جمهوری اسلامی ۷۱ سال پس از کودتای ۲۸ مرداد برای عوامل آن ( آمریکا و سردمداران‌ آن) دادگاه برگزار کرد

قوه قضاییه جمهوری اسلامی ۷۱ سال پس از وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ علیه دولت «محمد مصدق»، دادگاهی برای محاکمه عوامل آن برگزار کرده استایران وایر: فرامرز داور
قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران در ادامه برگزاری دادگاه‌هایی که درباره اعتبار آن تردیدهای حقوقی جدی وجود دارد، این بار ۷۱ سال پس از وقوع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ علیه دولت «محمد مصدق»، دادگاهی برای محاکمه عوامل آن برگزار کرده است اما نحوه برگزاری، صلاحیت دادگاه و موضوع شکایت، همه زیر سوال هستند.

***


هم‌زمان با هفتادویکمین سال‌روز کودتای ۲۸ مرداد، اولین جلسه محاکمه عوامل این کودتا به ریاست قاضی «حسین‌زاده» که نام کوچک او اعلام نشده، برگزار شده است.

قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده که شاکیان این پرونده، ۴۰۲ هزار نفر، معادل تقریبی نیم درصد جمعیت ایران است.
قوه قضاییه جمهوری اسلامی گفته است ۴۰۲ هزار نفر شاکی پرونده کودتای ۲۸ مرداد هستندبه گفته قاضی حسین‌زاده، مبنای صلاحیت دادگاه، قانون‌های «الزام دولت به پی‌گیری جبران خسارت ناشی از اقدام‌ها و جنایت‌های امریکا»، «تشدید مقابله با اقدام‌های تروریستی امریکا»، «مقابله با نقض حقوق بشر و اقدام‌های ماجراجویانه امریکا» و «اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» هستند. اما تمامی این قوانین که در یک دهه اخیر مصوب شده‌اند، یعنی دست‌کم ۶۰ سال پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، بر اساس یک اصل جهانی حقوقی، قابل تسری به قبل نیستند یا اصطلاحاً «عطف به ماسبق» نمی‌شوند.

رییس دادگاه اعلام کرده است: «این دعوا به طرفیت دولت امریکا و سردمداران آن بوده و نام‌بردگان از طریق وزارت امور خارجه به‌صورت رسمی دعوت شده‌اند؛ نسخه ثانی اخطاریه نیز به آن‌ها ابلاغ و واصل شده و خواندگان از جلسه امروز مطلع بودند.»

با این که کودتای ۲۸ مرداد بر اساس اسناد رسمی ارایه‌ شده از سوی دولت‌های عامل، از سوی بریتانیا و امریکا به‌طور مشترک انجام شد، قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران تنها دست به «محاکمه عوامل امریکایی» کودتا زده و به کلی نیمی از ماجرا را کنار گذاشته است.

در میان ۴۰۲ هزار شاکی این پرونده که قوه قضاییه اعلام کرده، «محمود مصدق»، نوه نخست‌وزیر سرنگون‌ شده ایران و «محمدمهدی عبدخدایی»، ضارب «حسین فاطمی»، وزیر امور خارجه دولت مصدق حضور داشتند و کنار هم نشانده شده بودند.

