بر سر پرونده های رسیدگی نشده فساد مالی در سپاه پاسداران چه آمد؟

رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسدارانبی بی سی: بیش از یک ماه پس از انتشار فایل صوتی فرماندهان سپاه پاسداران، اتفاقی درباره پیگیری محتویات این فایل رخ نداده است. هر چند که از واکنش سخنگویان سپاه پاسداران و قوه قضاییه به این فایل نیز مشخص بود که قرار نیست درباره این فایل پرونده جدیدی باز شود.

رمضان شریف، سخنگوی سپاه ۲۵ بهمن گفته بود که "تخلفی در یکی از شرکت‌های وابسته به بنیاد تعاون سپاه" صورت گرفته بود و متخلفان هم‌اکنون "دوران محکومیت" خود را سپری می‌کنند.

اشاره رمضان شریف به حکم هولدینگ یاس، وابسته به بنیاد تعاون سپاه، است که در آن از جمله عیسی شریفی، معاون سابق محمدباقر قالیباف به ۲۰ سال حبس محکوم شد.

ذبیح‌الله خداییان، سخنگوی قوه قضاییه، نیز گفت که فایل صوتی "چیز جدیدی نبود" و در این پرونده برخورد"قاطع‌ و شدید‌ی" انجام شد.

با این حال در این فایل صوتی که توسط رادیو فردا منتشر شد بحث‌های مختلف دیگری مطرح شده که برای هیچ یک از آنها نه پرونده خاصی تشکیل شده و نه درباره آنها توضیحی داده شد. از جمله پرونده موسسه ثامن و بانک انصار، پرونده جمال الدین آبرومند، معامله‌های محسن رفیق دوست با هلدینگ یاس و همچنین نقش حسین طائب، قاسم سلیمانی و محمد باقر قالیباف در این پرونده.
پرونده موسسه ثامن و ارتقای مدیر عامل بانک انصار
این فایل صوتی از جلسه محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران و صادق ذوالقدرنیا، معاون اقتصادی او، در سال ۹۷، کشمکش‌های شدید میان فرماندهان ارشد سپاه در ارتباط با پرونده‌های فساد مالی را روشن می‌کند.
محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداراندر واکنش‌ها به این فایل صوتی به دلیل برجسته بودن میزان بدهی هولدینگ یاس موضوع موسسات اعتباری سپاه پاسداران و ورشکسته بودن آنها به حاشیه رفته است.
از پادکست رد شوید و به خواندن ادامه دهید

معاون اقتصادی سپاه پاسداران در این جلسه از عیسی رضایی، رییس هیات مدیره موسسه ثامن و آیت‌‌الله ابراهیمی، مدیرعامل بانک انصار و تخلفات آنان در این دو موسسه نام می‌برد.

به گفته آقای ذوالقدرنیا، آقای ابراهیمی در یک پرونده هزار میلیارد تومان از محل منابع مالی همراه اول که در بانک انصار بوده، به فردی به نام [علی اصغر] شماعی داده است که ضمانت‌نامه‌اش از بانک صادرات باطل بوده و بعد این پرونده را به موسسه ثامن برده تا از منابع این موسسه برای تسویه این بدهی استفاده کند.

از سال ۹۶ موضوع ورشکستگی موسسه ثامن مطرح شد و در نهایت معاون نظارتی بانک مرکزی انجام مذاکره میان موسسه اعتباری کوثر و صاحبان سهام موسسه ثامن و مهراقتصاد را تایید کرد.

با وجود تشکیل پرونده برای برخی از موسسات مالی ورشکسته در ایران و محکوم شدن برخی مدیران هنوز پرونده‌ای درباره موسسه ثامن تشکیل نشده و آیت الله ابراهیمی مدیر عامل بانک انصار ارتقا نیز گرفته و بانک انصار سال گذشته همراه با چهار بانک نظامی دیگر در بانک سپه ادغام شدند و آبان امسال آیت‌الله ابراهیمی با ارتقای مقام، به عنوان مدیرعامل بانک سپه معرفی شد.
مطرح شدن دوباره نام محسن رفیق دوست
محسن رفیق‌دوست یکی از اولین مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی ایران بود که درگیری یکی از بستگانش در پرونده بزرگ فساد مالی فاش شد
محسن رفیق دوست که نامش در برخی پرونده‌های فساد مالی مطرح استدر فایل صوتی نام محسن رفیق دوست که نامش در برخی پرونده‌های فساد جنجالی دیگر مطرح بوده نیز مطرح شد.

بر اساس این فایل صوتی، آقای ذوالقدرنیا در جلسه‌ای خطاب به جمال‌الدین آبرومند، معاون هماهنگ کننده سپاه و از افراد دخیل در هولدینگ یاس گفته است: "حل کردن یعنی این که پولی که رفته، بازگردد. این که یک صورت جلسه با رفیق‌دوست امضا کنی که پول نمی‌شود".»

