همدستی مخفیانه دولت بلاروس با آژانس های مسافرتی برای انتقال هوایی مهاجران به آن کشور

دویچه وله :بخش انگلیسی دویچه‌وله گزارشی تحقیقی درباره راه‌های ورود غیرقانونی مهاجران از کشورهای عراق و سوریه به بلاروس تهیه کرده است. بر اساس این گزارش شرکت‌های مسافرتی به طور "تلویحی" اجازه صدور ویزای بلاروس را دریافت کرده‌اند.

تنها در ماه اکتبر  ۱۱ هزار و ۳۰۰ بار برای ورود غیرقانونی از بلاروس به لهستان تلاش شده است. ورود به لهستان برای این افراد به معنای نزدیکتر شدن به آلمان است؛ مقصد نهایی پناهجویان.

به گزارش پلیس فدرال آلمان در ماه اکتبر ۴۹۰۰ مهاجر و پناهجو از طریق راه‌های غیرقانونی و از طریق کشورهای بلاروس و لهستان در آلمان ثبت نام شده‌اند. این تعداد بیشتر از دو برابر کسانی است که در ماه سپتامبر این مسیر را طی کردند.

به گزارش پلیس فدرال آلمان در سال جاری میلادی تاکنون مجموعا ۸۳۳۳ پناهجو و مهاجر به طور غیرقانونی از طریق بلاروس به این کشور وارد شده‌اند. اکثر این افراد از عراق، سوریه، ایران و افغانستان هستند.
بر اساس اطلاعات منابع امنیتی بسیاری از این پناهجویان از فرودگاه‌های دمشق، دوبی، استانبول، بیروت و یا با توقف در یک فرودگاه مشخص در روسیه به بلاروس پرواز کرده‌اند.

 الکساندر لوکاشنکو، رییس جمهوری بلاروس اوایل سال جاری میلادی در واکنش به تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه این کشور اعلام کرد پناهجویان را به مرزهای اروپای غربی سرازیر می‌کند. در اجرای این تصمیم، بلاروس تغییراتی در قوانین صدور ویزا برای اتباع عراق، سوریه و افغانستان ایجاد و سفر اتباع این کشورها به بلاروس را آسان‌تر کرد.

اغلب کسانی که این مسیر را طی می‌کنند از کشور عراق هستند. بعد از آن از سوریه، کنگو، کامرون و نیز ایران. بیشترین پروازها به سمت مینسک از شهرهای اربیل، شیلادزه و سلیمانیه در کردستان عراق صورت می‌گیرند.

دفاتر مسافرتی محلی به دویچه‌وله گفته‌اند پروازها اغلب از طریق دوبی، ترکیه، لبنان و اوکراین به سمت کشورهای اتحادیه اروپا صورت می‌گیرند.

یک سخنگوی وزارت خارجه بلاروس هفته گذشته گفت تعداد پروازهای مستقیم از بیروت، دمشق و امان، پایتخت اردن به مینسک به طرز محسوسی افزایش داشته است.

این سفر برای هر نفر بین ۱۲ تا ۱۵ هزار یورو خرج دارد که شامل هزینه‌های ویزا، پرواز و دیگر مخارجی است که برای رسیدن به اتحادیه اروپا به قاچاقچیان پرداخت می‌شود.
صدور ویزا از سوی شرکت‌های مسافرتی
مسئول یک دفتر مسافرتی در بغداد که نخواسته نامش فاش شود به دویچه‌وله گفته سفارت بلاروس در اربیل روند صدور ویزا را به دفاتر مسافرتی واگذار کرده است. دفتر مسافرتی این شخص نیز تقاضاهایی برای صدور ویزای بلاروس دریافت کرده اما در این بین این تقاضاها دیگر بررسی نشده‌اند.

او گفته است: «من دیگر این کار را نمی‌کنم چرا که نمی‌خواهم تجارتم را به خطر بیندازم. اما قبلا صدور ویزا بین پنج روز تا دو هفته طول می‌کشید.»

علاوه بر این منابع دیگری به دویچه‌وله گفته‌اند که تقاضای ویزا دیگر نه در سفارت بلاروس در عراق بلکه در نمایندگی‌های دیپلماتیک مینسک در سایر کشورها بررسی می‌شوند.

یک شرکت روسی به نام "Made in Russia24" در یوتیوب ویدیویی را منتشر کرده که در آن توضیح می‌دهد عراقی‌ها و سوری‌ها اگر در برگه دعوتنامه‌شان مهر فرودگاه مبدأ وارد نشده باشد، دیگر نمی‌توانند به عنوان توریست به بلاروس سفر کنند. این بدان معناست که این افراد باید حتما از طریق یک فرودگاه خاص به مینسک پرواز کنند و نه هر فرودگاهی.

شرکت‌هایی که خدمات صدور ویزا برای سفرهای توریستی ارائه می‌دهند، هشدار داده‌اند گردشگران به مهر ویزایی نیاز دارند که تنها در سفارت بلاروس قابل صدور است. عراقی‌ها می‌توانند این مهر را از سفارت بلاروس در آنکارا دریافت کنند.

