آزمون بیروت برای مقابله با حزب‌الله؛ لبنان شبه‌نظامیان فلسطینی را خلع ‌سلاح می‌کند

یورونیوز: در پی تضعیف گروه‌های نیابتی ایران در خاورمیانه از جمله حزب‌الله لبنان در جریان درگیری با اسرائیل، اکنون دولت لبنان قصد دارد گام‌هایی را برای اعمال حاکمیت بر کشور بردارد و اعلام کرده است که روند خلع سلاح شبه‌نظامیان فلسطینی مستقر در اردوگاه‌های پناهندگان را به زودی آغاز می‌کند.

منیر ربیع، سخنگوی نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان روز جمعه اعلام کرد که دولت این کشور روند خلع سلاح شبه‌نظامیان فلسطینی مستقر در اردوگاه‌های پناهندگان در خاک لبنان را به عنوان گامی مهم در جهت تحقق هدف دولت مبنی بر تحت کنترل قرار دادن تمامی تسلیحات در کشور، از ماه ژوئن آغاز می‌کند.

به گزارش نیویورک‌تایمز، خلع سلاح گروه‌های فلسطینی آزمونی برای دولت لبنان در جهت نیل به هدف بزرگ‌تر در آینده، یعنی خلع‌ سلاح حزب‌الله است.

مهند حاج علی، عضو اندیشکده کارنگی در امور خاورمیانه در بیروت گفت: «این یک آزمایش است. اگر این مرحله به آرامی پیش رود، آنگاه ممکن است روند خلع سلاح حزب‌الله نیز تسریع شود.»

اگرچه دولت و ارتش لبنان همیشه اسما اختیار امور این کشور را در دست داشته‌اند، اما عملا در حوزه‌هایی چون جنگ، صلح و امنیت برای سال‌ها تحت‌الشعاع گروه‌های مسلح غیردولتی و در راس آن‌ها حزب‌الله قرار داشتند. این گروه تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران سال‌ها است که بر جنوب لبنان سیطره دارد و توان نظامی‌اش نیز بسیار بالاتر از ارتش این کشور است.

شبه‌نظامیان فلسطینی معمولا بر اردوگاه‌های فقیر و پرجمعیت پناهندگان فلسطینی تسلط دارند و ارتش لبنان عموما از ورود به این اردوگاه‌ها اجتناب می‌کند.

اما با توجه به جنگ اخیر اسرائیل با حزب‌الله و حماس و تضعیف این دو و دیگر گروه‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران در منطقه، دولت لبنان موقعیت کنونی را به عنوان فرصتی برای پایان دادن به سلطه حزب‌الله و تثبیت حاکمیت خود می‌نگرد.

ژوزف عون، رئیس‌جمهوری لبنان متعهد به خلع سلاح حزب‌الله و گروه‌های مسلح فلسطینی شده است.

به گفته سخنگوی نخست‌وزیر لبنان، آقای عون روز چهارشنبه در نشستی توافق‌نامه‌ای را مبنی بر حمایت از خلع سلاح اردوگاه‌ها با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی امضا کرده است.
نواف سلام و محمود عباساگرچه پس از آتش‌بس ماه نوامبر، از شدت درگیری‌های حزب‌الله و اسرائیل که به کشته‌شدن دست‌کم چهارهزار لبنانی انجامید، کاسته شد، اما شبه‌نظامیان فلسطینی در ماه‌های اخیر بارها از خاک لبنان به سوی اسرائیل موشک پرتاب کرده‌اند. این امر منجر به حملات سنگین اسرائیل به خاک لبنان و چندین بار نقض آتش‌بس شد. دولت لبنان نیز در واکنش به این اقدامات شبه‌نظامیان فلسطینی، چندتن از اعضای آن‌ها را بازداشت کرد.

خواسته کلیدی اسرائیل و آمریکا مندرج در توافق آتش‌بس، تعهد دولت لبنان به خلع سلاح حزب‌الله است. علیرغم پذیرش بیروت، تحقق این امر با توجه به قدرت نهادینه حزب‌الله و حمایت گسترده شیعیان لبنان از این گروه، بسیار دشوار است.

بنابر آمار سازمان ملل متحد، در حال حاضر حدود ۲۲۲ هزار پناهند فلسطینی در خاک لبنان زندگی می‌کنند. پدران و مادران این فلسطینیان در جریان جنگ‌های منتهی به تاسیس کشور اسرائیل در سال ۱۹۴۸ از خانه‌های خود رانده شده بودند. آن‌ها ابتدا در اردوگاه‌هایی در لبنان مستقر شدند، اما این اردوگاه‌ها طی سالیان به محله‌ها و شهرهای واقعی تبدیل شده‌اند.

برقراری امنیت این اردوگاه‌ها معمولا در دست حماس، جنبش فتح به رهبری محمود عباس و دیگر گروه‌های مسلح است.

این گروه‌ها در اردوگاه‌ها ریشه‌دار و صاحب‌نفوذند و این امر ممکن است روند خلع سلاح و انتقال به دولت را با دشواری مواجه کند. با این حال، به گفته آقای حاج علی، کشورهایی مانند ترکیه و قطر که با این گروه‌های شبه‌نظامی رابطه‌ دارند، می‌توانند با میانجی‌گری روند خلع سلاح را تسهیل کنند.

رامز دماشکیه، رئیس کمیته مشترک فلسطینی-لبنانی برای نظارت بر اردوگاه‌ها گفت که دو طرف هنوز درباره سازوکار خلع سلاح تصمیم نگرفته‌اند با این حال مقرر شده است که رهبری این عملیات را ارتش و نهادهای امنیتی لبنان در دست گیرند.