او در این فایل صوتی توضیح بیشتری نداده بود اما وحید اشتری، از فعالان جریان عدالت‌خواه نوشته بود که محسن رفیق‌دوست فقط در یک پرونده، املاکش در "قوچ حصار"،"دماوند" و "اندرزگو" را به چندین برابر قیمت بزرگ‌نمایی کرده و با زد و بند، به تیم هولدینگ یاس فروخته است.

محسن رفیق‌دوست یکی از اولین مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی ایران بود که درگیری یکی از بستگانش در پرونده بزرگ فساد مالی فاش شد. مرتضی رفیق‌دوست، برادر او، در دهه ۱۳۷۰ و در پرونده فساد ١٢٣ میلیارد تومانی، پس از فاضل خداداد متهم ردیف دوم بود و به حبس ابد محکوم شد اما پس از چند سال زندان با عفو آزاد شد. در این پرونده فاضل خداداد اعدام شد.

جمال الدین آبرومند ، معاون سپاه و دستیار رئیس جمهوریجمال الدین آبرومند معاون هماهنگ کننده سپاه پاسدارانجمال الدین آبرومند معاون هماهنگ کننده سپاه پاسداران و رییس هیات مدیره بنیاد تعاون سپاه، از جمله افرادی است که در پرونده هلدینگ یاس برایش حکمی صادر نشده و اکنون دستیار رییس مجلس است.

همچنین پس از انتقاد نمایندگان مجلس به "دستکاری" در ردیف های بودجه ۱۴۰۰ نام آقای آبرومند به عنوان یکی از افرادی مطرح شد که ارقام بودجه را پس از تصویب مجلس تغییر داده است.

به گفته ذواالقدرنیا، جمال آبرومند پس از مشاهده بررسی‌های مالی به کسری هشت هزار میلیارد تومان اذعان داشته، اما خواهان آن شده که این نکته از حسابرسی‌ها حذف شود.

بر اساس این روایت، آقای آبرومند قصد داشته بخشی از این کسری را از طریق بنیاد تعاون سپاه پرداخت کند که آقای جعفری می‌گوید این کارها "ادامه خراب‌کاری‌های قبلی است".
حسین طائب و تلاش برای بازداشت محمدعلی نجفیمحمدباقر قالیباف (راست) در کنار محمدعلی نجفیدر فایل صوتی فرماندهان سپاه پاسداران همچنین نام حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه، به عنوان فردی مطرح می‌شود که از متهمان این پرونده حمایت کرده و به نفع محمد باقر قالیباف فعالیت کرده است.

بر اساس محتویات این فایل صوتی، حسین طائب گفته که صادق ذوالقدر نیا " چپی (اصلاح طلب) است" و در حالی که سازمان اطلاعات سپاه پاسداران قصد داشته نجفی را بازداشت کند با او جلسه گذشته است.

فرمانده کل سپاه پاسداران نیز ضمن ابراز ناراحتی از سخنان منتسب به آقای طائب می‌گوید که جلسه آقای ذوالقدر نیا با آقای نجفی با دستور او و برای رسیدگی به تخلفات مطرح در این پرونده بوده است.

محمدعلی نجفی، شهردار اسبق تهران که هم اکنون با اتهام قتل همسر خود در زندان است، گزارشی از بخشی از تخلفات شهرداری در دوره تصدی محمدباقر قالیباف به قوه قضائیه ایران ارائه کرد. برخی چهره‌های اصلاح طلب سازمان اطلاعات سپاه پاسداران را به پرونده سازی برای آقای نجفی متهم کرده‌اند.

سازمان اطلاعات سپاه پاسداران و دیگر زیرمجموعه های سپاه پاسداران توضیحی درباره نقش آقای طائب درپرونده فساد سپاه پاسداران نداده‌اند و حتی چهره‌هایی که در واکنش به این فایل صوتی سخن گفته‌اند نیز نام او را نبرده‌اند.

نام آقای طائب در سال‌های اخیر بارها به همراه نام مجتبی خامنه‌ای فرزند رهبر جمهوری اسلامی مطرح شده است.
حسین طائب رئیس اطلاعات سپاه (وسط)از جمله محمد سرافراز، رئیس سابق سازمان صداوسیما درباره ماجراهای استعفای خود نوشته است: "در تعطیلات فروردین ماه ۹۵ جلسه‌ای با آقای طائب داشتم و گفتم … از طرف من از آقای حسین محمدی [از مدیران ارشد دفتر رهبری] و حاج آقا مجتبی [خامنه ای] تشکر کنید؛ زیرا زمینه را فراهم کردید که من از صداوسیما بروم."
قاسم سلیمانی و "ناراحتی" از برخورد با متهمانقاسم سلیمانیآیت الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز پنجشنبه ۲۸ بهمن در نخستین واکنش به فایل صوتی فرماندهان سپاه پاسداران گفت که "اتاق‌های فکر دشمن" علیه سپاه پاسداران و قاسم سلیمانی "لجن‌پراکنی" می‌کنند.