عبدخدایی که اکنون دبیرکل «جمعیت فداییان اسلام» است، در سال ۱۳۳۰، یعنی دو سال پیش از کودتا، دست به ترور وزیر خارجه دولت مصدق زده بود که البته ناکام ماند. فاطمی پس از کودتای ۲۸ مرداد محاکمه و به اعدام محکوم شد. مشخص نیست چه طور نوه نخست‌وزیر برکنار شده ایران در کنار ضارب وزیر وقت امور خارجه او به‌طور هم‌زمان شاکی پرونده کودتا علیه مصدق هستند.
محمود مصدق»، نوه نخست وزیر برکنار شده ایران (نفر سوم از راست) در کنار «محمدمهدی عبدخدایی»، ضارب ناکام «حسین فاطمی»، وزیر وقت امور خارجه دولت مصدق که در ترور او دو سال پیش از کودتای ۲۸ مرداد ناکام ماند.از جمله تناقض‌های جالب توجه که گرچه ماهیت حقوقی ندارد اما از نظر سیاسی میزان اصالت دادگاه‌های این‌چنینی جمهوری اسلامی را نشان می‌دهد، این است که مصدق مورد غضب حکومت جمهوری اسلامی است. درباره نخست‌وزیر برکنار شده ایران و مسلمانی او، «روح‌الله خمینی»، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی گفته است: «[مصدق] مسلم نبود و اگر مانده بود، سیلی بر اسلام می‌زد.»

«علی خامنه‌ای» هم دیدگاهی منفی به مصدق دارد. از جمله اظهارات او این است: «از سال ۱۳۳۲ تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی، انگلیس و امریکا بر سرِ چاه‌های نفت و در واقع گنج نفت ایران نشستند و تا آن‌جا که توانستند، برداشتند و بردند. هر ملتی به امریکا اعتماد کرد، ضربه خورد؛ حتی آن کسانی که دوست امریکا بودند... مصدق اعتماد کرد، کتکش را هم خورد.»
تصویر منتشر شده در سایت رسمی «علی خامنه‌ای» در سال‌روز کودتای ۲۸ مردادبیان او درباره مصدق، عاری از احترام است و به گفته سیاست‌مداران دهه۱۳۷۰ در ایران، یکی از موانع اصلی ناتوانی شورای شهر تهران در نام‌گذاری خیابانی بزرگ به نام مصدق، مخالفت او بوده است. نام خیابانی در تهران که پیش از انقلاب «ولی‌عهد» بود، پس از بهمن ۱۳۵۷ مدتی «مصدق» گذاشته شد اما به‌سرعت به «ولی‌عصر» تغییر داده شد.

گروه‌های ممنوع‌ شده از فعالیت سیاسی پس از انقلاب بهمن ۱۳۵۷، چه در دوره «روح‌الله خمینی» و چه در زمان خامنه‌ای، همچون «جبهه ملی»، «نهضت آزادی»، «حزب ملت ایران» و فعالان «ملی-مذهبی»،  همگی در چند مورد مشترک‌ هستند؛ ارادت به مصدق، نحوه سیاست‌ورزی دولت او و حمایت از جبهه ملی که فعالیت آن‌ها در تضاد با سیاست ترویجی و مورد حمایت جمهوری اسلامی در ارتباط با مصدق است.

برگزاری این دادگاه نمایشی با هدف ایجاد صدور جریمه‌های مالی برای دولت امریکا با هدف برابر کردن میزان جریمه‌های صادر شده از سوی دادگاه‌های ایالات متحده در پرونده‌های مربوط به امور تروریستی علیه جمهوری اسلامی ایران است که اکنون میزان به بیشتر از ۱۰۰ میلیارد دلار رسیده است؛ یعنی میزان صدور نفت ایران در سال پس از رفع تحریم‌های بین‌المللی.

دولت امریکا جریمه‌های مالی را از محل مصادره دارایی‌های دولت ایران در اختیار شاکیان امریکایی قرار می‌دهد اما چنین کاری در جمهوری اسلامی از نظر عملی بی‌فایده است. نه امریکا در ایران دارایی دارد و نه دارایی‌های دولتی آن در دیگر کشورها در معرض مصادره جمهوری اسلامی هستند.

