چرا حساب کاربری عبریزبان علی خامنهای در شبکه ایکس نیامده مسدود شد؟
رأی دهید
پلتفرم اجتماعی ایکس توضیحی برای اقدام خود ارائه نکرده است، حال آنکه سایر پروفایلهایی که توسط رهبر ایران به زبانهای دیگر اداره میشود و اتفاقا محتوای مشابه به یکدیگر را به اشتراک میگذارند، همچنان فعال هستند.
حساب کاربری جدید علی خامنهای به زبان عبری، یکشنبه شب، تنها یک روز پس از راهاندازی آن واکنش در حملات تلافیجویانه اسرائیل به ایران در بامداد شنبه به حالت تعلیق درآمد.
پیام آغازین این حساب به زبان عبری نوشته بود «به نام خداوند بخشنده ترین مهربان»، عبارتی که البته در ابتدای تمام صفحههای خامنهای به زبانهای مختلف رایج است.
اما این حساب در پستهای بعدی خود جملهای از سخنرانی روز یکشنبه علی خامنهای را منتشر کرده بود که در آن گفته بود: «رژیم صهیونیستی دچار خطای محاسباتی شده است.»
اشاره او به حمله هوایی اسرائیل علیه مواضع نظامی ایران در بامداد شنبه ۲۶ اکتبر بود. در آن حمله بیش از ۱۰۰ جنگنده و هواپیمای سوخترسان و هواپیماهای پشتیبانی بیش از ۲۰ هدف را در ۳ استان ایران هدف قرار دادند.
توئیت عبرزبان علی خامنهای در ادامه خاطرنشان میکرد که «باید قدرت و اراده و ابتکار ملت ایران و جوانان کشور را به آنان [اسرائیل] فهماند.»
علت چه بود؟
ایکس که قبلاً توئیتر نامیده میشد، قوانینی دارد که انتشار محتوای «نهادها و اشخاص خشونتپراکن و نفرتپراکن» را ممنوع میکند. با این حال، دستورالعملهای آن برای مناسب «حکومتی یا دولتی» استثنا قائل میشوند.
اکنون در صفحه عبریزبان آقای خامنهای تنها این عبارت قابل مشاهده است که «ایکس حسابهایی را که قوانین ما را نقض کنند به حال تعلیق درمیآورد.» اما صراحتا مشخص نشده است که این حساب کاربری دقیقا کدام مورد از دستورالعملهای ایکس را ممکن است نقض کرده باشد. این رسانه اجتماعی به درخواست خبرگزاریها برای اظهار نظر پاسخ نداد.
شبکه ایکس تحت رهبری ماسک در نیمه اول سال ۲۰۲۴ مجموعاً ۵ میلیون ۳۰۰ هزار حساب کاربری را به حالت تعلیق درآورد که در مقایسه با دوران مدیریت قبلی در توئیتر، بیش از ۴ برابر افزایش داشته است. به گفته شرکت ایکس، موارد اخیر در تعلیق حساب کاربران مربوط به ایمنی کودکان، آزار و اذیت و هویتهای گمراه کننده مربوط می شود.
این پلتفرم اجتماعی همچنین «صدها» حساب کاربری را که «وابسته به حماس» میدانست، در تلاشی برای جلوگیری از انتشار محتوای آنلاین «خشونتآمیز و نفرتانگیز» حذف کرد.
رهبری با حسابهای متعدد
دفتر آقای خامنهای سالها است که حسابهای متعددی برای این رهبر ۸۵ ساله در ایکس داشته و در گذشته نیز به زبانهای مختلف پیامهایی ارسال کرده است.
کما اینکه چندین حساب دیگر دفتر رهبر، از جمله به زبانهای فارسی، عربی، انگلیسی و بنگالی علیرغم اشتراکگذاری مطالب مشابه به حساب عبری او، همچنان فعال باقی ماندند.
همان گفته علی خامنهای عینا به زبان انگلیسی تا لحظه انتشار این خبر همچنان در حساب کاربری رهبر ایران موجود است و تا ظهر دوشنبه ۲۸ اکتبر ۶۲۰ هزار بازدید و نزدیک به ۱۵ هزار لایک دریافت کرده است.
پلتفرمهای رسانههای اجتماعی همچون شبکه ایکس، فیسبوک، اینستاگرام و یوتیوب سالها است که از سوی مقامات ایران در این کشور فیلتر و مسدود هستند و مردم عادی ایرانی مجبور هستند از فیلترشکن و ویپیانهای شرکتهای خصوصی برای دسترسی به آنها استفاده کنند.