او اضافه کرد: "به ارکان انقلاب تهمت می‌زنند؛ به مراکزی که در پیشرفت انقلاب تاثیر دارند تهمت می‌زنند؛ یک روز به مجلس، یک روز به شورای نگهبان تهمت می‌زنند و امروز نوبت سپاه و شهید بزرگوار سلیمانی است که علیه آنان لجن‌پراکنی کنند."

یکی از مهم ترین بخش های فایل صوتی مطرح شدن نام قاسم سلیمانی بود که پیش از آن بارها نهادهای حکومتی اعلام کرده بودند در هیچ پرونده فسادی نقش نداشته است.

سخنگوی سپاه پاسداران نیز در رابطه با نام قاسم سلیمانی که در این فایل برده شد، گفت او مسئولیتی در بنیاد تعاون نداشته است. در این فایل اما اشاره‌ای به مسئولیت قاسم سلیمانی در بنیاد تعاون سپاه نشده بود بلکه آقای ذوالقدرنیا گفته بود که رهبر جمهوری اسلامی دستور داده از ۹۰ درصد از درآمدهای هولدینگ یاس به نیروی قدس سپاه پاسداران اختصاص پیدا کند.

محمد علی جعفری نیز می‌گوید که قاسم سلیمانی از برخورد با متهمان این پرونده ناراحت بوده و گفته که درباره آن با رهبر جمهوری اسلامی نیز صحبت کرده است.
نقش محمد باقر قالیباف در"رفع و رجوع" کسری هشت هزار میلیارد تومانی
در این فایل صوتی، صادق ذوالقدرنیا می‌گوید که محمد باقر قالیباف رییس فعلی مجلس و شهردار سابق تهران، از او خواسته با امضای یک تفاهم نامه، کسری هشت هزار میلیارد تومانی" در هلدینگ یاس "رفع و رجوع" شود.

او گفته است: " قالیباف آمد جلوی مسجدی که به خانه من و خودش نزدیک است و گفت این را امضا کن. گفتم این خلاف است."

شرکت "رسا تجارت مبین" از زیرمجموعه‌های هولدینگ یاس و در برخی پروژه‌های کلان طرف قرارداد اصلی شهرداری تهران بود.

اعضای شورای شهر بدهی هولدینگ یاس به شهرداری را بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان ذکر کرده بودند و در نهایت در بهمن ۹۹ محمود میرلوحی، عضو شورای شهر تهران، گفت که سپاه پاسداران پذیرفته در پرونده شرکت "رسا تجارت" "پنج هزار میلیارد تومان" به شهرداری خسارت بدهد.
محمدباقر قالیباف در کنار محمدعلی جعفریپیش از این نیز درخواست‌هایی برای رسیدگی به تخلفات محمد باقر قالیباف در دوره شهرداری مطرح شده بود اما در نهایت پرونده‌ای برای او تشکیل نشد.

پس از انتشار فایل صوتی نیز محمدسعید احدیان، دستیار رسانه‌ای محمدباقر قالیباف، در توییترش نوشت: "ادعاها علیه قالیباف در دادگاه بررسی شده و در نهایت در دادگاه دروغ بودن آنها روشن شده است."

در واکنش به این مطالب علی مجتهدزاده، وکیل، و برخی چهره‌های دیگر خواستار منتشر شدن حکم هولدینگ یاس شدند.

محمد مهاجری، روزنامه‌نگار اصول‌گرا و عضو شورای سردبیری سایت خبرآنلاین در توییتر از آقای قالیباف خواست که نقش خودش را در هلدینگ یاس مشخص کند و نوشت " اگر حرف‌های این روزها درست باشد شما باید الان در سلول محمدعلی نجفی باشید."
فروکش کردن واکنش ها پس از یک هفتهبرخی از حامیان جمهوری اسلامی انتشار فایل صوتی را نه به معنای یک رسوایی بلکه به معنای افتخاری برای سپاه پاسداران دانسته‌اند.

حسین شریعتمداری، نماینده رهبر جمهوری اسلامی، در روزنامه کیهان درباره این فایل صوتی نوشت که آن "نشانه پاکدستی و مسئولیت‌شناسی مقامات سپاه" است.

او نوشت که محمد علی جعفری "دستور عزل شریفی - شخص سوء استفاده‌ کننده- را صادر کرده و او را به دستگاه قضایی معرفی می‌کند."

این سخنان اما در حالی بیان شده بود که عیسی شریفی در آن زمان قائم مقام قالیباف در شهرداری بوده نه جزو فرماندهان سپاه پاسداران.

واکنش‌ها در داخل ایران به فایل صوتی اما تنها محدود به یک هفته اول بود و چندان گسترده نشد. شاید به این دلیل که چهره‌های نزدیک به حکومت تمایل نداشتند چندان درباره آن سخن بگویند و چهره‌های منتقد در داخل نیز با احتیاط به موضوعات مرتبط با سپاه پاسداران وارد می‌شوند.