«حزب‌الله در مخمصه بزرگ»؛ آینده بازوی اصلی ایران در منطقه چه خواهد شد؟

یورونیوز: تلاش‌های دولت جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا برای برقراری آتش‌بس در لبنان در حالی ادامه دارد که نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب‌الله این هفته یکی از اولین سخنرانی‌هایش در این مقام را ایراد کرد.

رهبر حزب‌الله لبنان تلاش کرد تا در این سخنرانی لحنی مسالمت‌جویانه داشته باشد. او تاکید کرد که این گروه با طرح آتش‌بس پیشنهادی جو بایدن و امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه موافقت کرده بود اما اسرائیل چهار روز بعد حسن نصرالله، دبیرکل فقید این گروه را کشت.

نعیم قاسم در عین حال تلاش کرد تا روحیه نیروهای حزب‌الله را حفظ کند. او تاکید کرد که شبه‌نظامیان این گروه با وجود ضرباتی که طی هفته‌های اخیر خورده‌اند همچنان تنها دو راه بیشتر پیش‌رو ندارند: «یا پیروزی یا شهادت.»

با این حال بسیاری از تحلیلگران امور خاورمیانه با وجود این اظهارات نعیم قاسم بر این باور هستند که شدت ضربات وارده به حزب‌الله در حدی است که مقاومت و تاب‌آوری این گروه در دراز مدت را زیر سوال می‌برد.

مایکل استیفنز، تحلیلگر امور خاورمیانه در همین باره به یورونیوز می‌گوید که حزب‌الله به شدت در حملات اسرائیل آسیب دیده و به طور ریشه‌ای به سازمانی متفاوت از قبل تبدیل شده است.

او بر این باور است که «دوران مراسم تشییع جنازه‌‌های پرجمعیت و رهبری کارزار انتخاباتی برای حزب‌الله به سر رسیده است.»

مایکل استیفنز بر این باور است که حزب‌الله هر کاری بخواهد انجام بدهد با نفوذ اسرائیل روبرو می‌شود و این برای این گروه «بسیار خطرناک» است.
خالی شدن دست حزب‌الله از «فرماندهان رده اول و دوم»
کنت راث، مدیر پیشین سازمان دیده‌بان حقوق بشر نیز بر این باور است که رهبری حزب‌الله طی هفته‌های اخیر «نابود» شده است.

اسرائیل شمار زیادی از فرماندهان و چهره‌های سرشناس حزب‌الله را طی هفته‌های اخیر کشته است. تنها در همان هفته‌ای که حسن نصرالله کشته شد شش رهبر و فرمانده دیگر این گروه نیز کشته شدند. نبیل قاووق، روحانی بانفوذ در حزب‌الله و فرماندهان امور پهپادی و موشکی حزب‌الله از جمله کشته‌شدگان بودند.

مایکل استیفنز در همین راستا بر این باور است که نعیم قاسم به گفته شخص خودش بیشتر احتمال دارد «شهید» شود تا به پیروزی دست یابد. مایکل استیفنز می‌گوید تضمین می‌کنم که او تا یک سال دیگر در قید حیات نیست و کشته شده است. او می‌افزاید «حزب‌الله در مخمصه بزرگی گیر افتاده است.»

کنت راث هم به این نکته اشاره می‌کند که نعیم قاسم در زمان حیات حسن نصرالله در رده‌های خیلی بالای حزب‌الله نبود و به رهبری رسیدن او نشان می‌دهد که حزب‌الله به رهبران دست چندم خود روی آورده است. به گفته کنت راث حزب‌الله اکنون رهبران و فرماندهان خود را از میان چهره‌های و نیروهای «دست سوم» انتخاب می‌کند.

کنت راث می‌افزاید که احتمالا فرماندهان محلی حزب‌الله در جنوب لبنان اکنون قدرت بیشتری از نعیم قاسم پیدا کرده‌اند و دبیرکل حزب‌الله تنها جنبه تشریفاتی پیدا کرده است.
پیش به سوی آتش‌بس «یک طرفه» و به سود اسرائیل؟
امری که می‌تواند این پرسش را پدید بیاورد که فرماندهی مرکزی حزب‌الله تا چه حد قادر خواهد بود تا فرماندهان محلی را به رعایت آتش‌بس احتمالی راضی کند. زیرا به گفته مایکل استیفنز اگر آنها قادر به این کار نباشند اسرائیل مسیر کنونی را ادامه خواهد داد و حملات خود به مواضع حزب‌الله را با موفقیت کنونی پی می‌گیرد.

از سوی دیگر در پیشنهاد آتش‌بس آمریکا به اسرائیل امکان انجام حملات هدفمند به داخل لبنان داده شده است. به همین دلیل این پیشنهاد را می‌توان بسیار «یک طرفه» و به سود اسرائیل دانست.

در این میان ایران که حزب‌الله را در خط مقدم «جبهه مقاومت» قرار داده بود اکنون شاهد از دست رفتن یکی از بازوهای پرتوان خود در منطقه است. به این ترتیب ایران مانند آنچه در ماه‌های گذشته رخ داده است مجبور به خروج از «جنگ در سایه» با اسرائیل خواهد بود تا در غیاب بازوی توانمند خود به تنهایی با اسرائیل طرف شود. البته ایران این امکان را هم خواهد داشت تا در سیاست کلی خود در منطقه تجدیدنظر اساسی بکند هرچند در شرایط کنونی چنین چیزی دور از ذهن به نظر می‌رسد.