سقوط بشار اسد؛ در ایران چه می‌گویند؟
رأی دهید
در حالی که دولت ایران در موضع‌گیری محتاطانه خواستار «شروع گفت‌وگوهای ملی با مشارکت همه طیف‌های تشکیل‌دهنده جامعه سوریه» شده و ابراز امیدواری کرده که روابط تهران و دمشق «براساس علایق و منافع مشترک و عمل به تعهدات حقوقی بین‌المللی تداوم یابد»، شماری از نمایندگان مجلس از انفعال و همچنین شیوه اطلاع‌رسانی حکومت انتقاد کرده‌اند.
محمدرضا صباغیان، نماینده مهریز و بافق در مجلس ایران با انتقاد از«بی‌خبر گذاشتن» نمایندگان از وضعیت منطقه و وضعیت در سوریه فریادزنان گفت که «مسئولان امنیتی و اطلاعاتی باید بیایند مجلس و بگویند که در منطقه چه خبر است و ما داریم چکار می‌کنیم.»
«ما در قوه مقننه هستیم و بی‌خبر. مثل اینکه ما نمایندگان نابالغ دیده می‌شویم.»
او در جلسه علنی مجلس صبح روز یکشنبه ۱۸ آذر ماه گفت: «سوریه همراه ما بوده است. آنجا هزینه شده است. چرا ما بی‌خبر هستیم.»
این نماینده چند دوره مجلس ایران بی‌خبری نمایندگان از وضعیت منطقه و عملکرد ایران را «ظلم به مردم و مجلس» خواند.
اظهارات این نماینده با واکنش مهرداد گودرزوند چگینی، نماینده دیگر مجلس روبرو شد که گفت دیروز، شنبه ۱۷ آذرماه محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در جلسه غیرعلنی مجلس درباره مساله وضعیت در سوریه صحبت کرده است.
جزئیاتی از این جلسه و اظهارات آقای قالیباف منتشر نشده است.
خشم و شادی از سقوط اسد
در همین حال خبر سقوط حکومت بشار اسد که حمایت ایران در بقای آن تا این مقطع نقش موثری داشته است، برخی سیاستمداران را خوشحال و برخی دیگر را خشمگین کرده است.
حشمت الله فلاحت پیشه، نماینده پیشین مجلس ایران با استقبال از سقوط اسد در شبکه ایکس نوشت: «ایرانیان خوشحال باشند. دیگر کسی حق ندارد دلارهای ملت را برای حفظ تارهای عنکبوت هزینه کند.»
اما در مقابل امیرحسین ثابتی، نماینده تندرو مجلس ایران، آقای فلاحت پیشه را متهم کرد که همان مواضع اسرائیل را منتشر میکند.
او با حمله به آقای فلاحت‌پیشه در شبکه ایکس نوشت: «برای فهمیدن معنای نفوذ لازم نیست به دنبال اسناد سری و مخفی باشید، فقط بدانید کسی که سطح فهمش از مقوله امنیت ملی در حدی است که به همین وضوح مواضع اسرائیل را منتشر میکند، قبلا رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس جمهوری اسلامی بوده و امروز نیز در دانشگاه تدریس میکند.»
آقای ثابتی یک روز پیش از سقوط بشار اسد گفته بود که ادعای «خالی کردن پشت سوریه توسط ایران» دروغ است.
صادق زیباکلام، استاد پیشین دانشگاه هم از دیگر چهره‌های مطرح سیاسی در ایران است که از خبر سرنگونی اسد استقبال کرده است.
او در شبکه ایکس نوشت «پایان بشار اسد هم برای مردم سوریه خیریت داشت هم ایرانیان.»
آقای زیباکلام در ادامه یادداشت خود در شبکه ایکس نوشت که مردم سوریه از نیم قرن «حاکمیت سرکوبگر بعثی‌ها نجات یافتند» و مردم ایران هم از «هدر رفتن» درآمد کشورشان.
او با انتقاد از کمک‌های مالی جمهوری اسلامی ایران به بشار اسد نوشت که حالا جلوی «هدر رفتن» درآمد کشور مردم ایران و «ریخته شدن آن به چاه ویلی بنام محور مقاومت بمنظور سرپا نگه داشتن یک حکومت ظالم غیر‌مردمی» گرفته خواهد شد.
اما در مقابل احمد نادری، نماینده مجلس و استاد دانشگاه در ایران که پیشتر از عدم مداخله ایران در تحولات اخیر سوریه انتقاد کرده بود گفت که پس از سقوط بشار اسد، استراتژی ایران باید به طرف «آزمایش بمب اتمی» برود.
او نیروهای مخالف اسد در سوریه را «ترکیب اخوانی - سلفی ریبرند شده توسط رسانه‌های غربی» خواند و نوشت با تسلط این نیروها بر سوریه «شد آنچه نباید می شد.»
