آیا معمای قبر معمر قذافی در اعماق صحرا فاش میشود؟
رأی دهید
در پی قیام سال 2011 و سقوط برخی شهرهای لیبی و آغاز حملات هوایی ناتو به نیروهای هوادار قذافی با هدف حمایت از مخالفان، او با برخی طرفدارانش از طرابلس به سرت گریخت.
قذافی سرانجام غرق در خون در مخفیگاهی در داخل یک سوله بزرگ در شهر سرت پیدا شد و با ضرب و شتم و جسدی خونین به اسارت درآمد. مخالفن او ر از موهای سرش کشیده، در حالی که عده زیادی دورش فریاد می زدند: «قذافی را دستگیر کردیم.. ظالم را اسیر کردیم.»
قذافی و فرزندش المعتصم بالله زنده به دست مخالفان مسلح افتادند و تصاویر ویدیویی از دستگیری آنان نیز منتشر شد اما بعد آنها را بگونهای فجیع به قتل رساندند و جنازههایشان را در ملاء عام به نمایش گذاشتند.
این آخرین صحنه از زندگی قذافی با سابقه بیش از چهار دهه حکمرانی بر لیبی بود که در 20 اکتبر سال 2011، در نهایت جسدش در یخچال یک فروشگاه سبزیجات در شهر مصراته (غرب لیبی) نشان داده شد و پس از آن مخفیانه در جایی در اعماق صحرا دفن شد.
شیخ علی ابوسبیحه، رئیس تیم سیف الاسلام قذافی برای مشارکت در کنفرانس آشتی ملی، در مصاحبهای با روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «ما قبلاً از شورای ریاست جمهوری خواسته بودیم که با انجام اقدامات متعدد از جمله کشف قبر قذافی و همراهانش، برای پیشبرد روند آشتی ملی حسننیت نشان دهند اما بیپاسخ ماندیم.»
به گفته ابوسبیحه، مقامات لیبی برای کاهش فشارهای بین المللی بر خانواده قذافی که در خارج از کشور آواره شدهاند، تلاش نکردند.
وفاداران رژیم سابق از اینکه دشمنان قذافی قبر او را مخفیانه در صحرای مصراته نگه داشتند ضمن ابراز تعجب میگویند این کار جز با قصد انتقام از خانواده و دوستداران او معنای دیگری ندارد.
به گفته او، حتی افراد مسلحی که مسئول حراست اجساد ربودند از نگاه کردن به دو طرف جاده منع شدند تا مشخصات جاده و مکان را ندانند.
جمال الفلاح، رئیس سازمان توسعه سیاسی لیبی، در رابطه با آنچه برای جنازه قذافی و همراهانش رخ داد، گفت که روند دفن اجساد و محرمانه نگه داشتن آنها کاری غیر انسانی است صرف نظر از اینکه او شخص مدفون رهبر یا رئیس دولت بود یا نه. آنها باید به خانواده و دوستداران خود تحویل داده میشدند تا بر آنها نماز خوانده وسپس دفن کنند.»
صلاح بادی، رهبر گروه شبه نظامی موسوم به «تیپ الصمود» در مصراته که در سطح بین المللی مورد تعقیب است و یکی از شرکتکنندگان در مراسم خاکسپاری قذافی، پسرش و وزیر دفاع است، پیشتر گفته بود که او آماده است تا مکان دفن اجسادرا فاش کند .
به گفته بادی، این کار را زمانی انجام میدهد که شخصیتهای بزرگ شهرهای لیبی باهم توافق کنند.
او در ادامه گفت: «وقتی خاکسپاری تمام شد، هیئتی از شهر سرت نزد ما آمدند و پیکر معمر قذافی را میخواستند، اما به آنها گفتیم ما هم جنازه عمر المحیشی، یکی از مخالفان قذافی می خواهیم که در زمان او کشته شده و جسدش را تحویل ندادند».
در همین حال ناصر الهواری، فعال حقوق بشر لیبیایی، از حق خانواده قذافی برای اطلاع از محل قبر او دفاع کرد و در گفتوگویی با الشرق الاوسط گفت: «زمان کینهها و تسویه حسابها گذشته و امروز دوره آشتی و هماهنگی و ساختن کشور است که در آن باید ارزشهای آزادی، عدالت و برابری حاکم شود.»
به گفته الهواری تا حالا هیچ رهبری در جهان عرب نیست که کشته شده و قبرش نامشخص مانده، این اتفاق فقط در لیبی رخ داده است. در تاریخ معاصر در هیچ جایی دفن مخفیانه رهبری ثبت نشده است».
دکتر مصطفی الفیتوری، نویسنده و اکادمیسن لیبیایی درباره قتل قذافی گفت:«جنایت ترور معمر قذافی بزرگترین فاجعه بود که به نظر می رسد به نفرینی تبدیل شده که دامنگیر لیبی و مردم آن شده است».
او در مصاحبهای با روزنامه الشرق الاوسط گفت: «بزرگترین جنایت، افشا نکردن قبر اوست، زیرا کسانی که او را ترور و دفن کردند از میزان محبوبیت او آگاهند. به همین دلیل قبرش را پنهان کردند تا برای اکثریت لیبیاییها به زیارتگاه تبدیل نشود».