نشانه های هشدار دهنده سرطان خون را بشناسید

بیش از نیمی از مبتلایان به سرطان خون افراد بالای ۷۰ سال هستند، اما رفته رفته سن شیوع این بیماری مهلک رو به کاهش است. اما نکته‌ای که در رابطه با انواع سرطان‌ها یکی است زمان تشخیص بیماری‌ست چرا که اگر سرطان در مراحل اولیه تشخیص داده شود کنترل و درمان آن آسان است.
 
چهار نوع اصلی سرطان خون وجود دارد: لوسمی حاد لنفوئیدی (ALL)، لوسمی حاد میلوئیدی (AML)، لوسمی مزمن لنفوئیدی (CLL) و لوسمی مزمن میلوئیدی (CML)
اما بیماری لوسمی چیست؟
لوسمی یک نوع سرطان خون و مغز استخوان بدخیم است که موجب تولید غیر طبیعی سلول‌های خونی می‌شود. به محض اینکه سلول‌های خونی ناسالم از سلول‌های سالم بیشتر می‌شوند، عملکرد خون شروع به وقفه می‌کند و شما ممکن است علائم جسمی آن را متوجه شوید. اگر دچار یک نوع لوسمی که به عنوان لوسمی حاد شده باشید، این بیماری به سرعت بدتر می‌شود و اگر دچار بیماری لوسمی مزمن شوید، روند این بیماری به کندی پیش می‌رود و به مرور زمان بدتر می‌شود.
 
صرفنظر از اینکه چه نوع لوسمی دارید، اگر متوجه شدید که مجموعه‌ای از این علائم پنهان در زمینه لوسمی در شما وجود دارد باید به مسئول سلامت و مراقبت‌های بهداشتی خود برای ارزیابی و بررسی علائم مراجعه کنید.
 
سرطان خون اگر نادیده گرفته شود به راحتی به نوع حاد آن تبدیل می‌شود. حال شما چقدر در رابطه با سرطان خون اطلاعات دارید؟ آیا نشانه‌های این سرطان کشنده را می‌شناسید؟
 نشانه‌های سرطان خون
نشانه‌های ظاهری سرطان خون شامل موارد زیر می‌شود: کم خونی که با رنگ پریدگی و سستی یا خستگی مشخص می‌شود، کبودی پوست، تهوع، لثه‌های متورم و خونین، تب خفیف (۳۸/۵ درجه سانتی گراد). غده‌های لنفاوی متورم (با اینکه غده‌ها نه دردناک و نه قرمز می‌باشند). درد استخوان، خونریزی شدید و پی در پی و پدیدار شدن خون در ادرار یا مدفوع کودک.

نشانه‌هایی همانند علایم سرطان خون می‌توانند در کودکانی که از اختلالات گوناگون دیگری رنج می‌برند نیز ظاهر شوند. پزشکان وقتی به لوسمی مشکوک می‌شوند که نشانه‌ها ظاهری آن با بزرگی جگر یا طحال همراه باشند. هنگامی شک بیشتر می‌شود که سلول‌های سفید سرطانی در لام خون محیطی دیده شود. تشخیص با آزمایش مغز استخوان قطعی می‌شود

اگر شما متوجه این علائم ظریف سرطان خون شدید، به سرعت آن را با پزشک در میان بگذارید.
۱- ضعف عمومی:

احساس ضعیف بودن بیش از حد یکی از شایع‌ترین علامت‌های سرطان خون به شمار می‌رود. خستگی مزمن به دنبال آنمی (کمبود گلبول‌های قرمز خون) ایجاد می‌شود. در شرایط حاد و مزمن، بیمار ممکن است طیف وسیعی از خستگی کم تا ضعف شدید را تجربه کند.
۲- احساس خستگی مزمن:

این نشانه را می‌توان به عنوان اولین علامت سرطان خون تلقی کرد. با کاهش میزان گلبول‌ها خون اکسیژن را به تمامی قسمت‌های بدن نمی‌رسد، در نتیجه مبتلایان دچار کم خونی و خستگی مزمن می‌شوند و علایم دائمی، چون ضعف عضله، کمبود انرژی و خواب آلودگی دارند. 

