جوان ۲۴ ساله نیجریه ای که منکر خداست برای اثبات قدرت‌های ماوراء‌طبیعی جایزه گذاشت

تماشاگران جمع می‌شدند، سپس با شنیدن صحبت‌های گبانگا آدویین در بازار به سرعت پراکنده می‌شدندبی بی سی:در حالی که گبانگا آدویین، با یک چاقوی تیز و بلندگوی دستی و سر تا پا سیاه پوش در بازاری در شهر ایبادان در جنوب غرب نیجریه قدم می‌زند، به یک شکارچی جادوگر قرون وسطی، یک فروشنده گیاهان دارویی یا یک واعظ شهری بی‌شباهت نیست.

کسانی که خیلی کنجکاو هستند وقتی به بازار گباگی نزدیک می‌شوند، پس از این که پیام گبانگا آدویین را می‌شنوند متفرق می‌شوند. گبانگا به زبان انگلیسی و یورابا (زبان مردم نیجریه) می‌گوید: "هر کسی که بتواند برای اثبات وجود قدرت‌های ماوراء‌طبیعی اعم از جوجو (اعتقادات مذهبی بومی در غرب آفریقا که با جادوگری آمیخته است) یا سحر وودو مدرکی نشان دهد، دو و نیم میلیون نایرا (واحد پول نیجریه که معادل ۶هزار دلار است) دریافت خواهد کرد.

گبانگا که ۲۴ سال دارد منکر وجود خداست و در نیجریه که به شدت مذهبی است اخیرا به طور علنی به مخالفت با نیروهای ماوراء طبیعی برخاسته است.

طبق یک گزارش مرکز تحقیقاتی پیو، که در سال ۲۰۲۰ انتشار یافت اعتقاد به مذاهب سنتی آفریقایی که آمیخته با جنبه‌هایی از جوجو است به طور گسترده‌ای در نیجریه دیده می‌شود و بسیاری این اعتقادات با مسیحیت یا اسلام درهم آمیخته‌اند.

شمار قابل توجهی از مردم نیجریه معتقدند که طلسم‌های جادویی می‌تواند انسان را مبدل به گربه کند، پوست بدن را در مقابل چاقوهای تیز نفوذ ناپذیر کرده یا از یک کوزه گلِی پول بیرون آورد.

یک چنین باورهایی در نیجریه منحصر به افراد بی‌سواد نیست و حتی در میان دانشگاهیان بلند پایه این کشور نیز دیده می‌شود.

دکتر اولالیه کایوده، مدرس ارشد در رشته مذاهب بومی آفریقایی در دانشگاه ایبادان، به بی‌بی‌سی گفت مراسم جوجو که در جریان آن اعضای بدن انسان و طلسم‌ها درهم آمیخته شده و سبب می‌شود پول از کوزه بیرون بریزد- واقعا کار کند.

به اعتقاد دکتر کایوده، اسکناس‌های داخل کوزه را ارواح از بانک‌های موجود خارج کرده‌اند.

جوده آکانبی، که مدرس دانشکده الهیات درآبوکوتا است هم در باره جوجو صریح و بدون ابهام صحبت می‌کند:

"پویایی مذهب سنتی آفریقایی، شما را قادر کند که خودتان را تبدیل به یک گربه بکنید و غیب شده و دوباره ظاهر شوید.

"اگر چه مانند قصه‌های زنان سالخورده، یک چنین کاری غیرمنطقی به نظر می‌رسد، با آنچه شنیده‌ایم و دیده‌ایم می‌توانیم بگوئیم این کارها امکان‌پذیر هستند."

یک چنین اعتقاداتی، به خصوص این که اعضای بدن انسان و طلسم‌ها می‌توانند سبب شوند که از داخل یک کوزه پول بیرون بریزد، اخیرا سبب بروز موجی از قتل‌های وحشتناک در نیجریه شده و قربانیان اغلب زنان مجرد هستند.

آقای آدویین به بی‌بی‌سی گفت وحشتناک است که می‌بینیم اشخاص جوان در این گونه قتل‌های سنتی دست دارند و اضافه می‌کند اگر واقعا می‌شد با جوجو و طلسم از کوزه پول بیرون آورد می‌بایستی ما از دهه‌ها قبل شاهد تورم شدید اقتصادی باشیم.

وی در دومین سفر از سه سفری که برنامه‌ریزی کرده به ایبادان دراستان اویو، رفته بود تا به هر کسی که به طور علنی قدرت‌های جوجو را نشان دهد دو و نیم میلیون نایرا، پرداخت کند.

 

در بخش اعظم جامعه نیجریه مورد سئوال قرار دادن وجود قدرت‌های ماوراء طبیعی تابو محسوب می‌شود و کاری که آقای آدویین در بازار می‌کرد خطرناک بود. جماعت خشمگین می‌توانستند به راحتی وی را به اتهام کفرگویی دستگیر کرده یا حتی بکشند.

مرد کاسبکاری که نظاره‌گر بود با قیافه تهدید آمیزی گفت: "البته که جوجو عمل می‌کند، او نمی‌داند دارد چه می‌گوید."

وی در جبیش یک تعویذ و یک کیسه کوچک چرمی داشت که ظاهرا طلسم‌های سحرآمیزی داخلش بود که به گفته‌اش برای محافظت از او بود. ولی مایل نبود که حتی برای ۶ هزار دلار به طور علنی قدرت این طلسم‌ها را نشان دهد.

