ترامپ و ماسک شمشیرهایشان را از رو بستند؛ واشنگتن خود را آماده می‌کند

ترامپ: «از ایلان خیلی ناامید شدم»بی بی سی: چه اتفاقی می‌افتد وقتی ثروتمندترین فرد و قدرتمندترین سیاستمدار جهان وارد یک دعوای تمام‌عیار می‌شوند؟

شاید دنیا به زودی پاسخ این پرسش را دریابد.

اختلاف نظر میان ایلان ماسک و دونالد ترامپ که از هفته گذشته به آرامی آغاز شده بود، روز چهارشنبه بالا گرفت و اکنون به نقطه اوج خود رسیده است. مثل همه کارهای دیگری که این دو نفر انجام می‌دهند، فروپاشی روابطشان نیز در برابر انظار عمومی رخ می‌دهد. ترامپ و ماسک بزرگ‌ترین بلندگوهای جهان را در اختیار دارند، و حالا آن‌ها را علیه یکدیگر نشانه گرفته‌اند.

ترامپ در سخنانی که عصر پنج‌شنبه در دفتر خود در کاخ سفید بیان کرد، حال و هوایی شبیه یک معشوق دل‌شکسته داشت.

او از انتقاد ماسک به لایحه «بزرگ و زیبای» مالیات و بودجه‌ خودش ابراز شگفتی کرد. او این ادعا را رد کرد که بدون صدها میلیون دلار حمایت مالی ماسک در انتخابات سال گذشته شکست می‌خورده است. ترامپ همچنین گفت که دلیل تغییر موضع ماسک این است که تسلا، شرکت خودروسازی او، از تلاش جمهوری‌خواهان برای لغو معافیت‌های مالیاتی خودروهای برقی آسیب خواهد دید.

ماسک نیز در شبکه اجتماعی خودش ایکس و با واکنشی کاملا نسل ایکسی، خطاب به ۲۲۰ میلیون دنبال‌کننده‌‌اش نوشت: «مهم نیست». او گفت که به یارانه‌های خودرو اهمیتی نمی‌دهد و می‌خواهد بدهی ملی را، که تهدیدی حیاتی برای کشور می‌داند، کاهش دهد. او تاکید کرد که بدون کمک او، دموکرات‌ها در انتخابات سال گذشته پیروز می‌شدند. او خطاب به ترامپ گفت: «چقدر ناسپاسی!»

این میلیاردر در ساعات بعدازظهر روز پنج‌شنبه مجموعه‌ای از حملات خارق‌العاده را آغاز کرد، از جمله آنکه بدون ارائه هیچ مدرکی، مدعی شد نام ترامپ در فایل‌های منتشرنشده مربوط به جفری اپستین، مجرم جنسی درگذشته، حضور دارد. بی‌بی‌سی برای دریافت واکنش با کاخ سفید تماس گرفته است.

ماسک و ترامپ ائتلافی قدرتمند اما غیرمنتظره شکل داده بودند که اوج آن انتصاب این میلیاردر فناوری به سمت مهمی در دولت ترامپ با اختیارات گسترده در کاهش بودجه بود. اداره کارآمدی دولت که ماسک رهبری آن را بر عهده داشت، به یکی از خبرسازترین نهادهای صد روز نخست ریاست‌جمهوری ترامپ تبدیل شد؛ اداره‌ای که نهادهای دولتی را تعطیل و هزاران کارمند دولت را برکنار کرد.

با این حال مدت زیادی نگذشت که گمانه‌زنی‌ها درباره‌ زمان و چگونگی جدایی این دو شخصیت جنجالی آغاز شد.

تا مدتی به نظر می‌رسید که این پیش‌بینی‌ها اشتباه از آب درآمده‌اند. ترامپ در کنار ماسک باقی ماند، حتی زمانی که محبوبیت ماسک کاهش یافت، با مقام‌های دولت وارد درگیری شد و در چندین انتخابات کلیدی در اوایل امسال دردسرساز شد. هر بار که به نظر می‌رسید قرار است گسستی در روابط آنها رخ دهد، ماسک ناگهان در دفتر ترامپ یا اتاق کابینه، یا در پرواز رئیس‌جمهور با هواپیمای ایرفورس وان به مارالاگو ظاهر می‌شد.

