تصویب یک توافق «امنیت اطلاعات» بین ایران و روسیه، بدون ارائه جزئیات
رأی دهید
بر اساس گزارش رسانه‌های ایران، کلیات این توافق که در قالب لایحه‌ای از سوی دولت ابراهیم رئیسی به مجلس ارائه شده بود، در جلسه علنی روز یکشنبه ۱۹ آذر مجلس با ۱۸۰ رأی موافق در برابر ۲۷ رأی مخالف و و ۱۰ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۹ نماینده حاضر به تصویب رسید.
تصویب این توافق‌نامه درحالی صورت گرفت که جزئیات آن به طور شفاف اعلام نشد و شماری از نمایندگان نسبت به نامشخص بودن اعطای دسترسی به روس‌ها برای ورود به «حوزه‌های مختلف» ابراز نگرانی کردند.
در این جلسه همچنین، گزارش کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره این لایحه در دستور کار قرار گرفت و بر اساس گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، این لایحه، شامل «یک مقدمه، ۹ ماده و یک ضمیمه» است.
توافق کنونی سه روز پس از سفر ابراهیم رئیسی به مسکو و دیدارش با ولادیمیر پوتین صورت گرفته که در جریان آن بر افزایش همکاری‌ها میان دو کشور تأکید شد.
جزئیات این توافق به صورت علنی منتشر نشده، اما پیش از رأی‌گیری، ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در دفاع از این لایحه گفت که این توافق درباره «تهدیدات در فضای سایبری» و «راهکارهای مقابله با این تهدیدات» است.
عمویی افزود که با توجه به دیگر توافق‌ها میان تهران و مسکو «باید از افزایش تنوع‌بخشی به این همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و روسیه در امنیت اطلاعات هم استقبال کرد».
همچنین نماینده دولت ابراهیم رئیسی در این جلسه از این توافق دفاع کرد و گفت که مذاکرات برای این توافق در سال ۹۷ آغاز شد.
او به بلندپروازی‌های جمهوری اسلامی در زمینه همکاری با روسیه اشاره کرد و افزود: «همکاری‌های ایران و روسیه در چارچوب‌های اطلاعات سایبری می‌تواند به بستری برای تعمیق روابط کاربردی و امنیتی، تقویت امنیت ملی و در نهایت افزایش توان بازدارندگی توان دو کشور تبدیل شود.»
تهران و مسکو در سال‌های اخیر همکاری‌های خود به ویژه در حوزه نظامی را افزایش داده‌اند و کی‌یف و کشورهای غربی با ابراز نگرانی در این زمینه، ایران را به تأمین پهپادهای روسیه برای تهاجم علیه اوکراین متهم کردند.
همچنین توافق درباره همکاری‌های سایبری میان تهران و مسکو در شرایطی است که بارها گزارش‌هایی از حملات سایبری ایران و روسیه و چین علیه زیرساخت‌های حیاتی در کشورهای غربی منتشر شده است.
جان کربی٬ هماهنگ کننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، روز چهارشنبه ۱۵ آذرماه گفت که آمریکا همچنان با نگرانی روابط نظامی مسکو و تهران را زیر نظر دارد.
نماینده دولت ابراهیم رئیسی با اشاره به «شرایط جهانی» افزود که به دلیل همین شرایط «میل برای توسعه روابط بین دوکشور در حوزه سایبری ایجاد شده است.»
«اشکالات توافق» از زبان مخالفان این توافق
تعداد نسبتاً اندکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با تصویب توافق میان ایران و روسیه در زمینه امنیت سایبری مخالفت کرده‌اند.
غلامرضا نوری قزلجه، نماینده بستان‌آباد در مجلس گفت: «این موافقت‌نامه در متن دارای اشکالات و ایرادات اساسی و مهم است.»
او افزود: «اینکه اطلاعات در کدام حوزه مبادله خواهد شد باید مشخص شود و با توجه به اینکه در این موافقت‌نامه اجازه دسترسی می‌دهیم باید مشخص شود که به کدام حوزه‌ها ورود دارد.»
مقام‌های نظارتی جمهوری اسلامی صلاحیت نوری قزلجه را برای نامزدی در انتخابات پیش روی مجلس رد کرده‌اند.
همچنین حسینعلی حاجی دلیگانی، دیگر نماینده مخالف این لایحه نیز وجود «اشکالات» در این توافق را تأیید کرد.
او گفت: «در جایی از این موافقت‌نامه آمده است که دو کشور می‌توانند اطلاعات مربوط به هم را به کشور ثالث بدهند. اگر قرار باشد اطلاعاتی از ما در اختیار طرف ثالث قرار گیرد چرا ما خودمان آن را ندهیم.»
این نماینده ادامه داد: «از سویی دیگر واژگانی در این موافقت‌نامه آمده که با تعاریف بین‌المللی در تضاد است.»
او به این واژگان اشاره‌ای نکرد.
محمدرضا صباغیان نیز در تذکری با اشاره به پیشینه روابط ایران و روسیه نسبت به اعتماد به مسکو هشدار داد.
او گفت: «تاریخ نشان داده تا هر وقت که مسائل روسیه در اروپا رفع می‌شود در روابط خود با کشورهای همسایه تغییر موضع می‌دهد. در این شرایط ما باید آینده را در نظر بگیریم اگر فردا موضوع اوکراین برطرف شد نباید اجازه دهیم که حقی از مردم ایران ضایع شود.»
این اولین بار نیست که توافق‌ها میان تهران و مسکو با انتقادهایی در ایران مواجه می‌شود.
پیشتر امضای کنوانسیونی از جمله از سوی ایران و روسیه در مورد سهم کشورهای حاشیه دریای خزر از این دریا، نگرانی‌هایی را در ایران در پی داشت.
