واکنش‌ها به آزادی واتس‌اپ: با دلار ۷۹ هزارتومانی و ادامه نیاز مبرم به وی‌پی‌ان باید خوشحال باشیم؟

پیرو مصوبه دیروز عصر شورای‌عالی فضای مجازی در خصوص رفع فیلترینگ محدود، دسترسی به پیام‌رسان واتس‌اپ برای کاربران اینترنت در ایران بدون نیاز به استفاده از وی‌پی‌ان ممکن شد.

فیلترینگ سایت‌ها، پیام‌رسان‌ها و اپلیکیشن‌ها توسط ایران که پس از شکل‌گیری جنبش زن، زندگی، آزادی در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ خورشیدی به اوج خود رسیده بود، از نخستین ساعت‌های روز چهارشنبه ۵ دی ماه با آزاد شدن دسترسی به پیام‌رسان واتس‌اپ و پلتفرم خدماتی گوگل‌پلی اندکی کاهش یافت.

همزمان با تلاش حامیان مسعود پزشکیان برای «بزرگ‌نمایی» دستاورد او در زمینه رفع فیلترینگ، خبرگزاری دولت نیز از راه‌اندازی کانال اطلاع رسانی خود در پیام رسان واتس‌اپ خبر داد.

در مقابل، گروهی از مردم نیز با انتشار پیام‌هایی در شبکه‌های اجتماعی یادآوری کردند که آقای پزشکیان در جریان رقابت‌های انتخاباتی وعده «آزادی اینترنت» را داده بود و از رفع فیلتر واتس‌اپ و گوگل پلی تا آزادی اینترنت هنوز راه درازی باقیست.

اما تعدادی از کاربران نیز معتقدند که با وجود مشکلات گسترده از کمبود برق و گاز و آلودگی هوا گرفته تا پیش‌روی بی‌‌سابقه نرخ آزاد دلار به سمت ۸۰ هزارتومان در دوران ریات جمهوری مسعود پزشکیان، رفع فیلتر واتس‌اپ چندان نمی‌تواند مایه خوشحالی باشد.
در همین حال، برخی افراد همچون محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا ولی حامی مسعود پزشکیان یادآور شدند که با وجود «زحمتی» که دولت برای رفع فیلتر گوگل‌پلی و واتس‌اپ کشیده «اما بسنده کردن به این دو، یعنی کم‌فروشی. مطالبه‌ مردم این نبود. باز هم مجبوریم از فیلترشکن استفاده کنیم. چه واتساپ و گوگل‌پلی فیلترباشد چه نباشد. حکمرانی فضای‌مجازی هنوز در دست فروشندگان فیلترشکن است.»
اما آمارهای موجود نشان می‌دهد، گوشی‌های اندرویدی سهم بزرگی از بازار گوشی‌های هوشمند را در ایران در اختیار دارند و دسترسی به گوگل‌پلی می‌تواند بروزرسانی برنامه‌ها و اپلیکیشن‌های مورد استفاده مردم را تهسیل کند. هر چند که برخی کاربران یادآوری می‌کنند که با وجود اعمال تحریم گوگل علیه کاربران ایرانی همچنان دسترسی به خدمات گوگل‌پلی بدون استفاده از وی‌پی‌ان ممکن نیست.

ولی داده‌های موجود حاکی است که پیش از فیلتر شدن واتس‌اپ حدود ۷۱ درصد از افراد بالای ۱۸ سال که از گوشی‌های هوشمند استفاده می‌کنند، از این پیام‌رسان بهره می‌بردند که این نرخ پس مسدود شدن آن توسط حکومت ایران تا شهریور ماه گذشته به ۳۳ درصد کاهش یافت.
هر چند که هنوز هم تقریبا یک سوم کاربران گوشی‌های هوشمند در ایران از واتس‌اپ استفاده می‌کنند ولی گروهی از مردم امیدوارند که دولت بتواند نسبت به رفع فیلترینگ پیام‌رسان پرمخاطب‌ترِ تلگرام و شبکه‌اجتماعی اینستاگرام اقدام کند. البته در مصوبه روز گذشته شورای عالی فضای مجازی ایران به «بازگشایی تلگرام بعد از مذاکره مشروط یا ارایه تلگرام از طریق سکوهای داخلی در صورت عدم توافق» اشاره شده است.