«افزایش پنج برابری» قیمت وی‌پی‌ان همزمان با گسترش فیلترینگ در ایران

رادیو فردا: در حالی که در پی گسترش فیلترینگ در ایران حدود ۸۹ درصد کاربران ایرانی از وی‌پی‌ان استفاده می‌کنند، به گزارش روزنامه خراسان، قیمت وی‌پی‌ان یا فیلترشکن در کشور تا پنج برابر افزایش یافته است.

روزنامه خراسان چاپ مشهد روز ۱۶ آذر در گزارشی با طرح این سوال که «افزایش میزان استفاده از فیلترشکن چه تاثیری روی قیمت آن داشته است؟» به سراغ چند فروشگاه تلفن همراه رفته است.

خراسان به نقل از یکی از فروشندگان نوشت:‌ «میزان افزایش استفاده از وی‌پی‌ان روی قیمت آن هم تاثیر زیادی داشته است. قبلا که استقبال زیادی از فیلترشکن نداشتیم هر وی‌پی‌ان ماهانه حدود ۲۰ هزار تومان هزینه داشت، اما الان این عدد به ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار تومان رسیده و قیمت‌ها نجومی بالا رفته است.»

بررسی آمارهای سایت کلود فلیر نشان می‌دهد هم اکنون حدود ۸۹ درصد کاربران در ایران از وی‌پی‌ان استفاده می‌کنند.

از همان روزهای آغازین اعتراضات اخیر که با مرگ مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد به راه افتاد، حکومت به‌صورت گسترده اینترنت را فیلتر کرده و تقریبا تمامی پیام‌رسان‌های جهانی قطع شده‌اند.

روزنامه خراسان از قول یک فروشگاه تلفن همراه نوشته است: «از زمانی‌که اینستاگرام و واتساپ فیلتر شد، روزانه ۵۰ تا ١٠٠ فیلترشکن می‌فروشیم. فروش‌مان پنج برابر شده است.»

این در حالی است که پیشتر گزارش‌هایی منتشر شده است مبنی بر این که بخشی از حکومت یا وابستگان آن در تجارت وی‌پی‌ان دست دارند و از این طریق سود سرشاری می‌برند.

مهدی خزعلی، برادر انسیه خزعلی، معاون امور زنان دولت رئیسی شهریورماه ۱۴۰۱ گفته است: «این درست نیست که والدین کسی در ایران موافق فیلترینگ باشد، اما او در خارج، در زمینه وی‌پی‌ان کار کند.»

به نوشته وب‌سایت خبرآنلاین، حمید رضازاده، فرزند خانم خزعلی در کانادا در شرکت «بِتِرنِت» فعالیت دارد، «اما بعد از این که مشخص شد این شرکت در کار فروش فیلترشکن است، او پروفایل خود را غیرفعال و رزومه‌اش را مخفی کرد.»

پیش از این مسئولان دولت ایران وجود چنین اقداماتی را تایید کرده بودند.

از جمله در شهریورماه سال ۱۳۹۸، محمدجواد آذری‌ جهرمی، وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات، در جلسه علنی مجلس از وجود مافیایِ فیلترشکن و تجارت چند صد میلیاردی فروش فیلترشکن سخن گفته بود.

سپیده حبیبی، عضو انجمن صنفی کسب‌وکارهای اینترنتی، نیز درباره فروش فیلترشکن در مردماه ۱۳۹۸ به ایرناپلاس گفته بود: «خیلی از شرکت‌های ارائه‌دهنده وی‌پی‌ان در حال فعالیت در کشور هستند، ولی با این حال ما نمی‌دانیم طبق چه آیین‌نامه‌ای و چگونه فعالیت می‌کنند. درآمد شرکت‌های ارائه‌دهنده فیلترشکن از این راه بسیار بالاست و بازار آن هم داغ است. یعنی اگر ۴۰ میلیون عضو تلگرام داشته باشیم، گفته می‌شود که پنج میلیون آنها از وی‌پی‌ان پولی استفاده می‌کنند. اگر قیمت متوسط هر ماه اشتراک فیلترشکن را فقط ده هزار تومان در کمترین قیمت در نظر بگیریم، برابر با ۵۰ میلیارد تومان در ماه و ۶۰۰ میلیارد تومان در سال است.»

همزمان در ایران گزارش‌هایی منتشر شده است که بسیاری از وی‌پی‌ان‌ها امن نیستند و نشتی اطلاعات دارند