آقای نادری اعتماد بشار اسد به کشورهای خلیج فارس مخصوصا امارات را اشتباه خواند و تاکید کرد که «استراتژی ایران بعد از این باید بر دو موضوع شکل گیرد: اول احیای جبهه زخمی مقاومت و دوم آزمایش بمب اتمی».
آقای نادری دو روز پیش در شبکه ایکس نوشته بود: «سوریه در آستانه سقوط است و ما خونسرد داریم تماشا می کنیم. در صورت سقوط دمشق، لبنان و عراق را هم از دست خواهیم داد و باید در مرزهایمان با دشمن مقابله کنیم. خون های زیادی برای حفظ سوریه دادیم. علت این سکوت را نمی‌فهمم اما هر چه باشد به صلاح کشور نیست. تا دیر نشده باید کاری کرد.»
سقوط حکومت بشار اسد، تازه‌ترین اتفاق در زنجیره‌ای از تحولات است که در طی یکسال اخیر وضعیت خاورمیانه را دگرگون کرده است.
محمد حسینی، معاون پارلمانی رئیس جمهور سابق ایران، مبدا همه این تحولات را کشته شدن ابراهیم
برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی هم با اشاره به سفرهای اخیر مقامات ایران به دمشق، از جمله محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس، علی لاریجانی، مشاور آیت الله خامنه‌ای و سفر یک هفته پیش عباس عراقچی، وزیر خارجه، دیپلماسی و سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران را به سخره گرفته‌اند.
آقای عراقچی دیدار خود را با بشار اسد خوب و مفید توصیف کرده بود و گفته بود که پیغامش به اسد حمایت و پشتیبانی ایران و ایستادگی بود.
رضا غبیشاوی، روزنامه‌نگار ایرانی با بازنشر عکس شاورما خوردن آقای عراقچی در دمشق نوشت: «برآورد اشتباه با فاصله یک هفته؛ عراقچی یک هفته قبل به دمشق رفت و در رستوران شهر، شاورما خورد. یعنی همه جا امن و امان است. یک هفته بعد حکومت بشار اسد سرنگون شد.»
او با اشاره به تحلیل شب قبل محمدجواد لاریجانی، سیاستمدار ایرانی که به عنوان کارشناس در برنامه صدا و سیما حضور یافته بود، گفت «اتاق فکر و تصمیم ما مشکل دارد».
آقای صلواتیان با نقل این جمله از آقای لاریجانی که «ایران بزودی ورق را در سوریه بازمی‌گرداند» گفت: «خاندان اسد تمام شدند اما امثال محمدجواد لاریجانی تمام نمی‌شوند.»
محمدجواد لاریجانی در مصاحبه خود تاکید کرده بود که موضع ایران در دفاع از دولت بشار اسد تغییر نکرده و نباید تغییر کند. او حتی از وزیر خارجه ایران هم انتقاد کرد و گفت: «آقای عراقچی می‌گوید اوضاع سوریه سیال است و از موضع‌گیری ابا داشتند، موضع ایشان از اوضاع سوریه سیال‌تر است.»
آقای عراقچی یک روز پیش از سقوط اسد در دوحه قطر با وزیرخارجه ترکیه و امیر قطر جلسه داشت و درباره وضعیت سوریه به خبرنگاران گفته بود: «الان در مرحله‌ای هستیم که همه در حال رایزنی هستند و زود است که تصمیمی گرفته شود، تحولات میدانی به صورت سریع در حال رخ دادن است و وضعیت بسیار سیال است.»
از جمله برخی از آلان یاد کردند، کودک پناهجوی سوری که در دریا و مسیر فرار از سوریه به همراه مادر و برادرش جانش را از دست داد.
انتشار عکسی از جسد بی‌جان آلان ۳ ساله در ساحل بدروم ترکیه در سپتامبر سال ۲۰۱۵، جهانیان را بیش از پیش متوجه عمق بحران پناهجویان کرد.
محمد رسول‌اف، فیلمساز معترض ایرانی هم تصاویری از سرنگون کردن مجسمه حافظ اسد را در اینستاگرام منتشر کرد و نوشت: «ما صبوریم. رنج‌هایمان را به امید و امید را به نیرویی برای مبارزه بدل می‌کنیم، ما زنده می‌مانیم تا شاهد محاکمه‌ی شما در دادگاه‌ها باشیم…اتفاق می‌افتد، دیر یا زود.»
یک کاربر شبکه ایکس هم به طنز و با اشاره به نظامیان ایرانی که با عنوان «مدافعان حرم» در سوریه حضور داشتند، نوشت: «حرم حرمه دیگه، حالا فعلا از همین شابدوالعظیم دفاع کنین ببینیم چی می‌شود.»