دادگاه‌های همچون ۲۸ مرداد، از نظر شکلی و ماهیتی، اقدامی غیر قابل دفاع در تاریخ معاصر نظام قضایی در ایران شده‌اند که تنها اثر آن‌ها برای جمهوری اسلامی احتمالا افزودن به فعالیت‌های تبلیغات ضد امریکایی است.
رأی دهید
دیدگاه خوانندگان
۸۴
siavash786 - شیکاگو، ایالات متحده امریکا

صحبت من با آن ساندیس خور رژیم است که اسمش را گذاشته مصدق روحت شاد . حرف آن امام خوک صفت راخب خوان چه چیز در مورد مصدق می گوید . حال تو بدو دنبال ساندیس و سیب زمینی . تو راست میگی یا امامت ، تو دروغ میگی یا این رهبر مفلوک خرفتت ؟
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۱:۳۲
۳۹
مصدق روحت شاد - تهران، ایران
پینوکیو آخرش آدم شد! تو نمیخوای آدم بشی پالان طلب غربتی؟!
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۲:۵۶
۴۹
kurosh-h - گوتنبرگ، سوئد
رویارویی مصدق و شاه ، ضربه هولناکی به مشروعیت رژیم پهلوی زد و‌عوافب آن انقلاب ننگین ۵۷ بود ،لذا من احساسات ضد مصدقی را درک می‌کنم ، اما فراموش نکنیم که مصدق برخلاف سران ج. اسلامی وطن پرست ‌ملیگرا بود و من مطمعن هستم‌که اگه آینده را پیشبینی می‌کرد ، پشت شاه فقید را خالی نمیکرد و از او حمایت می‌کرد
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۳:۳۲
۵۴
hamid411 - لس آنجلس، ایالات متحده امریکا
٤٠٢ هزار نفر شاکی در مقابل ٨٥ میلیون جمعین ایران یعنی کمتر از نیم درصد. حالا شما بیا یه دادگاه شکایت از چپول ها که با اخوند متحد شدن بذار ببین چند میلیون نفر شکایت میکنن. مرتیکه رو ببین خودش رو تو دادگاه به غش زده. همین تفکر توده ای بود که بنیان گند ٥٧ رو گذاشت
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۳:۵۱
۸۱
گفتگوگر - پیتزبورگ، ایالات متحده امریکا
آیت الله کاشانی و اکثریت معممین به خون مصدق تشنه بودند. این همه مرثیه سرائی را برای مصدق حزب توده و چپول ها باب کردند. ان ها میدیدند که با حکومت متزلزل مصدق ایران چون سیبی رسیده قسمت ان ها میشود تا ایران را ایرانستان کنند. مطمئنا با ادامه ی حکومت مصدق نه سوئیس میشدیم و نه سوئد و تمام این ها خیالات است. تصور دموکراسی هم باطل است چون اولین دشمنان دموکراسی کمونیست ها و چپول ها هستند. ایا تاکنون یک کشور کمونیستی دیده اید که حتی اندکی دموکراسی در ان رعایت شود؟
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۳:۵۴
۳۲
agha_ehsan - تهران، ایران
فقط ببین این (مصدق روحت شاد) ...در جوابت چی نوشته !! پینوکیو آدم شد !! 😂😂 اینا یه مشت عقب مونده اند که هنوز هم عمام عمام میکنن . به اینا میخوای حرف بفهمونی ؟
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۶:۳۹
۳۲
agha_ehsan - تهران، ایران
یعنی توهمی که این مذهبی ها دارن صد کیلو شیشه هم بزنی بهش نمیرسی . همیشه آرزوهاشونو فکت فرض میکنن 😂 آرزوشونه قدرت آمریکا رو داشتن . آخه احمق ها دادگاه برگزار میکنی برای آمریکا ؟ شماها تمبونتونو میتونین بکشین بالا ؟ تو دنیا کشوری هست شماها رو جای خر فرض کنه ؟ انسان که از همون اول هم همه میدونستن چه گو...هی هستین . شما رو کسی خر هم فرض میکنه ؟ یه مشت گوشت متحرک هستین که در راه مذهب تکه تکه بشین همین . مصرفی ندارین بجز گند زدن به دنیا . توهم چیو میزنین ؟