به گفته مارک لوئیس پزشک متخصص و مدیر برنامه لوسمی در مرکز سرطان جان هاپکینز، ضعف و خستگی معمول‌ترین علائم همه نوع بیماری لوسمی است. این علائم اغلب به دلیل کم خونی (کمبود گلبول‌های قرمز خون) به وجود می‌آیند که تنها خستگی جسمی ایجاد می‌کند. در هر دو مورد بیماری لوسمی حاد و مزمن، شما ممکن است طیفی از خستگی خفیف تا ضعف شدید جسمی را تجربه کنید، اما در همه این موارد، علائم به مرور زمان بدتر می‌شود. دکتر لوئیس می‌گوید: مشکل این است که این علامت به صورت آرام و خزنده روی افراد اثر می‌گذارد.
۳- ایجاد کبودی روی سطح بدن با کوچک‌ترین ضربه:

اگر بدنتان با برخورد با چیزی فورا دچار کبودی و خونریزی می‌شود این واکنش طبیعی نیست چرا که به دلیل پایین بودن پلاکت خونتان با کوچک‌ترین ضربه دچار کبودی می‌شوید. البته خونریزی از لثه، بینی و در ادرار بسیار خطرناک است و در صورت مشاهده به پزشک مراجعه کنید.

زنان مراقب خونریزی‌های غیر طبیعی (خونریزی شدید و طولانی مدت) عادت ماهانه‌تان باشید. هر نوع خونریزی بدون علت می‌تواند از علایم سرطان خون باشد. این بیماری، میزان پلاکت خون را پایین می‌آورد و مانع از لخته شدن خون می‌شود. 

کبودی غیرعادی نتیجه‌ی تعداد کم پلاکت‌ها و یا مشکل لخته شدن خون است. این کبودی‌ها ممکن است در هر جای بدن وجود داشته باشند، اما بیشتر در پا‌ها و دست‌ها دیده می‌شوند. لکه‌های قرمز کوچک در زیر پوست ناشی از خونریزی را پتشیا می‌گویند. نقاطی که به دلیل کاهش پلاکت خون ایجاد می‌شوند.

دکتر کریلی پتشیا را این طور توضیح می‌دهد: مثل کسی که نقطه‌های قرمز رنگ کوچکی را با یک خودنویس یا خودکار ایجاد کند، این لکه‌ها ایجاد می‌شوند. این لکه‌ها که شما ممکن است به خاطر اندازه کوچک، بدون درد بودن و قرار گرفتن در اندام‌های پایین به آن‌ها توجه نکنید، نشان دهنده کم بودن تعداد پلاکت‌هاست.
 
به گفته دکتر لوئیس پتشیا معمولا در اطراف مچ پا یافت می‌شود، زیرا نیروی جاذبه منجر به انباشت سیالات در قسمت‌های پایین پا در طول روز می‌شود. پتشیا اغلب در مچ پا دیده می‌شود، آن هم به دلیل نیروی جاذبه زمین که موجب تجمع مایعات بدن در مچ پا می‌شود.
۴- عفونت‌های مکرر:

فردی که مبتلا به سرطان خون است سلول‌های سفید خونش نمی‌توانند با عفونت‌های به درستی مبارزه کنند در نتیجه بیمار دچار عفونت‌های مکرر می‌شود، در حالیکه که فرد همیشه گمان می‌کند دچار یک بیماری مانند آنفلوآنزا شده که همراه است با سایر نشانه‌های سرطان مانند کبودی، خستگی و ضعف. از آنجا که بسیاری از علائم سرطان خون با علائم سایر بیماری‌ها مشترک است کمی در خصوص علائم دقت کنید.

در واقع اگر عفونت کوچکی دارید که نمی‌خواهد از بین برود، مهم نیست که چقدر آنتی بیوتیک توسط پزشک شما تجویز می‌شود، ممکن است وقت آن رسیده باشد که تست شمارش کامل خون برای بررسی اختلال در گلبول‌های سفید خون، هموگلوبین و سطح پلاکت را انجام دهید.
 
سطح غیر طبیعی گلبول‌های سفید خون منجر به اختلال در سیستم ایمنی شده و می‌تواند عفونت‌های مکرر و احساس سرماخوردگی دائم یا عفونت را ایجاد کند. این علائم همراه با علائم دیگر مانند خستگی یا کبودی باید به اندازه کافی برای مراجعه شما به پزشک کافی باشد.

