قطع درختان کاخ سعدآباد و احتمال خطر مرگ چندصد هکتار باغی که هنوز در تهران باقی مانده است
رأی دهید
«سلامت نیوز» گزارش داده که درختان قطع شده به نظر «زنده و سرسبز بودند» و از مدیریت این مجموعه خواسته است برای «اقناع افکار عمومی» دلایل و چرایی این اتفاق را توضیح دهد.
محمد درویش، کنشگر محیط زیست در همین باره به بی‌بی‌سی فارسی گفت:«من بعید می‌دانم که در سعد آباد بخواهند به صورت عمدی درختان جوان را قطع کنند مگر این که درختان در معرض پوسیدگی قرارداشتند و احتمال و بیم آن می‌رفته است که روی عابرین یا خودروهای که پارک می‌کردند بیفتد که خوب این مسبوق به سابقه است چون آنجا را جدول کاری کردند، جوی زدند و سیمان زدند درست شبیه همان اتفاقی که در خیابان ولیعصر افتاد و باعث شد که عمر مفید درختان کم بشود و آفت بزنند و در مواقعی که طوفان می‌آید خوب متاسفانه این‌ها می‌افتند و این‌ها چاره‌ای ندارند جز این که درختان را قطع کنند.»
محمد درویش در مصاحبه با بی‌بی‌سی فارسی ابراز امیدواری کرد که هرچه زودتر درباره این ماجرا روشنگری بیشتری صورت بگیرد تا بشود به واقعیت ماجرا پی برد.
قطع درختان در مجموعه فرهنگی و تاریخی سعدآباد که موقعیتی منحصر به‌فرد دارد پیش از این نیز در سال ۹۴ برای ساخت یک رستوران اتفاق افتاده بود، اقدامی که نهایتا با تکذیب و پنهان کاری از سوی سازمان میراث فرهنگی به فراموشی سپرده شد.
محمد کربلایی، فرمانده وقت یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی در آن زمان از قطع تعداد ۱۴ اصله درخت به خاطر ناهماهنگی اداری خبر داده و تاکید کرده بود که قطع این درختان در ساعات غیراداری و در قالب یک اقدام عمرانی انجام شده بود. او همچنین تاکید کرده بود که با خاطیان برخورد خواهد شد.
سازمان میراث فرهنگی اما فورا این خبر را تکذیب کرده و گفته بود:«تنها ۸ درخت خودروی عرعر، مزاحم و آفت زا را قطع کردند چون موجب آسیب‌رسانی جدی و جبران ناپذیر به پی اصلی ساختمان بودند و به هیچ عنوان هم تاریخی نبودند و شناسنامه و پلاک ثبتی هم نداشتند.»
توجیه و دفاع از دستور قطع درختان در کاخ سعدآباد از سوی سازمان میراث فرهنگی در حالی بود که تصاویر منتشرشده نشان می‌داد که در این اقدام بخشی از دیوار حایل بین کاخ موزه سعدآباد و ساختمان چسبیده به آن برای ساخت و ساز رستوران آسیب دیده بود.
علاوه بر این به گفته شاهدان عینی درختان قطعه‌قطعه شده شبانه و پنهانی با ۳ کامیون که روی آنها موکت‌های قرمز کشیده بودند، از سعدآباد خارج شدند.
داستان قطع درختان در این هفته اما تنها محدود به درختان کاخ سعدآباد نیست. طی رو‌زهای گذشته تصاویر متعددی از قطع شبانه درختان کهنسال خیابان ایتالیا در منطقه شش تهران منتشر شد که واکنش‌های کاربران شبکه‌های اجتماعی و فعالان محیط زیست را به همراه داشت.
بیداری محیط زیستی
در سال‌های اخیر فعالان محیط زیست بارها نسبت به اپیدمی قطع درختان و بی‌توجهی به شرایط زیستی و اکوسیستم، تاریخ، فرهنگ و حتی حافظه شهری ابراز نگرانی کردند.
آقای درویش در گفت‌و‌گو با بی بی سی به همین موضوع اشاره کرد و گفت: چند دهه است که ما نسبت به ارزش‌های محیط زیستی خودمان بسیار بد عمل کردیم.
