قدیمی‌ترین نسخه نسبتا کامل عهد عتیق بیش از ۳۸ میلیون دلار فروش رفت
رأی دهید
گمان می‌رود این کتاب معروف به «دفترنامه ساسون» حدود ۱۱۰۰ سال پیش نوشته شده باشد.
این قدیمی‌ترین نمونه باقی مانده از یک نسخه خطی منفرد شامل تمامی ۲۴ کتاب مقدس عبری (شامل تورات) با اِعراب گذاری و حروف صدادار است.
آقای موزس در بیانیه‌ای گفت: «کتاب مقدس عبری تاثیرگذارترین کتاب مقدس در تاریخ است و سنگ بنای تمدن غرب را تشکیل می‌دهد.»
«من از دانستن این موضوع خوشحالم که متعلق به مردم یهود است. با توجه به اهمیت تاریخی دفترنامه (کدکس) ساسون، ماموریت من این بود که ببینم در جایی قرار می‌گیرد که همه مردم جهان به آن دسترسی خواهند داشت.»
رقمی که برای این کتاب پرداخت شد بیش از ۳۰.۸ میلیون دلاری است که بیل گیتس، از بنیانگذاران شرکت مایکروسافت، در سال ۱۹۹۴ برای «دفترنامه لِستِر» یا همان یادداشت‌های علمی لئوناردو داوینچی پرداخت.
اما این به رکورد یک سند تاریخی فروخته شده در یک حراجی به قیمت ۴۳.۲ میلیون دلار نرسید. آن سند نسخه اول چاپی قانون اساسی آمریکا بود که دو سال قبل توسط کن گریفین، مدیر سرمایه‌گذاری، خریداری شد.
«دفترنامه ساسون» نامش را از مالک قبلی یعنی دیوید سلیمان ساسون می‌گیرد که آن را در سال ۱۹۲۹ خرید و بزرگترین و مهم‌ترین مجموعه خصوصی از دست نوشته‌های عبری در جهان را در خانه خود در لندن گردآوری کرد.
متن کتاب مقدس عبری - شامل ۲۴ کتاب که مسیحیان آن را عهد عتیق می‌نامند - تا اوایل قرون وسطی، زمانی که «علمای سنت» شروع به ایجاد مجموعه‌ای از یاداشت‌ها در قالبی استاندارد کردند، متغیر بود.
دفترنامه حلب که در حدود سال ۹۳۰ گردآوری شد، معتبرترین متن در این زمینه به شمار می‌رود.
با این حال یک آتش‌سوزی در سال ۱۹۴۷ در شهر حلب سوریه باعث شد که فقط ۲۹۵ صفحه از ۴۸۷ صفحه اولیه باقی بماند.
به گفته ساتبیز دفترنامه ساسون - که تاریخ‌گذاری کربنی نشان می‌دهد در حدود سال ۹۰۰ آماده شده است - فقط ۱۲ صفحه کم دارد.
شارون مینتز، کارشناس ارشد آثار عتیقه یهودی در این حراجی در ماه مارس گفت: «این قدیمی‌ترین مجموعه تقریبا کامل از کتاب مقدس عبری با حروف صدادار و پانوشت است که به کاتبان می‌گوید نحوه نگارش صحیح متن چیست.»
قرن‌ها حاشیه‌نویسی نشان می‌دهد که این نسخه خطی توسط شخصی به نام خلف بن ابراهیم به اسحاق بن حزقیال عطار فروخته شده است که بعدا مالکیت را به دو پسرش حزقیال و مائیمون منتقل کرد.
در قرن سیزدهم این دفترنامه وقف کنیسه‌ای در ماکیسین، در شمال شرقی سوریه، شد.
پس از نابودی این شهر توسط مغول‌ها در اواخر قرن سیزدهم یا توسط تیموریان در آغاز قرن پانزدهم، برای نگهداری به سلامه بن ابی الفخر سپرده شد. بعد از برای ۵۰۰ سال، ردی از آن در تاریخ نبود.
آخرین مالک آن سرمایه گذار سوئیسی ژاکی سافرا بود که آن را در سال ۱۹۸۹ به قیمت ۲ میلیون پوند (۲.۵ میلیون دلار) در یک حراجی در لندن خرید.
