استراتژی جدید جمهوری اسلامی؛ تبدیل کشتی کانتینری «پرارین» به ناو پهپادبر «شهید باقری»

دویچه وله: به گزارش اندیشکده "پیشگیری بحران" ایران با تبدیل کشتی‌های تجاری خود به جنگی، استراتژی جدیدی را دنبال می‌کند؛ افزایش توان نظامی با هزینه کم. یک نمونه‌ ناو پهپادبر "شهید باقری" است که پیشتر کشتی کانتینری "پرارین" بود.

مجله اندیشکده "پیشگیری بحران" روز چهارشنبه هشت ژانویه، در وب‌سایت خود گزارشی به قلم نوید لینمن منتشر کرده که به تبدیل کاربری کشتی‌های تجاری ایران به سکوهای نظامی پرداخته است. نویسنده می‌گوید این تغییرات نشان از یک نقطه عطف در جنگ دریایی است که در آن توجه بیشتری به استفاده از تجهیزات نظامی با حجم زیاد و هزینه پایین می‌شود.
یک استراتژی جدید
جدیدترین، ولی نه تنها نمونه از تغییرات کاربری در کشتی‌های تجاری به جنگی، کشتی "پرارین" است. این تغییر در سال ۲۰۲۲ و به سفارش سپاه پاسداران آغاز و نام کشتی به "شهید باقری" تغییر داده شد.

به نوشته "پیشگیری بحران"، "شهید باقری" برخلاف دیگر کشتی‌های حامل پهپاد مانند " TCG Anadolu" ترکیه از یک کشتی کانتینری به ناوی برای حمل پهپاد تبدیل شده است. تغییر این کشتی تجاری در بندرعباس که یکی از سه پایگاه اصلی نیروی دریایی ایران به شمار می‌رود، بخشی از یک استراتژی جنگ دریایی جدید است.

ایران می‌خواهد قدرت نظامی خود را در دریا گسترش دهد بدون اینکه نیاز به حامل‌های هواپیمابر پرهزینه و پیچیده داشته باشد. این روش نشان می‌دهد که ایران چگونه منابع تجاری خود را در خدمت مقاصد نظامی تطبیق می‌دهد.

به عنوان نمونه کشتی کانتینری "پرارین" با طول حدود ۲۴۰ متر و عرض ۳۲ متر، قابلیت خوبی برای تبدیل شدن به یک کشتی نظامی را داشته است. این کشتی از نظر اندازه مشابه کشتی «TCG Anadolu» است که در رده ناو "خوان کارلوس اول" اسپانیا یا هلیکوپتربرهای کلاس "ایزوومو" ژاپن ساخته شده است.

برای ایجاد باند پرواز و فرود، سطوح کناری به کشتی یاد شده اضافه و به یک باند پرواز مورب با طول حدود ۱۷۰ متر و عرض ۱۸ متر مجهز شده است.

بخشی که به عنوان سکوی پرش در قسمت جلو کشتی نصب شده، برای استفاده از انواع پهپادهای ایرانی مناسب است. "شهید باقری" می‌تواند پهپادهای شناسایی و تهاجمی مانند "مهاجر۶" یا "شاهد۱۳۶" را حمل کند.

آخرین مورد که به پهپادهای کامیکازه معروف است، قادر به هدف قرار دادن اهداف استراتژیک در زمین و دریا است. این پهپادها نیاز به فرود دوباره بر روی کشتی حامل پهپاد ندارند.

اما گمان زده می‌شود که پهپاد جدید "شاهد ۱۴۹" یا همان "غزه" با ۲۲ متر دهانه ممکن است برای "شهید باقری" بیش از حد بزرگ باشد. این پهپاد با برد ۷۰۰۰ کیلومتر و وزن ۳.۲ تن ممکن است از ظرفیت کشتی بیشتر باشد. بدون شک ترکیب چنین پهپادهایی می‌تواند برد عملیاتی نیروی دریایی ایران را به طرز چشمگیری افزایش دهد.

تبدیل "پرارین" به "شهید باقری" در "شرکت مجتمع کشتی‌سازی و صنایع فراساحل ایران" (ISOICO) در غرب بندرعباس آغاز شد. با برداشته شدن تمام ساختارهای تجاری "پرارین" که توسط صنایع سنگین هیوندای ساخته شده بود، فضای کافی برای ساختارهای نظامی در آن فراهم شد.

تا میانه ماه مه ۲۰۲۲، عرشه کشتی کاملاً تخلیه شده و رنگ‌آمیزی آن به رنگ خاکستری تغییر یافت که به عنوان اولین اشاره به استفاده نظامی کشتی تلقی می‌شود. در نوامبر همان سال، کارهای مربوط به ساخت عرشه پروازی جدید آغاز شد. در عین حال، ظرفیت‌های ذخیره‌سازی برای پهپادها و مهمات در عرشه اصلی و قسمت‌های زیرین کشتی فراهم گردید.

احتمالا "شهید باقری" همچنین به سیستم‌های ارتباطی و کنترل‌کننده پیشرفته مجهز شده است تا به عنوان یک سکوی استراتژیک برای عملیات پهپادی در مناطق دوردست عمل کند.

آنطور که از تصاویر و فیلم‌های ماهواره‌ای که به بیرون درز کرده برمی‌آید، این کشتی تا پایان سال ۲۰۲۳ تقریباً تکمیل شده است. از آنجا که کشتی‌های کانتینری معمولاً برای ۲۵ تا ۳۰ سال استفاده می‌شوند، می‌توان گفت که "شهید باقری" در حقیقت وارد "دوران دوم زندگی‌اش" شده است.
تنوع وسیع‌تر تجهیزات با منابع محدود
"شهید باقری" تنها یکی از چند کشتی تجاری است که ایران آن‌ها را به سکوهای نظامی تبدیل کرده است. "شهید رودکی" و "شهید مهدوی" که در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۳ به خدمت گرفته شدند نیز کشتی‌های کانتینری بودند که اکنون به عنوان پایگاه‌های شناور برای قایق‌ها و هلیکوپترهای کوچک عمل می‌کنند. این کشتی‌ها اما فاقد باند پرواز و فرود هستند.

"پیشگیری بحران" در ادامه می‌نویسد که یکی دیگر از نمونه‌های قابل توجه کشتی "مکران" (ناوبندر مکران) است که قبلا یک تانکر نفتی بوده و بعدا به یک کشتی تأمین چندمنظوره تبدیل شده است.  ورود "مکران" در سال ۲۰۲۱ به دریای بالتیک و زمانی که قصد داشت در یک رژه همراه با نیروی دریایی روسیه راهی سنت پترزبورگ شود، از سوی هواپیماهای شناسایی و گشت دریایی کشورهای عضو ناتو رصد شد.

تمامی این کشتی‌ها نشان‌دهنده تنوع نیروی دریایی ایران و تلاش آن برای دستیابی به یک پوشش استراتژیک وسیع‌تر با منابع محدود هستند.

اینکه آیا این کشتی‌ها در صورت مواجهه با تهدیدات جدی از سوی اسرائیل یا سایر کشورهای غربی دوام خواهند آورد، سؤالی است که هنوز پاسخی قطعی برای آن وجود ندارد. اطلاعات زیادی در مورد تسلیحات و سیستم‌های حفاظتی این کشتی‌ها منتشر نشده است.