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۶:۴۴
۳۴
مساوات - مساوات، ایتالیا
دشمنی آخوندها با مصدق برمیگرده به کلاه گشادی که مصدق سر آخوندها گذاشت در دهه بیست و سی تعصبات مذهبی میچربید به حس ناسیونالیستی و این رو مصدق خوب میدونست واسه همین با کاشانی و طرفداران فداییان اسلام ریخت رو هم و آنها براش رزم آرا رو ترور کردند بعد که نخست وزیر شد به خواسته آنها که ایجاد حکومت دینی اسلامی بود تمکین نکرد به همین دلیل فداییان اسلام دکتر فاطمی رو ترور کردند و بعد یک نامه هم واسه مصدق نوشتند و تهدید به مرگش کردند و کاشانی هم از مصدق فاصله گرفت به همین دلیل خیلی راحت مصدق سقوط کرد و مردم هم واکنشی نشان ندادند چون آخوندها هم از مصدق بریده بودند! اینکه اینها دادگاه راه انداختند به خاطر آن کودتای کذایی درواقع خود آخوندها باید جای متهم بنشینند که چرا به راحتی پشت مصدق رو خالی کردند
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۷:۰۱
۸۴
siavash786 - شیکاگو، ایالات متحده امریکا
با سلام ، حق با شماست ولی خواستم یادآوری کنم شاید از این خریت دست بر دارد ولی افسوس. دراقع کسی را که در جهل و نادانی دست و پا می زند و نمیخواهد عاقل شود همانند رهبرانش باید در چاه فاضلاب زنده زنده رها کرد . موفق باشید
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۷:۳۷
۸۴
siavash786 - شیکاگو، ایالات متحده امریکا
از اینکه پینوکیو آدم شد خیلی خشحالی ؟ اسلام خمینی هم آمده بود شماها را آدم کند ، نه من که مدتها قبل از ورود نامیمون و نحسش از ایران خارج شده بودم . خودت ثابت کردی که هنوز در افکار بچه گانه کارتونی بیش از ۱۴۰ سال پیش هستی . جای امثال تو که در جهالت بسر میبرند در.... است نه ایران
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۷:۵۰
۳۹
مصدق روحت شاد - تهران، ایران
خب مگه دروع میگم؟! پینوکیو اول ....شد بعد آدم شد. ولی شما پالان طلبها تو همون مرحله وسط گیر کردین!
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۰۸:۳۷
۸۴
siavash786 - شیکاگو، ایالات متحده امریکا
حرف تو مانند سخن آن راستگوی بی طرفدار است که اصلا روده راست ندارد . جمعتان بهتر بود توی ....فیضیه قم باشد نه اینجا.بروید درسهایتان را حفظ کنید
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۰:۰۷
۴۵
sahandogli - لندن، انگلستان
تا زمانی که مردم ایران جاهل و خرافی و دارای شعور سیاسی پایینی هستند یک روزی انگلیس در این کشور کودتا می کند و نوچه خودش را سرکار می اورد و روز دیگر آمریکا هر کاری دلش خواست می کند و روز دیگر ملاها را می آورند و در خدمت منافعشان استفاده می کنند. مشکل ار مردم جاهل و خرافی است نه آنها. با شناختی که از مردم دارم حالاحالا ها آنها بر این مملکت حکمرانی خواهند کرد . مردم نخواهند توانست سرنوشت خود را خودشان تعیین کنند.
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۴:۴۸
۴۴
آرش گرانه - برگن ، نروژ