Belsat.eu یک شبکه تلویزیونی خصوصی در بلاروس نقل قولی از یک پرتال آنلاین با نام KYKY.org را منتشر کرده که بر اساس آن ۱۲ دفتر مسافرتی در این کشور "اجازه تلویحی" برای صدور ویزا دریافت کرده‌اند.

VIP Grub یک دفتر ارائه خدمات ویزا در استانبول نیز اعلام کرده افراد می‌توانند از طریق "راه‌های متعارف" به اروپا بروند و برای این ادعای خود نیز این دلیل را آورده که کشورهای اروپایی به نیروی کار خارجی نیاز دارند.

در آگهی این شرکت آمده است: «تنها با شرکت‌های هواپیمایی اروپایی/ یک میلیون و ۲۰۰ هزار پناهجو مورد نیاز است/ این فرصت را از دست ندهید/ پس از رسیدن به مقصد هزینه ما را پرداخت کنید.»
اجاره هواپیما برای انتقال مهاجران
در حال حاضر شرکت‌هایی که در اتحادیه اروپا به ثبت رسیده‌اند به شرکت هواپیمایی بلاروس، بلاویا، هواپیما اجاره می‌دهند. وزرای خارجه اتحادیه اروپا می‌خواهند علیه این موضوع اقدام کرده و تحریم‌هایی را برای این شرکت‌ها در نظر بگیرند.

شرکت هواپیمایی بلاویا در حال حاضر پروازهای مستقیم از استانبول، دوبی و سایر نقاط به سمت مینسک ارائه می‌دهد. یک دفتر مسافرتی در بغداد به دویچه‌وله گفته مبلغ این پروازها کمی گرانتر اما قابل پرداخت است.

مرکز اجاره هواپیما در اتحادیه اروپا ایرلند است. بیش از نیمی از اجاره هواپیماها در سراسر دنیا از طریق شرکت‌های ایرلندی انجام می‌شود. برخی از این شرکت‌ها به شرکت هواپیمایی بلاویا نیز هواپیما اجاره می‌دهند و این هواپیماها برای انتقال مهاجران به مرزهای اتحادیه اروپا استفاده می‌شود.
استدلال این شرکت‌ها این است که بر اساس قرارداد آنها موظف به این کار هستند. وزیر خارجه ایرلند تصریح کرده که کشورش از اعمال تحریم علیه این شرکت‌ها پشتیبانی می‌کند. با این حال این تحریم‌ها حتی در صورت اجرایی شدن شامل قراردهای آتی می‌شوند و نه قراردادهای قبلی.

سایر شرکت‌های هواپیمایی مثل قطر ایرلاینز و ترکیش ایرویز مقررات سختگیرانه‌تری دارند و برای صدور بلیط مدارک معتبر تقاضا می‌کنند. به گفته مسئول یک دفتر مسافرتی در بغداد تشخیص منظور اصلی سفر مسافران بسیار سخت است.

او می‌گوید: «بسیاری از عراقی‌ها هرروز به ترکیه و دوبی پرواز می‌کنند. غیرممکن است بتوان کسانی را که می‌خواهند از این طریق به بلاروس بروند و مقصد نهایی‌شان ترکیه و دوبی نیست، تشخیص داد.»
تشدید تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه بلاروس
در این میان اورزولا فون‌درلاین، رییس کمیسیون اتحادیه اروپا گفته این اتحادیه قصد دارد تحریم‌ها علیه بلاروس را تشدید کند. او شامگاه دوشنبه گفت بلاروس باید "استفاده مسخره ابزاری از مهاجران" را متوقف کند.

فون‌درلاین گفت: «من از کشورهای عضو می‌خواهم تحریم‌های بیشتری را علیه مقامات بلاروس که مسئول این حمله دوجانبه هستند، اعمال کنند.»

اتحادیه اروپا در حال حاضر مشغول بررسی تحریم شرکت‌های هواپیمایی کشورهای ثالث است که مهاجران را به بلاروس منتقل می‌کنند.

پس از انتخابات مناقشه‌انگیز بلاروس در سال گذشته و "انتخاب" مجدد لوکاشنکو به ریاست جمهوری، اعتراض به تقلب در این انتخابات بالا گرفت و این اعتراضات به شدت سرکوب شد.

اتحادیه اروپا لوکاشنکو را رسما به عنوان رییس جمهور بلاروس به رسمیت نشناخته و علیه او تحریم‌هایی اعمال کرده است. مهمترین حامی لوکاشنکو اما روسیه و شخص ولادیمیر پوتین است.

وضعیت پناهجویان در مرزهای بلاروس و لهستان فاجعه‌بار است. اغلب آنها روزها و شبها بدون آب و غذا و در سرمای طاقت‌فرسای شرق اروپا در جنگل سرگردان می‌مانند. بک گره ۱۳ نفره ایرانی نیز مدت شش روز در این وضعیت بودند اما بالاخره توانستند خود را به آلمان برسانند. تاکنون بسیاری از این پناهجویان جانشان را از دست داده‌اند.