رئیس سازمان سینمایی ایران: اسامی هنرمندان ممنوع‌الکارهفته آینده اعلام می‌شود

دویچه وله: به گفته محمد خزاعی اسامی هنرمندانی که ممنوع‌الکار می‌شوند هفته آینده اعلام خواهد شد. او به حمایت سینماگران از اعتراض مردم در آبادان، به دست‌اندرکاران فیلم‌های "برداران لیلا" و "عنکبوت مقدس" و حواشی جشنواره کن اشاره کرد.

محمد خزاعی، رئیس سازمان سینمایی ایران روز سه‌شنبه ۲۵ مرداد (۱۶ اوت) به خبرگزاری ایسنا گفت اسامی سینماگرانی که احتمالا ممنوع‌الکار می‌شوند، تا هفته آینده اعلام می‌شود.

او در این رابطه به "حاشیه"‌های جشنواره کن و وضعیت سینماگرانی که در جریان اعتراضات به فاجعه متروپل از مردم حمایت کرده بودند، اشاره کرد. خزاعی گفت که "برای یکسری از دوستان در ارتباط با بیانیه ۱۷۰ نفر (در حوادث خوزستان) و برای یکسری دیگر هم در ارتباط با جشنواره کن مشکلاتی به وجود آمده" است.

به دنبال فروریختن برج متروپل آبادان که به اعتراضات گسترده مردم منتهی شد، بیش از ۱۷۰ سینماگر بیانیه‌ای با عنوان «تفنگت را زمین را بگذار» منتشر کردند و از یگان‌های نظامی خواستند که سلاحشان را در برابر مردم زمین بگذارند.

در پی انتشار این بیانیه دو تن از کارگردانانی که در تهیه بیانیه شرکت داشتند، یعنی محمد رسول‌اف و مصطفی آل احمد بازداشت شدند. کمی پس از آن یکی دیگر از کارگردانان مطرح ایران یعنی جعفر پناهی بازداشت و برای گذراندن شش سال حبس به زندان افتاد. از دیگر امضاکنندگان بیانیه لیلا حاتمی، بابک بهداد، بهنام بهزادی، بابک حمیدیان، پوران درخشنده، کتایون ریاحی، خسرو معصومی و علی مصفا بودند. هنوز روشن نیست اسامی کدامیک از آنها یا دیگر هنرمندان صحنه سینما در فهرست سازمان سینمایی قرار گرفته است.

خزاغی گفته است، سازمان سینمایی "تلاش کرده بعضی دوستان که اسامی آن‌ها مطرح بود از این لیست کنار گذاشته شوند. مجموع این افراد به پنج، شش نفر می‌رسد که البته چند نفر کم شده‌ ولی به طور کامل هفته آینده مشخص می‌شود".
سرنوشت نامشخص هایده صفی‌یاری، تدوینگر فیلم "عنکبوت مقدس"
از جمله کسانی که با فشارهای سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی روبرو شده‌‌، هایده صفی‌یاری تدوینگر فیلم "عنکبوت مقدس" است. خزاعی گفت که روشن نیست او "چه وضعیتی خواهد داشت، چون یکی از افراد مورد بحث است". پیشتر محمد مهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد گفته بود که فیلم در خارج از ایران تولید شده، اما "حتما اگر عناصری در داخل کشور با این فیلم همکاری کرده باشند مشمول مجازات‌های سازمان سینمایی می‌شوند".

سازمان سینمایی ایران در بیانیه‌ای شدید اللحن فیلم ''عنکبوت مقدس'' را "شب‌نامه‌ای سخیف" توصیف کرد که به باورهای ایرانیان و شیعیان "توهین" می‌کند. این سازمان تا آنجا پیش رفت که حتی از جشنواره فیلم کن خواست تا نسبت به ''احساسات جریحه‌دار شده میلیون‌ها شیعه'' پاسخگو باشد.
صحنه‌ای از فیلم "عنکبوت مقدس"''عنکبوت مقدس'' ساخته علی عباسی در هفتاد و پنجمین جشنواره فیلم کن به نمایش درآمد و جایزه بهترین بازیگر زن این جشنواره به زر (زهرا) امیرابراهیمی، بازیگر ایرانی این فیلم اهدا شد. این فیلم روایتی از قتل‌های زنجیره‌ای سعید حنایی در اواخر دهه ۱۳۷۰ است و نشان می‌دهد که از جانب مقامات رسمی جمهوری اسلامی، تلاش کمی برای دستگیری حنایی شده است؛ قاتلی که بعدا در میان تندروهای مذهبی به یک قهرمان تبدیل می‌شود.
سازندگان "برداران لیلا" تن به سانسور و میمزی ندادند
خزاعی درباره اینکه چه در انتظار سازندگان فیلم "برادران لیلا" است گفت که هفته آینده وضعیت همه عوامل اصلی این فیلم نیز یعنی تهیه‌کننده، کارگردان و چند بازیگر آن مشخص می‌شود.