دکتر لوئیس می‌گوید: لوسمی همیشه یک شگفتی است، چون معمولا به صورت خزنده و بی صدا شما را درگیر می‌کند. چون بیماران مبتلا به لوسمی ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند یا علائمی مشابه بیماری‌های معمول دیگر داشته باشند، معاینه فیزیکی، شمارش سلول‌های خون و نمونه برداری از مغز استخوان که نوع دقیق سرطان را مشخص خواهد کرد و تجویز درمان دقیق لازم است.
بیشتر بخوانید: چرا سرطان درمان ندارد؟۵- تورم غده لنفاوی: اگر غده لنفاوی شما متورم شده است این می‌تواند به دلیل غیر طبیعی بودن سلول‌های سفید خونتان باشد. گردن، زیر بغل، کشاله ران و مناطق دیگر بدن را جهت پیدا کردن ورم غدد لنفاوی معاینه کنید. برای غدد در طول یک عفونت طبیعی است که متورم شوند، اما باقی ماندن در این حالت و یا رشد روز به روز می‌تواند نشانه‌ی حاکی از وجود سرطان خون باشد.
۶- تب شدید:

تب یک علامت شایع میان تمامی سرطان‌هاست. فرد مبتلا زمانی دچار تب شدید می‌شود که سرطان در مراحل پیشرفته باشد و در تمامی بدن گسترش یابد. بی قراری و لرز از علائم شایع نیستند و معمولا در یک چهارم افراد مبتلا به لوسمی حاد دیده می‌شوند و تقریبا هرگز در نوع مزمن آن مشاهده نمی‌شود. در اغلب موارد، تب مکرر درجه‌ی پایین نشانه‌ی عفونت و ضعف سیستم ایمنی است که ممکن است ناشی از سرطان خون باشد.
۷- کاهش وزن:

اگر بصورت طبیعی غذا می‌خورید، ولی باز هم دچار کاهش وزن شدید هستید حتما به پزشک مراجعه کنید. کاهش وزن بدون دلیل نشانه شایع سرطان پانکراس، معده، مری و معده است.
بیشتر بخوانید: چند راه کم دردسر برای کاهش وزناز دست دادن اشتها، در این نوع بیماری شایع است و بدون این که متوجه شوید، دچار کاهش وزن می‌شوید. در سرطان خون حاد، ممکن است تراکم سلول‌ها در ستون فقرات یا مغز به مشکلات متعدد از جمله حالت تهوع، استفراغ، اسهال و یبوست منجر می‌شود.
۸- تنگی نفس:

همچنان که بیماران خسته و ضعیف می‌شوند، ممکن است ضعف تنفسی ناشی از کم خونی یا در موارد بسیار نادر توده‌هایی در قفسه سینه را تجربه کنند. دکتر لوئیس می‌گوید: آن‌ها نفس نفس می‌زنند، زود از نفس می‌افتند. راه رفتن در اتاق هم ممکن است دشوار باشد. کوتاه شدن نفس همچنین می‌تواند یکی از علائم سرطان ریه باشد.
۹- ناراحتی یا درد شکم در قسمت فوقانی چپ:

بزرگ شدن طحال بر اثر لوسمی، گاهی اوقات منجر به ناراحتی شکمی یا حتی درد شدید می‌شود. دکتر لوئیس می‌گوید: چند هفته پیش بیماری با لوسمی مزمن به مراحعه کرد، بخشی از طحال وی بر اثر بزرگ شدن از بین رفته بود. این مشکل صدمه زننده است. وی درد شدیدی در ناحیه شکم داشت. به دلیل اینکه طحال در یک چهارم چپ فوقانی شکم قرار دارد، نارحتی معمولا در آن ناحیه رخ می‌دهد.
۱۰- تعریق شبانه:

تعریق شبانه اغلب به علت عفونت‌هایی است که ممکن است به لوسمی مرتبط باشند. دکتر کریلی می‌گوید: نه تنها خودتان خیس می‌شوید بلکه حتی ملحفه‌ها هم خیس می‌شوند. چیز‌هایی از این دست باید مورد بررسی قرار گیرند.