرز اضافه می‌کند: «واقعا بستگی دارد که آیا ترامپ می‌خواهد با تمام توان به کمک اسرائیلی‌ها بیاید یا نه.»

در نشست سران گروه هفت در کانادا، از ترامپ سوال شد که آمریکا در چه صورتی مداخله نظامی خواهد کرد. او پاسخ داد: «نمی‌خواهم درباره این موضوع صحبت کنم.»

سفیر اسرائیل در واشنگتن، در گفت‌وگو با شبکه خبری ای‌بی‌سی، در پاسخ به پرسشی درباره احتمال مشارکت نظامی آمریکا در حمله به تاسیسات فردو گفت: «اسرائیل صرفا درخواست کمک دفاعی از آمریکا داشته است.»

او افزود: «چندین سناریو داریم … که به ما امکان می‌دهد با مسئله فردو برخورد کنیم. همه چیز این نیست که برویم در آسمان و از دور بمباران کنیم.»

ایران همواره گفته است که برنامه هسته‌ای‌اش کاملا صلح‌آمیز است و هیچ‌گاه به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نبوده است.

اما هفته گذشته، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متشکل از ۳۵ کشور، برای نخستین بار در ۲۰ سال گذشته رسما اعلام کرد که ایران تعهدات خود در زمینه منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را نقض کرده است.
در نشست سران گروه هفت در کانادا، از ترامپ سوال شد که آمریکا در چه صورتی مداخله نظامی خواهد کرد. او پاسخ داد: «نمی‌خواهم درباره این موضوع صحبت کنم»عامل تعیین‌کننده
با وجود حملات هوایی اخیر اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران، پروفسور پل راجرز معتقد است که احتمال آسیب زدن اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران در عمق زمین «بسیار اندک» است.

او می‌گوید: «آن‌ها برای انجام چنین کاری واقعا به سلاحی مثل بمب سنگرشکن نیاز دارند، کاری که خودشان قادر به انجام آن نیستند.»

کلسی داونپورت، مدیر سیاست‌های منع گسترش در انجمن کنترل تسلیحات در آمریکا، می‌گوید: «تا زمانی که تاسیسات فردو فعال باقی بماند، ایران همچنان یک ریسک فوری از نظر اشاعه هسته‌ای محسوب می‌شود. تهران این گزینه را دارد که غنی‌سازی را تا سطح تسلیحاتی در این سایت افزایش دهد یا اورانیوم را به مکان اعلام‌نشده‌ای منتقل کند.»

اما پروفسور راجرز هشدار می‌دهد حتی اگر بمب سنگرشکن به کار گرفته شود، موفقیت آن تضمین‌شده نیست، زیرا عمق و میزان محافظت از سایت‌های ایرانی دقیقا مشخص نیست.