او در توضیح ظلمی که بر محیط زیست رفته است، برای نمونه به مصاحبه رییس محافظت از محیط زیست در دولت دوم حسن روحانی در موضوع طرح انتقال آب خزر به سمنان و خبر قطع ۵۰ هکتار جنگل اشاره کرد و گفت:« آقای کلانتری رییس محافظت از محیط زیست وقتی کلمه ۵۰ هکتار را به کار برد انگار یک بمب رسانه‌ایی در محافل اجتماعی و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد و همه به او اعتراض کردند که چرا باید پنجاه هکتار جنگل هیرکانی قطع بشود، آن هم جنگلی که تازه در یونسکو به عنوان میراث جهانی ثبت شده است. واکنش آقای کلانتری خیلی جالب بود که گفت: عجیب است از اول انقلاب تا حالا دو میلیون هکتار جنگل از بین رفته شما تا حالا صداتون در نیامده است، حالا به ۵۰ هکتار ما گیر می‌دهید؟»
محمد درویش گفت: «خوب این مقام مسئول در حقیقت اذعان می‌کند که ما در حق رویشگاه جنگلی چقدر جفا کردیم.»
او تاکید کرد: «همان مردم، همان رسانه‌ها که آن چند صد هکتار را ندیده‌اند حالا دارند این ۵۰ هکتار را می بینند؟ این یعنی که مردم در حال تغییرند و شبکه‌های اجتماعی نفوذ بیشتری پیدا کرده‌اند ومن این را به بیداری محیط زیستی تعبیر می‌کنم.»
آقای درویش اضافه کرد: گذشت آن زمانی که کسی بتواند چند صد هکتار جنگل قطع کند و به کسی هم پاسخگو نباشد، آگاهی و حساسیت مردم و رسانه باعث شده که آنهایی که به هر دلیل دنبال تخریب و سودا‌گری زمین هستند دست به عصا تر راه بروند.
با این همه علیر‌‌غم همه حساسیت‌ها وهشدا‌رها، به گفته فعالان محیط زیست قطع درختان به منظور ساخت‌وسازمجتمع‌های تجاری، جاده، رستوران، گالری، پارکینگ و مغازه رویه‌ای غیرقانونی است که سال‌هاست در ایران ادامه دارد.
قطع درختان در مناطق مختلف تهران نیز در دو سال گذشته در حالی افزایش پیدا کرده است که علیرضا زاکانی شهردار تهران گفته بود به موضوع قطع درختان «حساس» است و وعده داده بود که هر کسی به درختان صدمه بزند، حتما مسیر قانونی در مواجهه با او طی خواهد شد.
با این حال فعالان محیط زیست و میراث فرهنگی بارها علیرضا زاکانی، شهردار تهران را متهم کردند که او عامل اصلی تخریب میراث طبیعی و تاریخی تهران است.
او گفت:« تمام زحماتی که ما کشیدیم برای این که تهران صاحب یک برنامه پنج ساله ترویج دوچرخه سواری بشود و از یک شهر خودرو محور به سمت بوم محور برود تا مردم بتوانند مدل‌های حمل و نقل های جایگزین را انتخاب کنند؛ ایشان همه را به سخره گرفت؛ ایشان و شورای شهری که ایشان را به این منصب رساند. الان وضعیت آلودگی هوا و ترافیک را می‌بینید. خوب مردم اصلا دیگه انتظاری از زاکانی ندارند.»
آقای درویش در پایان گفت‌و‌گو با بی‌بی‌سی فارسی نسبت به بازگشت لایحه «برج باغی» ابراز نگرانی کرد و گفت: «متاسفانه ما الان شاهد این هستیم که همین لایحه برج باغی که فعالین محیط زیست چندین سال تلاش کردند تا در حقیقت کان لم یکن بشود و دیگر کسی حق نداشته باشد به بهانه ساخت برج، باغ‌های محدود تهران را از بین ببرد؛ حالا با فشار و لابی‌گری این لایحه را دارند بر‌می گردانند.»
او تاکید کرد: « بازگشت این لایحه برج باغی، یعنی مرگ چند صد هکتار باغی که هنوز در تهران باقی مانده است.»