وقتی هفته گذشته دوره‌ ۱۳۰ روزه ماسک به‌عنوان «کارمند ویژه‌ دولت» به پایان رسید، مراسم خداحافظی صمیمانه‌ای در دفتر رئیس جمهور برگزار شد، همراه با اهدای کلید طلایی کاخ سفید و اشاره به اینکه ممکن است او روزی دوباره برگردد.

می‌توان با اطمینان گفت که آن دعوت لغو شده و قفل‌ها نیز عوض شده‌اند.

ترامپ روز پنج‌شنبه گفت: «من و ایلان رابطه فوق‌العاده‌ای داشتیم»، جمله‌ای که استفاده از زمان گذشته در آن قابل توجه است.

برخی تصور می‌کردند که اعلام غیرمنتظره ممنوعیت‌های جدید سفر از سوی ترامپ در شب چهارشنبه، تحریم‌های تازه علیه دانشگاه هاروارد و دستور تحقیقات آمیخته با نظریه‌های توطئه علیه جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین، همه تلاشی برای منحرف کردن توجه عمومی از انتقادهای ماسک بوده است. به نظر می‌رسید کاخ سفید و متحدانش در کنگره با احتیاط عمل می‌کردند تا او را بیش از این تحریک نکنند.

اما ترامپ دهان گشود و... همه‌چیز نقش بر آب شد.
رد و بدل شدن توهین و تهدید
اکنون پرسش این است که این اختلاف به کجا خواهد انجامید. ممکن است جمهوری‌خواهان کنگره برای حفظ اتحاد خود در قبال لایحه ترامپ با دشواری بیشتری روبه‌رو شوند، به ویژه اگر ماسک از منتقدان آن حمایت لفظی – و شاید مالی – کند.

ترامپ که به مهارت خود در واکنش‌های کوبنده می‌بالد، فرصت‌های فراوانی برای حمله به ماسک خواهد داشت. اما چه بر سر متحدان ماسک در دولت ترامپ خواهد آمد؟ یا قراردادهای دولتی با شرکت‌های وابسته به ماسک چه خواهد شد؟ آیا تحقیقاتی که در دوران بایدن درباره معاملات تجاری ماسک آغاز شده بود، از سر گرفته خواهد شد؟

ترامپ با لحنی تهدیدآمیز در شبکه اجتماعی خود نوشت: «آسان‌ترین راه برای صرفه‌جویی میلیاردها و میلیاردها دلار در بودجه، قطع یارانه‌ها و قراردادهای دولتی ایلان است.»

اگر ترامپ دستگاه دولت را علیه ماسک به کار گیرد، این میلیاردر حوزه فناوری آسیب خواهد دید. ارزش سهام تسلا روز پنج‌شنبه ۱۴ درصد سقوط کرد.

اما ماسک نیز منابعی تقریبا بی‌پایان برای واکنش در اختیار دارد، از جمله تامین مالی رقبای یاغی و داخلی حزب جمهوری‌خواه در انتخابات و رقابت‌های درون‌حزبی سال آینده. شاید او نتواند از پس کل دولت ترامپ برآید، اما می‌تواند هزینه سیاسی سنگینی به آنها تحمیل کند.

در این میان دموکرات‌ها در حاشیه ایستاده‌اند و فکر می‌کنند چه واکنشی باید نشان دهند. به نظر می‌رسد تعداد کمی از آنها حاضر باشند ماسک را، که پیش‌تر به حزب دموکرات کمک مالی کرده بود، دوباره بپذیرند. اما این ضرب‌المثل قدیمی هم هست که دشمن دشمن تو، دوست تو است.

لیام کر، استراتژیست دموکرات‌ها، به سایت پولیتیکو گفت: «این یک بازی مجموع-صفر است. هر کاری او انجام دهد که به نفع دموکرات‌ها باشد، به ضرر جمهوری‌خواهان تمام می‌شود.»

حداقلش این است که دموکرات‌ها خوشحال‌اند عقب بایستند و بگذارند این دو نفر به جان یکدیگر بیفتند. و تا زمانی که این دعوا ادامه داشته باشد، صدای آن احتمالا همه صداهای دیگر در سیاست آمریکا را خاموش خواهد کرد.

اما نباید انتظار داشت که این دعوا به این زودی‌ها پایان یابد.

ماسک در ایکس نوشت: «ترامپ سه سال و نیم دیگر رئیس‌جمهور است، اما من بیش از ۴۰ سال دیگر دوام می‌آورم.»