او می‌گوید: «در حال حاضر این سلاح خاص بیش از هر سلاح دیگری شانس آسیب زدن به توانایی‌های هسته‌ای ایران را در اعماق زمین دارد. اما این‌که واقعا می‌تواند این کار را بکند یا نه، هیچ‌کس نمی‌داند.»
رأی دهید
دیدگاه خوانندگان
۲۵
راستگوی بی طرفدار - سالزبورگ، اتریش
نتانیاهو کورش زمان و سربازان ارتش اسرائیل همچون سپاه جاویدان در جنگ با ضحاک علی آنها را سقط کرده و حماسه می‌آفرینند. نتانیاهو گفت کورش ملت یهود را آزاد کرد و ما ایران را آزاد خواهیم کرد. پفیوزهای پهلوی پرست و ارباب بی‌غیرت شان در فضای مجازی مشغول . جفنگ گویی هستند و قصد جنگ داخلی بعد از سرنگونی آخوند را دارند . حساب ما و شما بزدلان را غرش سلاح تعیین خواهد کرد. حالا آق دایی تان را در فضای مجازی پاره کنید. کردها اذری ها ترکمن ها و بلوچها و سایر قومها ازجمله فارسها و لرها هیچگاه اجازه دیکتاتوری دوباره به کسی نمی‌دهند.
‌چهارشنبه ۲۸ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۵:۳۰
۵۵
hamid411 - لس آنجلس، ایالات متحده امریکا
هه هه!! تا دیروز به نتانیاهو میگفتی بچه کش، حالا شد کوروش زمان؟؟؟؟ ببین بسوز جیییییگر زمانی که رضا پهلوی بعد از ٧ اکتبر رفت و با وزیر اطلاعات إسرائیل ملاقات کرد همینجا گفتم کار تمومه. منتها ما مثل شما چپولهای رنگ عوض کن نیستیم. خودت خوب میدونی که توی این شرایط همین شاهزاده است که میتونه دولت گذار درست کنه. صد دفعه ازت پرسیدم گزینه شما چیه؟ فقط یه سری اراجیف به اسم نیروی داخلی و اپوزوسیون داخلی و . تحویل دادی. بگو ببینیم توی این موقعیت الان گزینه خودت چیه؟ عرضم به درزتون که بعد از دولت گذار هم من یک رأی دارم، تو هم یک رای برای تعیین نوع حکومت. پس فعلا بشین با سوزش خودت بساز و گودرزی رو به شقایق ربط بده تا وقتش برسه. خبر از .. میکشی بیرون که پهلوی قصد جنگ داخلی داره؟ بابا نکش اینا رو، بیا اینو بکش
‌چهارشنبه ۲۸ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۶:۴۲
۳۷
Munchen - مونیخ، آلمان
اگه به این .. پرروهای بسیجی سپاهی ارزشی و امثال رومانو و حسین ۳۱۳ و قورچه و این جور اراذل اوباشه،که اگر بزنه هم انکار میکنن و میرن فیلم میسازن بگن ما داریم هواپیما میزنیم بعدم خوشون هم باورشون میشه و میان اینجا جفتک پراکنی و عرعر شادی 🤣😅
‌چهارشنبه ۲۸ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۷:۴۶
۲۵
راستگوی بی طرفدار - سالزبورگ، اتریش
تو چون ...شرف نداری و دروغ میگویی. من هیچگاه نمی‌توانم به اسرائیل و نتانیاهو بچه کش بگویم و هیچگاه نگفته ام. فقط یک پفیوز این سخنان و دروغهای تو را می‌گوید. ... اینجا هرکس نطرش را می‌گوید ولی شماها هرزه های فکری به هر کتافتی دست میزنید.
‌پنجشنبه ۲۹ خرداد ۱۴۰۴ - ۰۹:۰۳
۲۵
راستگوی بی طرفدار - سالزبورگ، اتریش
اگر کسی از من یک کامنت بیاورد که اسرائیل را بچه کش نامیدم از خامنه ای و پهلوی پست ترم ولی اگر آنچه بمن نسبت می‌دهی نیاورد ....... است.از نوکرصفتی و بی وطنی تو و اربابت و نداشتن عرق ملی آگاه بودم ولی اسرائیل هیاه ارباب تو را بقدرت نمیرساند. چون مرام اسرائیل این نیست.تو و اربابت مگر موی دم سبز آق دایی محمد رضای مسجد ساز را ببینید و در ایران حکومت کنید. شما در واشنگتن 440 نفر جمع کردید چطور میخواهید ایران 90 میلیونی را با اسپرم محمد رضا اداره کنید. فقط کردها و بلوچها ....... میکنند
‌پنجشنبه ۲۹ خرداد ۱۴۰۴ - ۰۹:۱۸
۴۵
شیرمردان - سیدنی، استرالیا
شماها خیلی باید پشت و بی وجود و بی مایه باشید که در بچه کشی اسرائیل شک دارید. این نشانه رذالت است که شماها در وجودتان هست و از دیدن حقیقت کورید.
شنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۴ - ۰۴:۵۸
نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.
  • اجبار شرم‌آور شوهر سوری: بوسیدن پای مادر شوهر متکبر، جنجالی تازه در شبکه‌های اجتماعی! + ویدئو
  • شما حتی یک اسم مسلمانی روی این همه دختربچه نمی‌بینید! آنچه برباد رفته، «اسلام» است
  • اعتراف جنجالی کمال تبریزی: من در اشغال سفارت آمریکا حضور داشتم! + ویدئو
  • تشویق یکصدای رسول خادم توسط تماشاچیان بعد از اعلام نام علیرضا دبیر!
  • راز «زشت‌ترین حیوان جهان»؛ چه توضیحی پشت پرده دماغ میمون بینی‌دراز پنهان است؟
  • حضور معنادار مسیح علینژاد در کنار حامیان رهبر اپوزیسیون ونزوئلا + ویدیو
  • مهران غفوریان: فحاشی به دختر خردسالم دور از انسانیت است. با دختر ۷ ساله من چه کار دارید؟
  • تصویری کمتر دیده شده: بوسه محمد مصدق بر دستان ثریا اسفندیاری
  • «کوچر بیرکار»، پناهنده کُرد ایرانی که استاد ریاضی دانشگاه کمبریج شد، دومین ایرانی برنده مدال «فیلدز» پس از مریم میرزاخانی
  • جایزه فحاشی؟ کادوی آیفون ۱۷ پرومکس برای مداحی که اردستانی را حرام زاده نامید! + ویدئو
  • +190شیرین سعیدی، استاد دانشگاه آرکانزاس، به دلیل «تمجید از خامنه‌ای و مواضع ضداسرائیلی» اخراج شد
  • +138شاهزاده رضا پهلوی: هم‌صدایی و همبستگی‌ را حفظ کنید و خواستار آزادی همه بازداشت‌شدگان باشید
  • +136مهری طالبی دارستانی، از مدافعان حجاب اجباری، پس از بازجویی توسط نیروهای امنیتی سکته کرد!
  • +128حمایت مردم از شاهزاده رضا پهلوی در مراسم خسرو علی‌کردی؛ بازداشت نرگس محمدی و چند فعال دیگر
  • +122نماینده ویژه آمریکا: فقط پادشاهی در خاورمیانه کار می کند
  • +121اتریش حجاب را برای دختران زیر ۱۴ سال در مدارس ممنوع کرد
  • +108چرا یک نفر این آقای ابوالفضل اقبالی را از برق نمی‌کشد؟: پدیده شوهرکُشی در ایران از زن‌کُشی بیشتر است
  • +104تشویق یکصدای رسول خادم توسط تماشاچیان بعد از اعلام نام علیرضا دبیر!
  • +100برادر خسرو علی‌کردی: فریاد خون‌خواهی برادرم را در مجامع بین‌المللی مطرح می‌کنم
  • +100یک دانشجو خطاب به سعید جلیلی: دست‌ها و نفستان آغشته به خون است + ویدیو