تصاویر آخرین لحظات حیات سنوار؛ «کشته شدن قهرمانانه» یا «پایان یک تروریست»؟

یورونیوز: بسیاری از هواداران حقوق فلسطینی‌ها یا «محور مقاومت» پس از انتشار ویدئویی که آخرین لحظات حیات یحیی سنوار، رهبر حماس را نشان می‌دهد از آن به عنوان نمادی از نبرد نابرابر در جنگ غزه یاد کردند.

آنها بر این باور هستند که اسرائیل با انتشار این تصاویر ناخواسته روایت خود از زندگی یحیی سنوار را زیر سوال برد و از او یک «قهرمان» یا یک «اسطوره» ساخت. در مقابل اسرائیلی‌ها و متحدانشان معتقدند که انتشار این تصاویر تنها «پایان کار یک تروریست» را نشان می‌دهد.

از یحیی سنوار به عنوان مغز متفکر و معمار حملات روز هفت اکتبر سال گذشته به اسرائیل یاد می‌شود. حملاتی که نقطه آغاز تحولاتی ادامه‌دار با پیامدهای مرگبار برای منطقه خاورمیانه بود.

پدر یک کودک فلسطینی در نوار غزه درباره ویدئوی منتشرشده از یحیی سنوار می‌گوید که این تصاویر نشان می‌دهد «یک قهرمان چگونه می‌میرد». شماری دیگر از فلسطینی‌ها نیز بر این باور هستند که اسرائیل با انتشار این ویدئو الگویی برای نسل‌های بعد در سرزمین‌های فلسطینی ساخت.
آیا روایت اسرائیل با ویدئوی سنوار زیر سوال رفت؟
اسرائیل طی یک سال گذشته تاکید می‌کرد که یحیی سنوار در تونل‌های زیرزمینی حماس در نوار غزه پنهان شده است. گزارش‌هایی نیز مبنی بر اینکه یحیی سنوار در مذاکرات آتش‌بس به دنبال دریافت تضمین جانی برای خودش است منتشر شده بود.

مقام‌های اسرائیل همچنین مدعی بودند که یحیی سنوار از گروگان‌های اسرائیلی و غیرنظامیان در نوار غزه به عنوان سپر انسانی استفاده می‌کند. هرچند ویدئویی چند ثانیه‌ای را نمی‌توان خلاصه‌ای از زندگی یک سال گذشته یحیی سنوار دانست اما تصاویر منتشرشده با آنچه اسرائیل تلاش می‌کرد در اذهان جا بیاندازد تفاوت دارد.

یحیی سنوار در تصاویر منتشرشده به جای زیرزمین داخل طبقه اول یا دوم یک ساختمان که مورد حمله اسرائیل قرار گرفته است دیده می‌شود. برخلاف انتظارها هیچ کدام از گروگان‌های اسرائیلی همراه او نبودند. هرچند این احتمال نیز مطرح است که همه گروگان‌های اسرائیلی پیش‌تر کشته شده باشند.

بسیاری از فلسطینی‌ها طبق گزارش یک رسانه اسرائیلی با تصاویری که از یحیی سنوار منتشر شد «احساس غرور» کردند. رئیس دفتر شاخه سیاسی حماس در این تصاویر با اینکه از ناحیه دست راست مجروح شده جسمی چوبی یا فلزی را به سمت پهپاد اسرائیلی که وارد اتاق شده است پرتاب می‌کند. او در عین حال چهره خود را با چفیه معروف فلسطینی‌ها پوشانده است.
ساختمانی که یحیی سنوار در آن کشته شدیک راننده تاکسی ۳۰ ساله در غزه می‌گوید: «من از شب گذشته این ویدئو را ۳۰ بار تماشا کردم، هیچ راه بهتری برای مرگ وجود ندارد.»

او در ادامه می‌گوید که «تماشای روزانه این ویدئو» را به وظیفه‌ای برای فرزندان و نوه‌های خود در آینده تبدیل خواهد کرد.

یک زن فلسطینی ۴۲ ساله که مادر چهار فرزند است در مورد ویدئوی آخرین لحظات یحیی سنوار می‌گوید: «می‌گفتند در تونل‌ها پنهان شده است. می‌گفتند اسرای اسرائیلی را نزدیک خود نگه داشته است تا جانش حفظ شود. اما دیروز دیدیم که او در رفح با سربازان اسرائیلی می‌جنگید، جایی که از ماه مه به اشغال درآمده است.»

برخی از فلسطینی‌هایی که از نحوه کشته شدن یحیی سنوار و «شجاعت» او تجلیل می‌کنند در عین حال می‌گویند که با حملات هفت اکتبر مخالف بودند.
یحیی سنوار؛ مسئول بزرگترین عملیات «یهودکشی» پس از جنگ جهانی دوم؟
در مقابل اسرائیلی‌ها یحیی سنوار را به عنوان مسئول بزرگترین عملیات «یهودکشی» پس از جنگ جهانی دوم معرفی می‌کنند. در حمله حدود سه هزار شبه نظامی حماس به اسرائیل در روز هفت اکتبر سال ۲۰۲۳ حدود ۱۲۰۰ نفر کشته شدند.

فلسطینی‌ها در حالی ویدئوی منتشرشده از یحیی سنوار را نمادی از مبارزه خود با اشغالگری اسرائیل می‌دانند که در اسرائیل و متحدان غربی آن از یحیی سنوار پیش از هر چیز به عنوان یک «تروریست» یاد می‌شود.

رسانه‌های اسرائیلی او را «بزدلی» معرفی می‌کنند که در خرابه‌های نوار غزه پنهان شده بود. بسیاری از اسرائیلی‌ها ویدئوی منتشرشده و تصاویر جسد یحیی سنوار را نشانه «پیروزی» می‌دانند و به همین دلیل به سربازان کشورشان «افتخار» می‌کنند. برخی از اسرائیلی‌ها پس از انتشار خبر کشته شدن یحیی سنوار در خیابان‌ها به جشن و پایکوبی پرداختند.

اختلاف‌نظرها و تفاوت در برداشت‌ها از ویدئوی آخرین لحظات حیات یحیی سنوار را می‌توان بازتابی کوچک از شکافی عمیق بین طرفداران حقوق فلسطینی‌ها و حامیان اسرائیل دانست. شکافی که طی یک سال گذشته نیز بارها پیش روی جهانیان قرار گرفته بود. در نتیجه برداشت‌ها از تصاویر یحیی سنوار در آخرین لحظات حیاتش بستگی به این دارد که تماشاچی چه کسی است، چه هویتی دارد و موضعش درباره چند دهه مناقشه بین اسرائیل و فلسطینی‌ها چیست.

تنها وجه اشتراک دو طرف در برداشت‌شان از ویدئوی منتشرشده را می‌توان احساس «پیروزی» دانست. فلسطینی‌ها از یک سو از «پیروزی شهید» و تبدیل شدن یحیی سنوار به یک «اسطوره» برای نسل‌های بعد سخن می‌گویند و از سوی دیگر اسرائیلی‌ها از کشتن بزرگترین دشمن خود و عامل «قتل عام» هفت اکتبر احساس «پیروزی» می‌کنند.

با این حال ممکن است برخی از مقام‌های اسرائیلی اکنون از انتشار این تصاویر به خاطر بازتابی که نزد فلسطینی‌ها پیدا کرد پشیمان شده باشند.