اعتقاد به سحر و جادو اغلب با اسلام یا مسیحیت توأم است. روحانیون هر دو دین که یکتاپرست هستند خصوصیات مذاهب سنتی آفریقایی را غالبا اهریمنی توصیف می‌کنند- چیزی که وجود دارد ولی می‌توان با دعا و قدرت‌های مافوق آنها اهریمن را شکست داد.

بسیاری از کشیش‌ها و شماری از روحانیون مسلمان با این ادعا که دارای یک قدرت ماوراء طبیعی هستند که می‌تواند جوجو و نفرین‌های شیطان را شکست دهد ثروتمند و مشهور شده‌اند.

ولی تا کنون هیچ کس در دو شهر اوگون و ایبادان در مقابل آقای آدویین نایستاده و او نگران سفر بعدی‌اش به استان آنامبرا در جنوب شرق نیجریه نیست.

در حالی که عده‌ای به او اهمیت نداده و می‌گویند وی تنها در صدد جلب توجه است، توسل به مراسم جوجو برای پیدا کردن پول بیشتر شده است. در این میان تصاویر فجیع اجسادی که بعضی از اعضای بدن آنان قطع شده و چشمانشان از حدقه بیرون آورده شده، از چشم هیچ کس پوشیده نمی‌ماند.
آقای آدویین می‌خواهد با رهبران سنتی نیجریه در مورد اعتقاد آنها به ماوراء‌طبیعی بحث کنددر اواسط دهه ۱۹۹۰، کشتن افراد برای استفاده از اعضای بدنشان به منظور سحر و جادو در نیجریه زیاد اتفاق می‌افتاد و قتل یک پسر بچه ۱۱ ساله در سال ۱۹۹۶منجر به بروز شورش‌هایی در شهر آوری، در شرق این کشور شد.

اکنون روزی نیست که رسانه‌های اجتماعی خبر مفقود شدن یک نفر و عکس اجساد مثله شده مرتبط با جوجو را انتشار ندهند.

ماه گذشته این خبر که سه مرد در استان اوگون یک دختر ۱۷ ساله را برای استفاده از اعضای بدن او در جریان مراسمی با هدف به پول رسیدن به قتل رسانده‌اند، باعث خشم گسترده مردم شد.

کوزه گلی و پارچه‌های قرمز رنگی که این مردان هنگام دستگیر شدن همراه داشتند، می‌توانست صحنه یک فیلم نیجریه‌ای باشد. صنعت فیلم نیجریه به تجسم صحنه‌های جوجو در فیلم‌ها شهرت دارد ولی این بار صحنه واقعی بود نه ساختگی.

نکته دیگر این بود که هر سه مرد جوان بودند -بزرگترین آنها ۲۱ ساله بود. بسیاری در توییتر ابراز تاسف می‌کردند که فشار اجتماعی بر روی جوانان سبب می‌شود که بخواهند خیلی زود ثروتمند شوند.
وودو یک دین رسمی در همسایگی نیجریه، بنین استخشم مردم از کشته شدن این دختر سبب شد که نمایندگان فدرال در مجلس در باره جوجو بحث کنند و و اعلام حالت اضطراری برای قتل‌های مرتبط با جوجو را مد نظر قرار دهند.

لای محمد، وزیر اطلاعات نیجریه هم فیلم‌ها و رسانه‌های اجتماعی این کشور را مسبب قتل‌ها معرفی کرد.

وی خواهان این است که اداره سانسور فیلم از فیلمسازان بخواهد که در فیلم‌های خود از سوژه‌هایی که درباره توسل به جوجو برای یافتن پول است، اجتناب کنند.

ولی فیلمسازان که احساس می‌کنند وزیر اطلاعات نیجریه بی‌جهت آنان را مسبب این بحران ملی می‌داند، این درخواست را نمی‌پذیرند.

کانایو او کانایو، هنرپیشه و تولید کننده فیلم به بی‌بی‌سی گفت: "وزیر شکست خورده است، او نمی‌تواند حق اساسی ما برای تهیه فیلم را نقض کند."

وی افزود وزیر اطلاعات برای تضمین پرورش اخلاقی جوانان، آنچه را که به یک مسئله اجتماعی تبدیل شده و ناتوانایی خانواده‌ها، رهبران سنتی و مذهبی و سیاستمداران را نادیده گرفته است.

در حالی که بحث در باره یافتن مقصر اصلی این قتل‌ها ادامه دارد، آقای آدویین معتقد است که یک بحث به مراتب وسیع‌تر باید درباره نظام آموزشی نیجریه باشد که نمی‌تواند مردم را متقاعد کند که جوجو و ماوراء طبیعی حقیقت ندارد.

وی امیدوار است که سفرهایش بتواند دست کسانی را که او آنان را شیاد می‌خواند و مدعی قدرت‌های ماوراء طبیعی جوجو هستند رو کند و به قتل‌های متعدد مرتبط با نیروی جوجو پایان دهد.

"برای یک انسان منطقی این که باور داشته باشد بشر با تمام ترکیب بیولوژیکی خود بتواند به یک سیب زمینی شیرین (یم) یا موز تبدیل شود نامعقول و نگران کننده است."