آیا شلیک موشک میلیون یورویی فرانسوی برای مقابله با پهپادهای ۲۰ هزار دلاری ایرانی به صرفه است؟

یورونیوز:  از پایان سال ۲۰۲۳ تاکنون ناوهای فرانسوی در مواجهه با پهپادهای کوچک و ارزان‌قیمتی که شورشیان حوثی استفاده می‌کنند، بارها موشک ضدهوایی آستر ۱۵ شلیک کرده‌اند که هزینه هر فروند آن بیش از یک میلیون یورو برآورد می‌شود.

مجله فرانسوی لوپوئن در جدیدترین شماره خود این پرسش را مطرح کرده است که آیا استفاده از این فناوری نظامی مقرون به صرفه است یا نه.

همین پرسش در اوکراین نیز مطرح است زیرا در آنجا نیز شاهد، یعنی همان پهپادهای ساخت ایران که قیمت واحد آن حدود ۲۰ هزار دلار است، در جنگ به کار گرفته می‌شوند. به نوشته این نشریه، مقامات پنتاگون نیز مانند فرماندهان ارتش فرانسه درگیر همین پرسش هستند.

ژنرال تیری بورکهارد، فرمانده ستاد کل ارتش فرانسه در کنفرانسی در دسامبر ۲۰۲۳ گفت: «امروز گاهی اوقات ما این پهپادها را با پدافند پاتریوت یا آستر ساقط می‌کنیم که تا چند میلیون یورو هزینه دارد. وقتی یک پهپاد شاهد را با یک آستر می‌زنیم، در واقع این شاهد است که آستر را زده است.»

اما این معادله را از زاویه دیگری نیز می‌توان دید.
«جای نگرانی نیست»
دریاسالار امانوئل اسلارز، جانشین فرمانده نیروی دریایی فرانسه در اقیانوس هند، در ژانویه ۲۰۲۴ در یک نشست مطبوعاتی گفت که مقایسه هزینه پهپاد مهاجم با موشک رهگیر «تحلیلی تا حدودی سطحی است».

او توضیح داد: «هزینه‌ای که باید در نظر گرفت فقط هزینه موشکی نیست که استفاده می‌شود، بلکه هزینه چیزی است که از آن محافظت می‌کنیم. در این مورد، موضوع حفاظت از ملوانان ما و کشتی آنها بوده است، زیرا در حملات ۹ و ۱۱ دسامبر، شکی وجود نداشت که پهپادها ناوچه لانگدوک ما را هدف گرفته بودند، بنابراین هیچ جای نگرانی وجود ندارد.»

کشتی‌های جنگی غربی حاضر در این منطقه همچنین از کشتی‌های کانتینری و سایر تانکرهای نفتی که از دریای سرخ می‌گذرند، محافظت می‌کنند. این گذرگاه برای رسیدن به کانال سوئز و گذر از آن اجتناب‌ناپذیر است.

برای مثال، در جریان حمله موشکی گسترده ۱۰ تا ۱۱ مه ۲۰۲۱، هزینه شلیک ۴۸۰ موشک برای حماس تقریباً ۲۵۰ هزار دلار شد، در حالی که اسرائیل موشک‌های رهگیر تامیر با بهای بیش از ۱۰ میلیون دلار را تنها در عرض چند ساعت مصرف کرد که تازه قیمت آن نسبتاً پایین و در حدود ۵۰ هزار دلار برای هر فروند بوده است.
سلاح‌های لیزری در راهند
در جنگ‌های نامتقارن که در آن ارتش‌های مجهز به ابزارهای گران‌قیمت با فناوری پیشرفته در برابر گروه‌هایی قرار می‌گیرند که از سلاح‌های ابتدایی و ارزان استفاده می‌کنند، معضل هزینه مهمات همیشه وجود دارد. بنابراین، سپر گنبد آهنین اسرائیل به طور مرتب به دلیل هزینه آن مورد انتقاد قرار می‌گیرد و برخی از رهبران سیاسی اسرائیل معتقدند که این سپر دولت این کشور را در معرض یک جنگ فرسایشی اقتصادی قرار می‌دهد.
ناوچه لانگدوک فرانسه در تنگه هرمزدر برابر این رویارویی‌های پرهزینه، آژانس‌های تحقیقاتی ارتش‌های غربی تلاش‌ خود را برای یافتن راه‌حل‌های پدافندی ارزان قیمت بیشتر کرده‌اند. در مواجهه با پهپادها و راکت‌ها، امیدوارکننده‌ترین راه استفاده از لیزر است که مهمات آن تقریباً رایگان و نامحدود است، البته تا زمانی که سلاح و زیرساخت تولید انرژی فعال باشد.
سامانه «پرتو آهنین» اسرائیل عملیاتی می‌شود
اسرائیل چندین ماه است که سپر پرتو آهنین را به همراه سامانه موشک‌های پدافند خود مستقر کرده است. اسرائیل سامانه‌های پدافندی موجود را برای افزایش سرعت رهگیری راکت‌ها و پهپادهایی که حماس از غزه و حزب‌الله از لبنان شلیک می‌کنند، حفظ خواهد کرد.

فیلیپ گرو، پژوهشگر ارشد بنیاد پژوهش‌های راهبردی فرانسه، اف‌آراس، در پایان سال ۲۰۲۳ به مجله لوپوئن گفته بود که سامانه لیزری اسرائیل احتمالاً عملیاتی شده است.

این محقق افزود که لیزرهای کنونی فقط می‌توانند موشک‌ها و پهپادهای کوچک را رهگیری کنند اما نسل دوم که طی سه تا شش سال آینده وارد بازار می‌شود، چند ده کیلووات قدرت داشته و می‌توانند موشک‌های ابَرصوتی را رهگیری کند.