فعالیت آزادانه حسابهای رسمی علی خامنهای در شبکههای اجتماعی طی سالهای اخیر به ویژه پس از اعتراضهای سال ۱۴۰۱ در ایران از سوی مخالفان جمهوری اسلامی مورد انتقاد قرار گرفته بود. طرفداران اسرائیل نیز پس از حمله روز هفت اکتبر حماس به این کشور از فعالیت حسابهای علی خامنهای در شبکههای اجتماعی انتقاد کرده بودند.
سابقه طولانی مسدود شدن حسابهای خامنهای
این اولین موردی نیست که خامنهای با تعلیق یا حذف از شبکههای اجتماعی مواجه میشود.
توئیتر در تاریخ ۳۰ مارس ۲۰۲۰ (۱۱ فروردین ۱۳۹۹) به مدت چند ساعت حسابهای کاربری علی خامنهای، رهبر ایران را مسدود کرد. در آن زمان، این شبکه تمام حسابهای توئیتری رهبر ایران به زبانهای فارسی و انگلیسی، اسپانیایی، عربی و اردو را از دسترس خارج کرده بود.
اما این اتفاق اما تنها چند ساعت به طول انجامید و پس از مدتی مجددا صفحات او در دسترس قرار گرفت.
پیش از آن هم در ماه ژانویه همان سال این اتفاق افتاده بود اما باز هم توئیتر پس از گذشت مدت زمان کوتاهی، مجددا حسابهای به آقای خامنهای را فعال کرده بود.
توئیتر در پاسخ به خبرنگاران، مسدود شدن صفحات آقای خامنهای را ناشی از «اشتباه» عنوان کرد. به گفته مسئولان توئیتر حسابهای رهبر ایران به اشتباه «اسپم» تشخیص داده شده بود.
ایلان ماسک در اکتبر ۲۰۲۰ توئیتر را از مالکان قبلی آن خرید. آقای ماسک ساعاتی پیش از اعلام نهایی شدن معامله گفته بود که توئیتر را با هدف خدمت به بشریت از طریق فراهم کردن فضایی برای ابرازنظر آزادانه خریداری میکند.
حسابهای آقای خامنهای در شبکه اجتماعی ایکس به زبانهای انگلیسی هم اکنون ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار و به زبان فارسی نزدیک به ۸۷۰ هزار دنبالکننده دارد.
متا (شرکت مادر اینستاگرام و فیسبوک) نیز در ماه فوریه ۲۰۲۴ (۱۹ بهمن ۱۴۰۲) حسابهای فیسبوک و اینستاگرام علی خامنهای را به دلیل حمایت از گروه شبهنظامی حماس و حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ به اسرائیل حذف کرد.
حساب فارسیزبان رهبر ایران در اینستاگرام پنج میلیون نفر دنبال کننده داشت. بیش از ۲۰۰ هزار کاربر نیز صفحه او را در این شبکه اجتماعی به زبان انگلیسی دنبال میکردند.
ایلان ماسک و آزادی بیان و رابطه نزدیک با ترامپ و نتانیاهو
ایلان ماسک به دلیل ادعای حمایت از آزادی بیان به معنای عام آن و آزادی بیان به معنای خاص آن در شبکه اجتماعی ایکس شناخته میشود.
آقای ماسک از اسرائیل حمایت میکند و روابط نزدیکی با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل دارد. وی در ماه نوامبر به اسرائیل سفر کرد و در سخنرانی بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در کنگره آمریکا در ماه ژوئیه شرکت داشت.
از آنجائی که پیامهای آقای خامنهای به زبان عبری مستقیما مخاطب اسرائیلی را خطاب قرار میدهد، احتمال دارد که مسدود شدن حساب عبریزبان او لطفی از طرف ایلان ماسک به نتانیاهو باشد، مخصوصا با توجه به اینکه انتقادهای داخلی در اسرائیل از نحوه عملکرد دولت نتانیاهو در مدیریت جنگ و آزادی گروگانها همچنان ادامه دارد.
هر چند افکار عمومی اسرائیل نسبت به عمکرد نتانیاهو در یک سال اخیر بهبود داشته است اما پس از حمله هوایی به ایران، برخی از مردم اسرائیل نمیخواهند جنگ فراتر از این به منطقه گسترش یابد و هر اقدامی فراتر از آن را فقط در جهت تلاش برای بقای دولت نتانیاهو میدانند.
ماسک یکی از حامیان دونالد ترامپ، دوست نزدیک نتانیاهو است و یکی از اولین اقداماتش در قامت مدیر ایکس این بود که حساب تعلیق شده دونالد ترامپ را باز گرداند.
باید دید که حساب عبریزبان آقای خامنهای در شبکه ایکس در ساعات و یا روزهای آینده باز میگردد و یا اینکه محتوای مشابه او در سایر حسابها نیز مسدود خواهد شد.