او مدعی شد که سازمان سینمایی "همه گونه همکاری و مشارکت" را با آنها داشته، اما آنها حاضر نشدند به خواست این سازمان برای "اصلاح" فیلم تن دهند و گفته‌اند: "هیچ پلان را حذف و سانسور و ممیزی نمی‌کنیم" و "رسما در مجامع بین‌المللی اعلام کردند که یک فریم از این فیلم را کم نمی‌کنیم".

اداره نظارت بر عرضه و نمایش فیلم سازمان سینمایی پیشتر در اطلاعیه‌ای گفته بود به خاطر "تخلفات و سرپیچی" تهیه‌کننده و کارگردان این فیلم پروانه نمایش آن صادر نمی‌شود. محمد خزاعی با تکرار همین "دلیل" گفت که عوامل فیلم "خلاف قانون" رفتار کرده و "بدون پروانه نمایش بین‌المللی در جشنواره کن حضور پیدا کردند."

از جمله مسائلی که علیه دست‌اندرکاران این فیلم طرح شده، سخنان آنها در جشنواره‌های بین‌المللی است. خزاعی در مورد فیلم "برداران لیلا" گفت: «مسئله بعدی هم اظهارنظرهایی بود که انجام دادند». اشاره او به سخنان سعید روستایی، سازنده فیلم و دو تن از بازیگران آن یعنی ترانه علیدوستی و پیمان معادی است.

"برادران لیلا" نیز امسال در جشنواره کن درخشید و برنده‌ جایزه فدراسیون بین‌المللی منتقدان سینمای جهان (فیپرشی) شد. این جایزه در حالی به سعید روستایی اهدا شد که چند روز از فروریختن ساختمان متروپل در آبادان می‌گذشت و او جایزه‌اش را به مردم آبادان تقدیم کرد.

ترانه علیدوستی و پیمان معادی هم در نشست مطبوعاتی این فیلم درباره وضعیت اقتصادی و "غیاب فضای نقد و سرکوب رسانه" در ایران حرف زدند که به مزاج رسانه‌های وابسته به حکومت ایران خوش نیامد. بوسه نوید محمدزاده به رخ یار بر روی فرش قرمز هم بهانه‌ای دیگر برای تاختن به این اثر سینمایی و کارگردان و بازیگران آن شد.
"سعید روستایی، (دست راست) و نوید محمدزاده (دست چپ) سازنده و بازیگر فیلم "برادران لیلا"چارچوب خانواده و اخلاق" معیارهای سینمای جمهوری اسلامی
رئیس سازمان سینمایی ایران به ایسنا گفت: «محدودیت‌های ما کاملا شفاف است که در چارچوب خانواده و اخلاق قرار دارند. در این باره لیستی در سازمان سینمایی مدون شده که شوراهای پروانه ساخت براساس آن اقدام می‌کند و شامل مواردی است که به تخریب خانواده و موارد اخلاقی برمی‌گردد.» او تاکید کرد: «مسائل اخلاقی و خانوادگی قطعا جزو دغدغه‌های ماست.

بسیاری از فیلم‌های سینمایی و سریال‌های تلویزیونی که مورد تایید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند و با بودجه کلان حمایت می‌شوند، مورد انتقاد جامعه مدنی و هنری ایران هستند؛ به عنوان مجموعه‌ای ضد زن، ضد توسعه فرهنگی و سد راه جامعه‌ای که می‌خواهد از معیارهای مذهبی حاکم عبور کند.

در ایران فیلم‌هایی "اخلاقی" نیستند که از قتل‌‌های ناموسی، از احکام اعدام، از فجایع زندان زنان، از معضلات جامعه‌ای در چنگ دزدی و اختلاس  پرده برمی‌دارند؛ فیلم‌هایی مانند "خانه پدری"، "شیطان وجود ندارد" و ده‌ها فیلم دیگر.

"خانه پدری"به کارگردانی کیانوش عیاری ۱۳۸۹ ساخته شد و چند سال طول کشید تا اجازه اکران پیدا کرد. فیلم دوبار توقیف شد. بار دوم با دستور مستقیم دادستانی. مخالفان به توقیف هم بسنده نکرده‌اند و با استناد به حکم دادستانی مبنی بر "تعقیب قانونی کلیه مرتکبین و مقصرین"، خواستار برخورد با "مسوولین بحران‌ساز" شده‌اند. فیلم حکایت جنایت‌های نهان در پستوی "خانه پدری‌‌" است، حکایت سنت‌ها و تعصبات دیرین در بخشی از جامعه مردسالار ایران.

کیانوش عیاری آن را براساس یک روایت حقیقی که در سال ۱۳۵۴ در اهواز رخ داد ساخت. در فیلم "خانه پدری" سکانسی برای "دلواپسان" جنجالی شد که برادر و پدر، دختر جوان خانواده را به خاطر "حفظ آبرو" می‌کشند و در زیرزمین خانه دفن می‌کنند.