هر وقت آمریکایی ها در امور ایران مصمم تر میشوند "جنازه ی شهید مصدق" را از گنداب درس های حزب توده بیرون میکشند. بی بی سی هم از اینکه ایران دچار جهنم نفتی با آخوند ها شده کیف میکند. مقالات و کتاب های تازه منتشر شده در مورد مصدق را انعکاس میدهد. لبنانی نویسنده را در مرکز توجه قرار میدهد که گفت شهید مصدق! مصدق یک قجری ی جاه طلب بوده که اصلان نمیفهمید ترم "جهنم نفت" یعنی چه. وقتی در دادگاه محکوم شده بود , در منزلش برای خبر نگاران خارجی عبای آخوند را بر دوش میکند. جمال عبد الناصر مصری که برای اولین بار ترم "خلیج عربی" را به زبان آورده بود و ایرانیان را دشمن طبیعی ی عرب خواند, مصدق در فاصله ی یک هفته به قاهره رفت و او را به آغوش کشید - به به بنازم به این پدر ملی! مصدق در دادگاه میتونست پیشنهاد پنجاه-پنجاه نخست وزیر انگلستان را پذیرفته که ایران در کنار دست کم یک قدرت بزرگ دچار جهنم نفتی نشود. کماکان اگر انگلستان با سهم پنجاه - پنجاه در کنار ایران بود امروز همه ی ایرانیان انگلیسی بلد بودند. و تاثیر فرهنگ مدرن انگلیس ها ایران را دست کم یک سنگاپور میکرد. مصدق احمق درایت و دور اندیشی نداشت!
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۵:۲۷
۴۴
آرش گرانه - برگن ، نروژ
سید حسین فاطمی وزیر امور خارجه ی مصدق به کارمندان خود میگفت به من بگید رییس جمهور ایران. با رسانه های حزب توده شروع کرد به تکفیر شاه و سیاه بازی. سید ها همیشه به ایران خیانت میکردند, پول مبارزات گاندی را سادات ایرانی با ارتباط با سادات هندی فراهم کرده بودند, این پول از کجا بود؟ غارت مردم ایران. در بی بی سی بخوانید چقدر سید ها هم از آمریکایی ها هم از انگلیس ها پول دریافت میکردند. تاریخ صفوی ها را خوب برسی کن, این مار سید در آستین شاهان صفوی پرورده شده بودند تا جایی که صفوی ها صدارت خانه ی امور سادات را تاسیس کرده بودند. همون سادات دربار صفوی به صفوی ها خیانت کرده با افغان ها همکاری میکردند که صفوی ها را سرنگون کنند. وقتی افغان ها اصفهان را فتح کرده بودند سادات خوشحال آماده ی تاج گذاری یک سید برای پادشاهی میشوند که افغان ها دست رد به سینه شان میزنند. در هند سادات هم با انگلیس همکاری میکردند و هم مبارزین ضد انگلیس. تیمور لنک از شبکه ی سادات استفاده کرد که سراسر ایران روانه شده در جلد گدا و گدایی اطلاعات را جمع کنند. ایران باید از شر این مار آستین آزاد شود!
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۵:۴۵
۴۴
آرش گرانه - برگن ، نروژ
ادامه ی مطلب بالا در مورد سید ها - مصدق را سید ها احاطه کرده بودند. به آخوند های طرفدار مصدق توجه کنید , عمامه سیاه. سید ها از انگلیس سهم نفتی برای سید میخواستند و امروز سید خامنه ای روی بشکه های نفت مثل مار چمبره زده. در جنگ جهانی دوم لهستانی های زیادی به ایران مهاجرت میکنند. در نزدیکی محل ما یک خانواده ی لهستانی الاصل زندگی میکردند. زیبایی دخترانشان خیره کننده بود. چندی پیش با ایران تماس گرفتم وارد یک خانواده ی آقا سید شدم که کنجکاو, صاحب اکثر زمین ها هستند و با کمک پسران پاسدارشان اقتصاد های همکاری با روسیه تاسیس کردند, ناگهان عکس دختر بچه ای که زشت او را آرایش کرده بودند با لباس تحقیر آمیز مثل دلقک, پرسیدم این دختر بچه کیست سیده خانوم؟ پاسخ میده: این کنیز ماست. و فهمیدم یکی از همون لهستانی هاست. حالا چرا این لباس تنش کردید؟ میگه : اخه طبق قوانین اسلام باید بچه های ما به بخندند که به بچه ها خوش بگذره. نگاهی به قیافه ی کریه این سیده فاطی گنداب تجاوز جنسی پدرانش کردم, دلم میخواست جرش بدم پرتش کنم کفتار های سومالیا به ریخت کثیف و زشتش بشا..., با اون چشم های درنده ای که داشت!
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۶:۲۵
۴۴
آرش گرانه - برگن ، نروژ
سید ها و شهید مصدق: با این سید ها به قول حافظ مار در آستین چکار کنیم؟ در کامنت بالا نوشتم که تیمور لنک.. راستی چرا سید ها با یک تیره ی مغولی رو هم ریخته بودند که ایران و شیراز را فتح کند - باید روجوع کرد به اشعار حافظ, خانقاه ها آن زمان به سه قسمت درویشان عرب و سید ها , درویشان مغول و ترک و درویشان ایرانی تبار. شیراز در چنگ چند تا کلان مغولی و سید ها غارت میشده. تا اینکه درویشان ایرانی تبار از کرمان به شیراز حمله کرده شیرازی ها را از چنگ مغول و سید ها آزاد میکنند. در اشعار حافظ به روشنی از شاه شجاع نوه شاه نعمت الله ولی ستایش ها میشود که در سایه ی قدرتش شیراز گلباران شده و امنیت و خوشبختی مردم را در نگاه حافظ بخوانید. سید ها که واسطه ی قدرت مغول ها بودند اما در نگاه حافظ شیخ محتسب با حمله ی شاه شجاع قدرت خود را همراه مغول ها از دست داده بودند, رفتن سراغ تیمور لنک! که به ایران و شیراز حمله کند. آیا میشود از این مار آستین رها شد؟ بهاءالله! هر گونه امتیاز به این سید های فاسد را ممنوع اعلام کرد. پس بیخودی نیست که سید ها این همه از بهایی ها متنفرند!
‌سه شنبه ۳۰ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۶:۴۶
۳۲
agha_ehsan - تهران، ایران
تو بشین کارتون نگاه کن . تو مگه عقل تحلیل مسایل رو داری ؟
‌چهارشنبه ۳۱ مرداد ۱۴۰۳ - ۱۰:۳۴
نظر شما چیست؟
جهت درج دیدگاه خود می بایست در سایت عضو شده و لوگین نمایید.
  • +907شاهزاده رضا پهلوی: آمادگی خود را برای هدایت و رهبری دوران گذار اعلام می‌کنم
  • +562نتانیاهو خطاب به مردم ایران: خامنه‌ای از شما بیشتر از اسرائیل می‌ترسد
  • +417اعلام آمادگی شاهزاده رضا پهلوی برای رهبری دوران گذار و نظرات موافقان و مخالفان
  • +266شاهزاده رضا پهلوی: جمهوری اسلامی غیر‌قابل اعتماد و توافق با آن غیرممکن است
  • +230شاهزاده رضا پهلوی: مقابل رژیم مرگ و اعدام، مبارزه ما برای زندگی است
  • +230نظر وزیر خارجه آینده آمریکا درباره آتش‌بس در غزه: اسرائیل باید تک تک اعضای حماس را نابود کند
  • +218دانشجویان دختر بلژیکی در اعتراض به بازداشت آهو دریایی در مقابل سفارت ایران نیمه‌برهنه شدند
  • +170خبرگزاری فرانسه: موساد از بالا تا پائین سپاه پاسداران و بیت رهبری مأمور دارد
  • +168شرق الاوسط : اسرائیل و ترامپ طرحی برای سرنگون کردن رژیم ایران تهیه کرده‌اند
  • +149وزیر دفاع پیشنهادی ترامپ بر این باور است که جمهوری اسلامی باید برای مذاکره «التماس کند»